Όχι μόνο ο Αλέξης Τσίπρας αλλά και δύο ακόμα πολιτικοί αρχηγοί που είχαν ενημερωθεί από τον πρωθυπουργό στα μέσα Ιουλίου για το ελληνοτουρκικό, η Φώφη Γεννηματά και ο Δημήτρης Κουτσούμπας, διαψεύδουν ότι ο κ. Μητσοτάκης τούς μίλησε περί «έγγραφης συμφωνίας» Ελλάδας-Τουρκίας για έναρξη διαλόγου.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, ωστόσο, όχι απλά επέμεινε στα περί ενημέρωσης του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ («ρωτήστε τον κ. Τσίπρα») αλλά, μετά τη διάψευσή του, τον αποκάλεσε «ψεύτη»... χωρίς να σχολιάσει καν τις διαψεύσεις των Γεννηματά-Κουτσούμπα. Κι αυτό παρότι οι τρεις αρχηγοί επέμειναν ότι στην ενημέρωση του Ιουλίου ο κ. Μητσοτάκης τούς είπε πως «υπάρχει συζήτηση για διερευνητικές με την Τουρκία», αλλά δεν άφησε ούτε καν υπονοούμενο για «έγγραφη συμφωνία».
Από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, επιπλέον, διαψεύδεται και ο κυβερνητικός ισχυρισμός ότι είχε ενημερωθεί σχετικά ο διπλωματικός σύμβουλος του κ. Τσίπρα, Βαγγέλης Καλπαδάκης, από τη διευθύντρια του πρωθυπουργικού διπλωματικού γραφείου Ελένη Σουρανή. «Ουδεμία ενημέρωση έγινε του διπλωματικού συμβούλου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ότι υπήρξε συμφωνία ή "written understanding" Ελλάδας-Τουρκίας. Μόνο αφού η τριμερής συνάντηση στο Βερολίνο είχε αποκαλυφθεί από τον Τούρκο ΥΠ.ΕΞ, τότε υπήρξε όντως ενημέρωση για ορισμένες από τις εξελίξεις στο Βερολίνο και για την προσπάθεια να υπάρξει αποκλιμάκωση, με σαφή όμως διευκρίνιση ότι τίποτα δεν είχε υπογραφεί από καμία πλευρά και η Τουρκία δεν είχε ως εκείνη τη στιγμή συναινέσει σε τίποτα. Επίσης καμία ενημέρωση για συμφωνία επί οποιουδήποτε κειμένου δεν υπήρξε ούτε εκ των υστέρων», τόνισε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Γιατί δεν ήταν «γκάφα»
Στην αξιωματική αντιπολίτευση δηλώνουν οργισμένοι με την εξέλιξη και αποδίδουν την «εξωφρενική στάση» του κ. Πέτσα στον πανικό της κυβέρνησης για κρίσιμες πτυχές των διεργασιών που βγαίνουν σιγά σιγά στο φως. Στο ερώτημα γιατί τα περί «έγγραφης συμφωνίας» γνωστοποιήθηκαν από τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη μέσα από άρθρο του που δημοσιεύθηκε ταυτόχρονα χθες σε The Times, Frankfurter Allgemeine Zeitung και Le Monde, η απάντηση κάθε άλλο παρά… σε γκάφα παραπέμπει.
Όπως εκτιμούν, οι «παροτρύνσεις» για έναρξη διαλόγου γίνονται «πιο επίμονες», οπότε ο κ. Μητσοτάκης δημοσιοποίησε τα περί «συμφωνίας» προκειμένου (και) να μην «αδειαστεί» για δεύτερη φορά: η πρώτη ήταν στα μέσα Ιουλίου, όταν ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου αποκάλυψε την τριμερή συνάντηση του Βερολίνου, μεταξύ των διπλωματικών συμβούλων του κ. Μητσοτάκη, του Ταγίπ Ερντογάν και της Άγκελα Μέρκελ, την οποία είχαν κρατήσει μυστική η Αθήνα και το Βερολίνο.
Μετά την αποκάλυψη Τσαβούσογλου, μάλιστα, η αξιωματική αντιπολίτευση είχε θέσει το ερώτημα στην κυβέρνηση εάν κινήθηκε μυστικά, «επειδή φοβάται την ακραία πτέρυγά της», δεδομένης και της χρονικής συγκυρίας, αφού ο κ. Ερντογάν είχε μόλις μετατρέψει σε τζαμί την Αγιά Σοφιά. Το ερώτημα δεν απαντήθηκε.
Λίγες ημέρες αργότερα, ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τους πολιτικούς αρχηγούς, ωστόσο τόσο από τις δηλώσεις που έκαναν οι ίδιοι στη συνέχεια όσο και από το ρεπορτάζ, δεν υπήρξε η παραμικρή ένδειξη περί πληροφόρησης για «έγγραφη συμφωνία». Σύμφωνα με δημοσιεύματα εκείνων των ημερών, στην εν λόγω τριμερή το Βερολίνο πρότεινε στις δύο πλευρές την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών Αθήνας-Άγκυρας, υπό την προϋπόθεση η Τουρκία να τερματίσει την προώθηση μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη και να μην προχωρήσει σε γεωτρήσεις στη Ν/Α Μεσόγειο. Η Τουρκία απέρριψε την πρόταση «καίγοντας» τη διαδικασία, με τη δημοσιοποίηση της μυστικής συνάντησης από τον κ. Τσαβούσογλου.
Σχεδόν ένα μήνα μετά, δηλαδή χθες, βγήκε στο φως από τον Έλληνα πρωθυπουργό και η ύπαρξη «έγγραφης συμφωνίας», της οποίας το περιεχόμενο παραμένει άγνωστο.
Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών «τώρα»
Ο κ. Μητσοτάκης, στο επίμαχο άρθρο του, περιορίσθηκε να τονίσει: «Έχω παραμείνει ανοικτός στον διάλογο. Όταν το Βερολίνο προσφέρθηκε να μεσολαβήσει, καθίσαμε καλόπιστα για να προσπαθήσουμε να βρούμε κοινό έδαφος. Καταφέραμε ακόμα και να καταλήξουμε σε ‘έγγραφη συμφωνία’. Το αποτέλεσμα ήταν να αποσυρθεί τελικά η Τουρκία, αποκαλύπτοντας ανεπίσημες αλλά απόρρητες συναντήσεις». Ως εκ τούτων, σύσσωμη η αντιπολίτευση ζητά «πραγματική» ενημέρωση για το περιεχόμενο της εν λόγω «έγγραφης συμφωνίας». Και εμφανίζεται δικαιωμένη στο αίτημα για Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, διότι, συν τοις άλλοις, «εκεί κρατούνται πρακτικά και ουδείς μπορεί να πετύχει διαστρεβλώσεις».
Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζουν «σχεδόν βεβαιότητα» ότι, στην ουσία, ο κ. Μητσοτάκης έχει αποδεχθεί την έναρξη διαλόγου, αλλά με όρους που πολύ δύσκολα θα γίνουν αποδεκτοί από την «ακραία πτέρυγα» του κόμματός του.