Διεθνοποίηση του θέματος που αφορά τη (μη) προστασία των προστατευόμενων μαρτύρων στη χώρα μας, σχεδιάζει η αξιωματική αντιπολίτευση, μετά την τροπή που πήρε η υπόθεση της Novartis από την πλειοψηφία ΝΔ-ΚΙΝΑΛ στην Προανακριτική επιτροπή της Βουλής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρξει προσφυγή σε ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς, προκειμένου να αποτραπεί η ακύρωση του θεσμού προστασίας μαρτύρων, όταν οι έρευνες αφορούν εμπλοκή πολιτικών προσώπων σε μείζονος σημασίας υποθέσεις. Η επισήμανση αυτή έχει τη σημασία της, καθώς την επιχείρησε και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας στην ανάρτηση που έκανε στα social media για τις χθεσινές εξελίξεις.
Αυτό που προβάλλεται είναι ότι ενώ (και) το ελληνικό νομικό σύστημα αναγνωρίζει τον θεσμό των προστατευόμενων μαρτύρων, στην πράξη αυτή η αναγνώριση ακυρώνεται όταν αναλαμβάνει η Βουλή, μέσω Προανακριτικών επιτροπών, να διερευνήσει ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων, αποκαλύπτοντας την ταυτότητά τους.
«Η ενέργεια αυτή αποσκοπεί λιγότερο στην ‘τιμωρία’ των μαρτύρων και περισσότερο στο μήνυμα για το μέλλον: όποιος καταθέσει υπό καθεστώς προστασίας οτιδήποτε αφορά σε πολιτικό πρόσωπο, να ξέρει ότι θα βρεθεί απροστάτευτος. Και, άρα, να μην το επιχειρήσει», λένε χαρακτηριστικά στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αποδίδουν, δε, την προσπάθεια αποκάλυψης των μαρτύρων στη «σκληρή σαμαρική γραμμή», την οποία υπηρετούν και οι εκπρόσωποι του ΚΙΝΑΛ στην Προανακριτική επιτροπή.
Στο μεταξύ στον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου προσέρχονται σήμερα, στις 12:00, βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Θα παρουσιαστούν η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Όλγα Γεροβασίλη και ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ στην ειδική επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης, Σπύρος Λάππας, προκειμένου να επιδώσουν υπόμνημα όλων των βουλευτών του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης που συμμετέχουν στην επιτροπή.
Σ' αυτό ακριβώς το πλαίσιο κινήθηκε ο κ. Τσίπρας, τονίζοντας ότι η κυβέρνηση έχει ως στόχο «όχι μόνο να κουκουλωθεί το σκάνδαλο Novartis, αλλά και να μην τολμήσει ποτέ ξανά κανένας μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος να καταγγείλει υποθέσεις διαφθοράς στις οποίες εμπλέκονται πολιτικά πρόσωπα». Κατέστησε, δε, απόλυτα υπεύθυνο για αυτή την εκτροπή τον κ. Μητσοτάκη, «που συνειδητά δίνει εντολή για αυτή την ωμή και πρωτοφανή για μια ευρωπαϊκή χώρα παραβίαση του διεθνούς νομικού πλαισίου, μόνο και μόνο για να κατευνάσει τον πρώην πρωθυπουργό κ. Σαμάρα, που εδώ και καιρό τον απειλεί με εσωκομματική ρήξη».
«Τεράστιες ευθύνες» απέδωσε επίσης και στον πρόεδρο της Βουλής Κώστα Τασούλα, καθώς «αυτή η πρωτοφανής παρέμβαση μιας επιτροπής της Βουλής στη θεσμική λειτουργία της δικαστικής εξουσίας γίνεται με τη δική του κάλυψη και ανοχή».
Χ. Καστανίδης: Να μην ακυρωθεί η προστασία μαρτύρων
Φαίνεται όμως πως ούτε στο ΚΙΝΑΛ υπάρχει ταύτιση με τη σκληρή γραμμή «να βγουν οι κουκούλες», την οποία εξέφρασε χθες ο βουλευτής Βασίλης Κεγκέρογλου. Κι αυτό διότι ο βουλευτής (και πρώην υπουργός Δικαιοσύνης) Χάρης Καστανίδης υπεράσπισε χθες το βράδυ (μέσω του τηλεοπτικού σταθμού Kontra) τον θεσμό της προστασίας μαρτύρων. Όπως είπε: «Εάν σωστά ενημερώθηκα, διότι δεν μετέχω στην Επιτροπή, το αίτημα που υπεβλήθη είναι η εξέταση των δύο προστατευόμενων μαρτύρων να γίνει χωρίς να αρθεί το καθεστώς της προστασίας τους. Σε αυτή την περίπτωση, οφείλει ο μάρτυρας να προσέλθει με τρόπο που δεν θα αποκαλύπτει την ταυτότητά του. Με όλες τις εγγυήσεις προστασίας της μαρτυρίας του. Ο θεσμός του προστατευόμενου μάρτυρα επικρατεί σχεδόν σε όλα τα νομικά καθεστώτα και έχει αποδειχθεί κρίσιμος, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις τρομοκρατικών ή εγκληματικών οργανώσεων».
Ερώτηση στην Κομισιόν
Νωρίτερα, το πρώτο βήμα για τη διεθνοποίηση του θέματος έκαναν οι έξι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (Δημήτρης Παπαδημούλης, Πέτρος Κόκκαλης, Κώστας Αρβανίτης, Στέλιος Κούλογλου, Αλεξης Γεωργούλης, Έλενα Κουντουρά), καταγγέλλοντας, με κοινή δήλωσή τους, «την κατάφωρη παραβίαση του Ευρωπαϊκού Δικαίου που επιβάλλει την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος».
Από την προηγούμενη εβδομάδα ήδη (ενόψει των… επερχομένων), ο κ. Κούλογλου είχε καταθέσει ερώτηση προς την Κομισιόν, ζητώντας τη λήψη μέτρων, προκειμένου «να συμμορφωθεί η ελληνική πλευρά με την οδηγία 1937/2019». Η εν λόγω οδηγία συστήνει την ενίσχυση του νομικού οπλοστασίου για την πληρέστερη προστασία μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, που αποκαλύπτουν σοβαρές υποθέσεις.
Σκληρή παρέμβαση έκανε και ο πρώην υπουργός Νίκος Κοτζιάς. Όπως τόνισε μέσω των social media: «Η σημερινή απόφαση για άρση προστασίας των μαρτύρων στην υπόθεση Νοvartis υπονομεύει τη λειτουργία του πολιτεύματος: α) το κράτος δικαίου, β) τον διαχωρισμό των εξουσιών, γ) τη συνέχεια και ασφάλεια δικαίου. Η ΝΔ πιστεύει ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία μπορεί να λειτουργεί ως τυραννία».