Τρεις περίπου εβδομάδες πριν, στα μέσα του Μαρτίου, κατά το πρώτο στάδιο της πανδημίας στη χώρα μας, στενός συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη ήρθε σε επαφή με κορυφαίο στέλεχος του Ιδρύματος «Ωνάση», κάνοντάς του γνωστό ότι είχαν βρεθεί και εξασφαλιστεί για να έρθουν στην Ελλάδα 13,5 εκατομμύρια προστατευτικές μάσκες από την Κίνα. Το κόστος τους, 7,75 εκατομμύρια ευρώ και το χρονικό περιθώριο για την επιβεβαίωση της παραγγελίας ήταν μόλις 48 ώρες.
Οι διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ήταν σκληρές και οι όροι δύσκολο να εκπληρωθούν, δεδομένου ότι οι υποψήφιοι ενδιαφερόμενοι αγοραστές ήταν πολλοί και, κατά συνέπεια, ο πωλητής, όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, είχε προφανώς τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο. Η κρατική εταιρεία προμηθειών της Κίνας «CNBM International» ήταν απόλυτη: Αν δεν καταθέτονταν άμεσα τα χρήματα, η παραγγελία θα χάνονταν. Το Ίδρυμα ανταποκρίθηκε, τα χρήματα καταβλήθηκαν εντός ολίγων ωρών και η παραγγελία «έκλεισε».
Ακολούθησαν παρασκηνιακές διαβουλεύσεις με τη συνεργασία των υπουργείων Υγείας και Εξωτερικών, καθώς και του Ιδρύματος και την περασμένη Τρίτη, παρουσία του πρωθυπουργού, προσγειώθηκε στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» το αεροσκάφος με τις 8,34 (από τις 13,5) εκατομμύρια προστατευτικές μάσκες, βάσει της συμφωνίας.
Ο συγκεκριμένος στόχος επιτεύχθηκε, αλλά δεν είναι ο μόνος, όσον αφορά την προμήθεια υγειονομικού υλικού από το εξωτερικό. Πρόκειται για τα «πολεμοφόδια της ζωής», όπως τα χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός, τα οποία εξαντλούνται και χρειάζονται διαρκή ανανέωση. Και επειδή, εκ των πραγμάτων, από μόνο του το κράτος αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις ανάγκες που προέκυψαν, το συγκεκριμένο κυβερνητικό σχέδιο βασίζεται στη συνεργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Σκληρός ανταγωνισμός
Πολλές φορές, άλλωστε, ο κ. Μητσοτάκης, κατά τις τελευταίες του δημόσιες παρεμβάσεις υπογράμμισε την σημαντική συνεισφορά των ιδιωτών και των ιδρυμάτων στον πόλεμο εναντίον του «αόρατου και ύπουλου» εχθρού. Επειδή δε ο εξοπλισμός και τα υλικά αυτά αποτελούν αντικείμενο ενός εξαιρετικά σκληρού ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο, η προτροπή του πρωθυπουργού στο επιτελείο του είναι να κρατούν, μέχρι και την τελευταία στιγμή… μικρό καλάθι.
«Θα είμαστε σίγουροι μόνον όταν προσγειωθεί το αεροσκάφος», φέρεται να συνηθίζει να λέει, γνωρίζοντας ότι, πέραν των δύσκολων διαπραγματεύσεων, ένας ακόμα κίνδυνος είναι και το γεγονός πως οι πτήσεις των ειδικά διαμορφωμένων Airbus εκτελούνται με ενδιάμεσους σταθμούς για ανεφοδιασμό τρίτες χώρες της Ασίας, οι οποίες επίσης έχουν μεγάλες ανάγκες από υγειονομικό υλικό. Από την άλλη, λένε στο Μέγαρο Μαξίμου, είναι πιο ασφαλές οι ενδιάμεσοι σταθμοί της αερομεταφοράς να είναι χώρες εκτός Ευρώπης, γιατί η πιθανότητα μια ευρωπαϊκή χώρα να διακρατήσει τα υλικά, όπως έχει παρατηρηθεί το τελευταίο διάστημα, φαίνεται ισχυρότερη.
Και αν για αυτά, θεωρητικά τουλάχιστον, θα έπρεπε να διεκπεραιώνονται μέσω της Ε.Ε. με την υλοποίηση προγραμμάτων κοινών διαγωνισμών προς όφελος όλων των ενδιαφερόμενων κρατών, στην πράξη -όπως αναγνωρίζουν στην κυβέρνηση- ο κανόνας είναι «το κάθε κράτος τελικά φροντίζει τους πολίτες του και μόνο».
Μέχρι τώρα, από την Ασία έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα μας έξι πτήσεις με υγειονομικό υλικό: στις 21 Μαρτίου 1.200.000 προστατευτικές μάσκες και άλλο υλικό από την Κίνα, στις 26 Μαρτίου 11 τόνοι υγειονομικό υλικό, δωρεά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, στις 30 Μαρτίου 1,7 εκατομμύρια μάσκες από την Κίνα, δωρεά του Ιδρύματος Ωνάση, μια μέρα αργότερα ο κύριος όγκος της μεγάλης παραγγελίας από την Κίνα (8,34 εκατομμύρια προστατευτικές μάσκες), στην 1 Απριλίου 80 τόνοι μάσκες, στολές, ασπίδες προσώπου και ποδονάρια επίσης από την Κίνα, ενώ έχουν παραληφθεί και πέντε τόνοι χλωροκίνης από την Ινδία.