Η Ελλάδα και η Κύπρος ζήτησαν τη συζήτηση του θέματος της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής και αυτό έγινε δεκτό, ενώ στο κείμενο συμπερασμάτων η ΕΕ ζητεί να αντιστραφούν οι μονομερείς ενέργειες, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής.
«Υπάρχει ρητή αναφορά στην ανάγκη να σεβαστεί η Τουρκία τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, ενώ τονίστηκε η σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων», δήλωσε. Η ΕΕ θα παρακολουθεί τις εξελίξεις, σε συνέχεια των συμπερασμάτων της προηγούμενης Συνόδου Κορυφής.
Όπως είπε ο πρωθυπουργός, ήταν εμφανές ότι έπρεπε να εξηγηθεί γιατί το ζήτημα είναι σημαντικό για όλη την Ευρώπη. Μετά από κάθε συνεδρίαση, διανύουμε δρόμο σε αυτή την κατεύθυνση.
Ο Δεκέμβριος είναι η καταληκτική περίοδος για την αξιολόγηση της συμπεριφοράς της Τουρκίας. Τότε η Ευρώπη πρέπει να καταλήξει και να πάρει τις αποφάσεις της. «Θέλω να επαναλάβω ότι αυτές οι ενέργειες, τα όπλα που έχει η ΕΕ περιγράφονται στις αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θύμισε ότι υπήρξαν αποφάσεις στο παρελθόν που σχετίζονται με εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η καλύτερη έκφραση αλληλεγγύης απέναντι σε δύο κράτη-μέλη θα ήταν μια πρωτοβουλία της Ευρώπης ή κρατών-μελών της ΕΕ, ώστε να μην επιτρέπονται πωλήσεις όπλων στην Τουρκία. «Εθεσα το θέμα, νομίζω ότι η θέση μου έγινε απόλυτα κατανοητή. Θύμισα ότι άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, αποφάσισαν να μην πουλήσουν F-35 στην Αγκυρα, λόγω της αγοράς των S-400».
Η Ευρώπη αργεί να πάρει αποφάσεις, είναι σαν ένα υπερωκεάνιο που στρίβει δύσκολα αλλά όταν στρίβει έχει πορεία που είναι πολύ σταθερή, σχολίασε.
«Πιστεύω ότι χώρες που προσδοκούσαν σε πιο θετική εξέλιξη αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα μετά την νέα έξοδο του Oruc Reis. Οσο η Τουρκία κλιμακώνει σε αυτή την κατεύθυνση χώρες που είναι πιο προβληματισμένες θα πείθονται ότι δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η ευρωπαϊκή αξιοπιστία, η οποία αποτυπώθηκε στα συμπεράσματα της προηγούμενης συνόδου κορυφής. Δεν θέλω να πιστεύω ότι θα φτάσουμε στο σημείο να πάρουμε μέτρα, αλλά δεν πρέπει να αμφισβητεί κανείς ότι η Ευρώπη θα προχωρήσει στη λήψη επώδυνων μέτρων αν η Τουρκία συνεχίσει τις προκλήσεις».
Που είναι η κόκκινη γραμμή;
Απαντώντας σε ερώτηση για το που βρίσκεται η «κόκκινη γραμμή» για το Oruc Reis και το εάν αυτή είναι τα έξι ή τα 12 ναυτικά μίλια ο πρωθυπουργός αρκέστηκε να δηλώσει πως η Ελλάδα υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα καθώς και ότι έχει ανακοινωθεί ότι θα επεκταθούν τα χωρικά ύδατα στο Ιόνιο.
«Ολη η συζήτηση για επέκταση των χωρικών υδάτων όπως την άκουσα από την αντιπολίτευση θεωρώ ότι δεν πρέπει να γίνεται με αυτό τον τρόπο, στα μέσα ενημέρωσης. Είναι μια πολύ σύνθετη συζήτηση για να απλοποιείται», τόνισε για να συμπληρώσει ότι η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα όποτε και όπως επιθυμεί.
Η πανδημία και το Brexit
Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι υπάρχει μεγάλη ανησυχία στην Ευρώπη για το θέμα του κορωνοϊού. Μάλιστα δεν είναι σίγουρο το πότε θα γίνει ξανά Σύνοδος Κορυφής με αυτοπρόσωπη παρουσία των ηγετών.
Υπήρξε μια συμφωνία σε πρόταση της καγκελαρίου Μέρκελ να οργανώνονται τηλεδιασκέψεις των ηγετών, ώστε να συζητούνται θέματα γύρω από την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Όπως είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο ίδιος έθεσε από τώρα το θέμα της επόμενης τουριστικής σεζόν, προκειμένου να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο και για να μπορούμε να ταξιδέψουμε με κοινά πρωτόκολλα.
Σε ό,τι αφορά το Brexit, ο πρωθυπουργός είπε ότι υποστηρίζεται από όλους η προσπάθεια του Μ. Μπαρνιέ. «Δεν θα δεχτούμε μια κακή συμφωνία, αυτό θα είναι χειρότερο από το να μην έχουμε συμφωνία», τόνισε.
Το κείμενο συμπερασμάτων για την Τουρκία
H EE καλεί την Τουρκία να εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων με συνέπεια και συστηματικά, τονίζεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και υπογραμμίζεται ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά το ζήτημα. Ειδικότερα, σημειώνεται:
«To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματα της 2ας Οκτωβρίου 2020 και εκφράζει έντονη αποδοκιμασία για τις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων ερευνητικών δραστηριοτήτων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τονίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων και επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό. Θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά το ζήτημα, προκειμένου να υπάρξει συνέχεια στα συμπεράσματα της 2ας Οκτωβρίου 2020».