Μεταφορά στην ενδοχώρα, ενίσχυση των υπαρχουσών δομών σε κατάλληλο προσωπικό -και κυρίως ιατρικό για την αποτροπή επιδημιών- και δυναμική παρέμβαση της κυβέρνησης στην ΕΕ για διορθώσεις στην ευρω-τουρκική συμφωνία του 2016, είναι οι βασικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς το προσφυγικό/μεταναστευτικό παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις.
Τη μεταφορά στην ενδοχώρα τη θεωρεί εφικτή καθώς η απαγορευτική (προς αυτή) ευρω-τουρκική συμφωνία την επιτρέπει για ευάλωτες ομάδες προσφύγων/μεταναστών. Σύμφωνα με την πρόταση, η κυβέρνηση δεν έχει παρά να διορθώσει το νόμο που ψήφισε το φθινόπωρο, μέσω του οποίου περιόρισε την έννοια της ευαλωτότητας απορρίπτοντας περιπτώσεις όπως π.χ. το μετατραυματικό στρες. Αποδίδουν δε, την άρνηση (μέχρι στιγμής) της κυβέρνησης στον υπολογισμό του πολιτικού κόστους: «Θεωρεί ‘χαμένους’ για τη ΝΔ τους ψηφοφόρους στα προσφυγικά νησιά και επομένως επικεντρώνει στη διατήρηση... των υπολοίπων στις περιοχές υποδοχής προσφύγων», το επιχείρημα.
Όσο για τις πιέσεις προς την ΕΕ να «χαλαρώσουν» οι απαγορεύσεις και οι υποχρεώσεις της ευρω-τουρκικής συμφωνίας, θεωρούν ότι είναι υποχρέωση της κυβέρνησης και, προσωπικά, του κ. Μητσοτάκη. «Η συμφωνία υπογράφτηκε το 2016, πλέον η κατάσταση έχει χειροτερέψει. Η Μόρια φιλοξενούσε 5.000 άτομα τον Ιούλιο του 2019 και τώρα έχει 22.000. Η Αθήνα οφείλει να θέσει το θέμα στους εταίρους και να πιέσει για λύσεις», τονίζουν.
«Έφαγε πόρτα από την ΕΕ»
Η αξιωματική αντιπολίτευση εκτιμά ότι η κυβέρνηση επέλεξε συνειδητά την αδράνεια τους πρώτους έξι μετεκλογικούς μήνες, προκαλώντας συμφόρηση και όχι αποσυμφόρηση των νησιών, ώστε με την περίφημη «πολιτική αποτροπής» να δημιουργήσει απάνθρωπες συνθήκες στις δομές και να ωθήσει σε «έκρηξη» τους κατοίκους.
Έχοντας όμως -όπως σημειώνουν- «φάει πόρτα» από την ΕΕ για όλες τις επιλογές του πρώτου εξαμήνου (κατάργηση του Μεταναστευτικού υπουργείου και του ΑΜΚΑ και πολιτική κλειστών κέντρων), έρχεται τώρα αντιμέτωπη με μία πραγματικότητα που είτε δεν μπορεί είτε δεν θέλει να διαχειριστεί.
- Το «δεν μπορεί» αφορά την οξύτατη αντίδραση των τοπικών κοινωνιών της ενδοχώρας στη μετεγκατάσταση προσφύγων, προκειμένου να αποσυμφορηθούν τα νησιά. «Καθόλου τυχαίο, επί τριάμισι χρόνια η ΝΔ ‘ενστάλαζε μίσος’, το οποίο συνέβαλε ώστε να αναδειχθούν δήμαρχοι και λοιποί τοπικοί παράγοντες με ανάλογη ρητορική». Συνεπώς, όταν στις αρχές του χειμώνα τέθηκε θέμα μετεγκατάστασης ορισμένων δεκάδων από τα νησιά, οι εν λόγω παράγοντες «ξεσήκωσαν τις τοπικές κοινωνίες» και κάθε προσπάθεια έπεσε στο κενό.
Χειρότερη, βεβαίως, είναι η κατάσταση στα νησιά, όπου έχουν ξεσηκωθεί οι δήμαρχοι και ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου (άπαντες εκλεγμένοι με τη «σημαία» της ΝΔ), μετά και τη νέα κυβερνητική απόφαση για τριετή επίταξη ιδιωτικών και δημοσίων εκτάσεων, προκειμένου να χτισθούν «τύπου κλειστά κέντρα».
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση επέλεξε να προωθήσει τις επιτάξεις με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (αντί να φέρει νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή) λειτούργησε -όπως λένε- ως λάδι στη φωτιά, με αποτέλεσμα οι αντιδρώντες να στέλνουν τελεσίγραφα στο Μαξίμου: «Θα περάσετε πάνω από τα σώματά μας για να πάρετε τις εκτάσεις».
«Ξενοφοβικό κρεσέντο Άδωνι»
- Το «δεν θέλει» προκύπτει από ακραίες κυβερνητικές φωνές που πρωτοστατούν στο παραπάνω «κίνημα», κλείνοντας κάθε χαραμάδα συνεννόησης με τις κοινωνίες.
Σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσουν το «ξενοφοβικό κρεσέντο», όπως το χαρακτηρίζουν, του Άδωνι Γεωργιάδη. Ο υπουργός Ανάπτυξης (και αντιπρόεδρος της ΝΔ) μίλησε ευθέως, μέσω της ΕΡΤ, για κλειστά κέντρα τύπου Αμυγδαλέζας, ώστε «να μένουν μέσα 24 ώρες το 24ωρο και να μη βγαίνει έξω ούτε κουνούπι», ενώ στη δημοσιογραφική παρατήρηση ότι αυτό το απαγορεύει η ΕΕ και, άρα, δεν θα πάρει η χώρα χρηματοδότηση, απάντησε κοφτά: «Ας μην πάρουμε, δεν θέλω ούτε φράγκο από τους Ευρωπαίους, αν είναι να καταστραφεί η Ελλάδα, δεν θέλω τα ευρώ τους».
Σύμφωνα με στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, «ο κ. Γεωργιάδης διαφοροποιήθηκε ακόμα και από την επίσημη κυβερνητική γραμμή κι αυτό δεν είναι τυχαίο στη δεδομένη στιγμή». Εννοούν δηλαδή ότι έβγαλε πάλι στην επιφάνεια την προεκλογική αντιπροσφυγική ρητορική, απευθυνόμενος σε ένα εξίσου «ακραίο» κοινό -με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το εσωτερικό της ΝΔ και την εικόνα της κυβέρνησης.
«Δεν είναι ότι έσπειραν προεκλογικές θύελλες και θερίζουν μετεκλογικές τρικυμίες, αλλά ότι συνεχίζουν την ίδια σπορά, ωθώντας το κυβερνών κόμμα στα άκρα ή προετοιμάζοντας άλλα σχήματα εάν χρειαστεί», σημειώνουν.
«Κλειστά» κέντρα αλλά... δίπλα στα ανοικτά
Οι αριθμοί, όπως τους παρουσίασε χθες ο τομεάρχης Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ Νεκτάριος Σαντορινιός, είναι καταλυτικοί:
- Στις 7 Ιουλίου 2019, τα νησιά είχαν συνολικά 15.000 περίπου πληθυσμό προσφύγων και μεταναστών. Σήμερα ανέρχονται στις 42.000.
- Στη Σάμο ήταν 2.500 άτομα, σήμερα καταγράφονται επίσημα 7.500 άτομα.
- Τέτοια εποχή πέρυσι στη Λέρο και στην Κω υπήρχαν περίπου 750 και 850 μετανάστες και πρόσφυγες, αντίστοιχα. Φέτος είναι 3.500 και 4.500.
- Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για τις επιτάξεις, στα ήδη ασφυκτικά γεμάτα νησιά του Αιγαίου, θα προστεθούν νέα «πολυλειτουργικά» κέντρα, συνολικού επιπλέον πληθυσμού 7.500. Που σημαίνει ότι αυτό που σχεδιάζει η κυβέρνηση «δεν είναι λύση για να κλείσουν τα προηγούμενα κέντρα, είναι κάτι παράλληλο, μία δεύτερη δομή».