Διπλή είναι η ανάγνωση των εξαμηνιαίων οικονομικών αποτελεσμάτων των μη τραπεζικών εισηγμένων, καθώς από τη μια πλευρά η πλειονότητα των εταιρειών βελτίωσε τις επιδόσεις της, από την άλλη πλευρά ωστόσο η αθροιστική κερδοφορία κινήθηκε πτωτικά.
Πέραν αυτού, έντονες διαφοροποιήσεις παρατηρήθηκαν από κλάδο σε κλάδο, αντανακλώντας την ασθενή ζήτηση από το εξωτερικό (επηρέασε τις εξαγωγές), αλλά και τη γενικότερη πορεία της ελληνικής οικονομίας, με άλλες δραστηριότητές της (πχ τουρισμός, μεταφορές, κατασκευές, πληροφορική) να «τρέχουν με χίλια» και άλλες να δοκιμάζονται από τον πληθωρισμό, τη χαμηλότερη ζήτηση και τα αυξημένα επιτόκια.
Συγκεκριμένα, με βάση τις εξαμηνιαίες λογιστικές καταστάσεις 126 μη τραπεζικών εισηγμένων εταιρειών (δεν περιλαμβάνονται επίσης οι εταιρίες διαχείρισης δανείων και η Alpha Trust Ανδρομέδα) που είχαν δημοσιευτεί μέχρι και το βράδυ της 29ης Σεπτεμβρίου (βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα):
• Σε αθροιστική βάση, ο κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά 4,6% (επηρεασμένος θετικά από τον πληθωρισμό, αλλά και έντονα αρνητικά από την πτώση των τιμών στο πετρέλαιο και τα μέταλλα), το EBITDA κατά 8,5% και τα καθαρά κέρδη μετά από την αφαίρεση των δικαιωμάτων μειοψηφίας κατά 14,8%. Να σημειωθεί ότι το πρώτο εξάμηνο του 2022 (βάση σύγκρισης) είχε αποτελέσει μια περίοδο εξαιρετικά υψηλής κερδοφορίας για τις εισηγμένες εταιρείες.
• 103 εισηγμένες σημείωσαν κέρδη (το 82%) και μόνο 23 υποχρεώθηκαν σε ζημιογόνο αποτέλεσμα.
• 75 εταιρείες βελτίωσαν τις οικονομικές τους επιδόσεις (αύξηση κερδών, ή μείωση ζημιών)- δηλαδή περίπου οι έξι στις δέκα- και άλλες 51 εμφάνισαν χαμηλότερα μεγέθη σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (μείωση κερδών, ή αύξηση ζημιών). Η συγκεκριμένη αναλογία τελικά κινήθηκε χαμηλότερα από τις σχετικές προβλέψεις των αναλυτών.
Ο σπουδαιότερος λόγος για τον οποίον το άθροισμα των κερδών των εισηγμένων εταιρειών είναι μειωμένο σε σύγκριση με το πρώτο μισό του 2022 είναι η φετινή απουσία των περυσινών «ουρανοκατέβατων» κερδών (windfall profits) σε εταιρείες όπως τα διυλιστήρια (Motor Oil, Hellenic Energy) και οι περισσότερες μεταλλουργικές επιχειρήσεις (πχ Viohalco, ElvalHalcor, Αλουμύλ, Βιοκαρπέτ, Έλαστρον, ΣΙΔΜΑ, Αφοί Κορδέλλου, Τζιρακιάν). Στο μεταλλουργικό κλάδο μάλιστα, η φετινή πτώση των τιμών των μετάλλων οδήγησε τα αποτελέσματα των εταιρειών σε «ακρότητες προς τα κάτω», ή σε… «ουρανοκατέβατες απώλειες».
Άλλοι παράγοντες που φρέναραν τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών ήταν το αυξημένο χρηματοοικονομικό κόστος το οποίο έπληξε κυρίως τους Ομίλους με υψηλές δανειακές υποχρεώσεις, αλλά και οι επιπτώσεις του πληθωρισμού στα εξοδολόγια πολλών επιχειρήσεων.
Δυσκολότερες ήταν κατά το πρώτο φετινό εξάμηνο οι συνθήκες στον κλάδο των πλαστικών (πχ Πλαστικά Θράκης, Πλαστικά Κρήτης, Δάιος), της εμπορίας πετρελαιοειδών (Ελινόιλ και Revoil μετά τα πολύ υψηλά περυσινά κέρδη) της ξυλείας (πχ Interwood-Ξυλεμπορία) όπως επίσης των αλεύρων (Μύλοι Λούλη, Μύλοι Κεπενού και Μύλοι Σαραντόπουλου), του μαρμάρου (πχ Ικτίνος) της κλωστοϋφαντουργίας (πχ ζημίες για την παραδοσιακά κερδοφόρο Κλωστοϋφαντουργία Ναυπάκτου) και της ένδυσης (πχ Fieratex, Μινέρβα) λόγω της χαμηλής ζήτησης από την Ευρώπη και του αυξημένου ενεργειακού κόστους.
Αντίθετα, οι βασικοί καταλύτες που οδήγησαν την πλειονότητα των εισηγμένων εταιρειών στο να ανεβάσει τις κερδοφορίες του ήταν:
α) Η γενικότερη αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ που κινήθηκε στο επίπεδο του +2,5%.
β) Η ισχυρή ζήτηση σε σημαντικούς κλάδους της οικονομίας όπως ο τουρισμός, οι κατασκευές, η πληροφορική, οι μεταφορές, οι υπηρεσίες συμβούλων, κ.λπ. (αντίθετα, οι καταναλωτικοί κλάδοι επηρεάστηκαν από τον υψηλό πληθωρισμό).
γ) Το γεγονός ότι αρκετές εταιρείες έχουν αυξήσει από το τελευταίο τετράμηνο έως σήμερα τα τιμολόγιά τους, ενώ κατά το ίδιο χρονικό διάστημα παρατηρήθηκε πτώση του ενεργειακού και του μεταφορικού κόστους.
δ) Εταιρείες με σημαντικό χρηματοοικονομικό χαρτοφυλάκιο, φέτος πραγματοποίησαν κατά το πρώτο μισό του 2023 υψηλότερα έσοδα από τόκους (άνοδος επιτοκίων) ή/και σημαντικές θετικές υπεραξίες, λόγω των εξελίξεων στις τιμές των μετοχών και των ομολόγων, ενώ κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα το συγκεκριμένο κονδύλι ήταν αρνητικό (πχ AS Company, Καρέλιας, ΕΛΒΕ Ενδυμάτων, ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ, Centric).
Ποιοι ξεχώρισαν
Για μια ακόμη φορά ξεχώρισαν τα «σίγουρα χαρτιά» των τελευταίων πολλών ετών, όπως ο Μυτιληναίος, η Coca-Cola HBC, η Jumbo, η Cenergy, η Τιτάν, ο ΟΠΑΠ, ο ΟΤΕ, η Sarantis, ο Καρέλιας (παρά τη μικρή μείωση των κερδών του) και η Fourlis (η υποχώρηση των λογιστικών κερδών οφείλεται στη χαμηλότερη ανατίμηση της εύλογης αξίας των ακινήτων της θυγατρικής της Trade Estates).
Σε κλαδικό επίπεδο, την παράσταση έκλεψαν οι κλάδοι των κατασκευών (πρώτος ρόλος για ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και Intrakat που γύρισε σελίδα, αλλά πολύ σημαντική παρουσία και για τις «μικρές» δυνάμεις που μεγαλώνουν όπως πχ η Δομική Κρήτης) της πληροφορικής (πχ Epsilon Net, Entersoft, Quest Holdings, Profile, Real Consulting) και φυσικά του τουρισμού και των μεταφορών (πχ Αεροπορία Αιγαίου, Attica Group, Λάμψα, Autohellas, Μοτοδυναμική).
Ο κλάδος των ακινήτων κινήθηκε πολύ καλύτερα στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη (προβλήματα με επιτόκια), με τις τιμές στη χώρα μας να συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία. Οι εισηγμένες στο ΧΑ ανέβασαν τις λειτουργικές τους επιδόσεις, ενώ η τελική τους κερδοφορία επηρεάστηκε από τις αποτιμήσεις των εύλογων αξιών των ακινήτων τους. Επειδή λοιπόν, οι φετινές θετικές υπεραξίες ήταν χαμηλότερες από τις αντίστοιχες περυσινές, τα λογιστικά καθαρά κέρδη κινήθηκαν σε χαμηλότερα επίπεδα.
Επίσης, δραστηριοποιούμενες σε διάφορους κλάδους ξεχώρισαν για την πορεία τους κατά το πρώτο φετινό εξάμηνο, εισηγμένες όπως για παράδειγμα η Ideal, η γαλακτοβιομηχανία ΚΡΙ-ΚΡΙ, η Mevaco, η Γενική Εμπορίου & Βιομηχανίας, οι Ευρωσύμβουλοι, η Euroxx, η Moda Bagno, η Alpha Trust ΑΕΔΑΚ και η Alpha Trust Ανδρομέδα (ευνοήθηκε από το ανοδικό χρηματιστηριακό κλίμα, διανέμοντας φέτος σε δύο δόσεις μέρισμα 0,40 ευρώ ανά μετοχή).
Επιπλέον, 24 εισηγμένες έκλεισαν το πρώτο φετινό εξάμηνο με θετικό καθαρό ταμείο, (net cash) δηλαδή με διαθέσιμα και χρηματοοικονομικές επενδύσεις που υπερέβαιναν το σύνολο του τραπεζικού δανεισμού και των υποχρεώσεων από μισθώσεις. Πρόκειται για τις εταιρείες Alpha Αστικά Ακίνητα, AS Company, Epsilon Net, Jumbo, Intracom Holdings, Πλαστικά Κρήτης, Interlife, Ιατρικό Αθηνών, Mevaco, Profile, Sarantis, ΑΔΜΗΕ, Γενική Εμπορίου & Βιομηχανίας, ΚΡΙ-ΚΡΙ, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΧΑΕ, Καρέλιας, Centric, Performance Technology, ΕΛΒΕ Ενδυμάτων, Ίλυδα και Dotsoft (αναμένεται να προστεθεί τουλάχιστον και η Τεχνική Ολυμπιακή).
Δύσκολες εποχές
Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων που αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις, έχοντας -μεταξύ άλλων- μεγάλα δανειακά ανοίγματα σε μια περίοδο υψηλών επιτοκίων (πχ ΚΡΕΚΑ, Βαρβαρέσος). Στις περιπτώσεις αυτές, ο χρόνος δουλεύει εναντίον των εταιρειών και επιβάλλεται η επιτάχυνση των διαδικασιών από την πλευρά των βασικών μετόχων και των δανειστών, προκειμένου να βρεθεί κάποια λύση.
Έκτακτα κονδύλια
Θα πρέπει να τονιστεί ότι σε αρκετές εισηγμένες εταιρείες διαφόρων ειδών έκτακτα κονδύλια έχουν επηρεάσει ανοδικά ή πτωτικά τα καθαρά τους αποτελέσματα. Εισηγμένες πχ που έχουν επηρεαστεί αρνητικά από έκτακτα και μη λειτουργικά έξοδα είναι μεταξύ άλλων οι Epsilon Net, Profile και ΣΙΔΜΑ, ενώ άλλες που έχουν επηρεαστεί θετικά είναι μεταξύ άλλων οι Μύλοι Λούλη (κλείσιμο προϊόντος Interest Rate Swap), Έλαστρον, Ακρίτας (+18 εκατ. ευρώ, λόγω κουρέματος υποχρεώσεως από την Cepal), Τέλος, υπήρχαν εισηγμένες που είχαν επηρεαστεί κατά το περυσινό πρώτο εξάμηνο από έκτακτα αποτελέσματα (πχ έκτακτα κέρδη της Ίλυδας) πράγμα που δεν επαναλήφθηκε φέτος.