«Θέλουμε τη συνεννόηση με την Τουρκία, χωρίς όμως να απεμπολούμε τα δικαιώματά μας και να εγκαταλείπουμε τις θέσεις μας, πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου». Σε αυτή τη φράση στενού συνεργάτη του Κυριάκου Μητσοτάκη συνοψίζεται η κυβερνητική θέση, όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με φόντο το αυριανό τετ α τετ του πρωθυπουργού με τον Ταγίπ Ερντογάν στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Θα είναι η τρίτη συνάντηση μεταξύ των δύο ανδρών από το 2019 και μετά (η πρώτη το Σεπτέμβριο του 19 και η δεύτερη το Δεκέμβριο του ίδιου έτους), ωστόσο η πρώτη που θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν κατ’ ιδίαν, χωρίς την παρουσία υπουργών και συνεργατών τους. Το γεγονός αυτό έχει από μόνο του τη δική του σημασία και ενώ η συγκεκριμένη συνάντηση προετοιμάστηκε κατά τις αμοιβαίες επισκέψεις των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, αρχικά του Νίκου Δένδια στην Άγκυρα και πριν από δύο εβδομάδες του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Αθήνα.
Στο Μέγαρο Μαξίμου οι προσδοκίες για «εντυπωσιακή πρόοδο» στις σχέσεις των δύο χωρών και γεφύρωση των διαφορών τους δεν είναι μεγάλες, ωστόσο προσβλέπουν στην εξομάλυνση -κατά το δυνατόν- της έντασης που κορυφώθηκε την περασμένη χρονιά. Εντός της συνολικής εικόνας, δεν παραβλέπουν εξάλλου το γεγονός ότι ο κ. Ερντογάν επιδίδεται εσχάτως σε μια προσπάθεια επαναπροσέγγισης με τη Δύση, η οποία προφανώς βρίσκεται σε προτεραιότητα έναντι των συνομιλιών του με την Αθήνα.
Το στίγμα του αυριανού τετ α τετ με τον Τούρκο Πρόεδρο έδωσε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την έναρξη των εργασιών της Υπουργικής Συνόδου των Μεσογειακών χωρών της Ε.Ε. στην Αθήνα. «Θα έχω την ευκαιρία να συναντήσω τον Πρόεδρο Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τη Δευτέρα. Και φυσικά είμαστε πάντα ανοιχτοί σε μια θετική ατζέντα, αλλά κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο, για να χρησιμοποιήσω τις φράσεις που περιλαμβάνονταν στο κείμενο των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου του Μαρτίου», σημείωσε. Και αυτό, όπως είπε, «φυσικά, υπό την προϋπόθεση ότι η τρέχουσα αποκλιμάκωση θα διατηρηθεί και ότι η Τουρκία θα συμμετάσχει με εποικοδομητικό τρόπο στον διάλογο και θα σεβαστεί τους όρους που θέτει η ΕΕ, πάντα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Έργα και λόγια
Οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία, λένε στην Κυβέρνηση, καλό θα είναι να παραμένουν ανοιχτοί, ανεξάρτητα από τις κατά καιρούς εντάσεις. Ζητούμενο, βέβαια, επισημαίνουν, είναι η αποκλιμάκωση έργων και λόγων, ώστε να υπάρξει η επιθυμητή σταδιακή βελτίωση των σχέσεων. «Προσβλέπουμε σε ένα ήρεμο καλοκαίρι. Πρώτο όχημα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η προώθηση της θετικής ατζέντας σε μια σειρά από τομείς, τόσο στις ελληνοτουρκικές, όσο και στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Ωστόσο, η πρόοδος τόσο των ελληνοτουρκικών, όσο και των ευρωτουτουρκικών σχέσεων, περνούν μέσα από τη συμπεριφορά της Τουρκίας τόσο έναντι της Ελλάδας όσο και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο», ανέφερε την Παρασκευή, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, η κυβερνητική εκπρόσωπος, Αριστοτελία Πελώνη.
Η ελληνική πλευρά, όπως διαμηνύει σε κάθε ευκαιρία, τάσσεται υπέρ του εποικοδομητικού διαλόγου, με πλήρη σεβασμό στις διεθνείς υποχρεώσεις κάθε χώρας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι εύκολη η επίλυση των διαφορών τους. Κάτι που δυσχεραίνουν οι αλλεπάλληλες προκλήσεις της Άγκυρας, με την πρόσφατη Navtex που ζητά αποστρατιωτικοποίηση της Χίου, με το ανάλογο αίτημα που έθεσε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ σε συνέντευξή του στη «Χουριέτ», αλλά και με τον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν να απειλεί για έξοδο του γεωτρύπανου Γιαβούζ στην ανατολική Μεσόγειο. Την ίδια ώρα στο Κυπριακό το χάσμα παραμένει μεγάλο, με την Τουρκία να ζητάει ανατροπή των ως τώρα ψηφισμάτων και αναγνώριση του ψευδοκράτους στα Κατεχόμενα της Κύπρου στο πλαίσιο της λύσης των δύο κρατών.
Από την άλλη, έχει ήδη συμφωνηθεί ότι Ελλάδα και Τουρκία θα αναγνωρίζουν αμοιβαία τα πιστοποιητικά Covid-19 που εκδίδουν οι δύο κυβερνήσεις, προκειμένου όσοι πολίτες των δύο χωρών έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ, να μπορούν να πραγματοποιούν επισκέψεις στην γειτονική χώρα.
Επίσης, η ατζέντα των συνομιλιών των δύο ηγετών εκτιμάται πως θα περιλαμβάνει και το θέμα της κατασκευής εργοστασίου παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στη σεισμογενή περιοχή Ακούγιου, ζήτημα που ήδη έχει θέσει και ο Νίκος Δένδιας στον Τούρκο ομόλογό του.