Ο εμπορικός κόσμος ελπίζει σε καλύτερες εισπράξεις το 2023, καθώς παρά την αναθέρμανση της αγοραστικής κίνησης το τελευταίο 15νθήμερο, είναι ζητούμενο εάν ο εορταστικός τζίρος ξεπέρασε τον πήχη του 2019 (περί τα 3,5 δισ. ευρώ), ώστε να περιοριστεί η υστέρηση του 2022 που προκάλεσαν οι παρενέργειες του πολέμου και της ακρίβειας.
Η αγορά κινήθηκε με διαφορετικές ταχύτητες στην πρωτεύουσα και την επαρχία, σε αστικά κέντρα και περιφέρεια, σε κεντρικές οδούς και γειτονιές προαστίων. Σε γενικές γραμμές πάντως οι πληροφορίες από εμπορικούς συλλόγους συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η ρευστότητα των επιχειρήσεων τονώθηκε τις τελευταίες ημέρες και η νέα χρονιά ξεκινά με αισιοδοξία ενόψει και της εκπτωτικής περιόδου που αρχίζει τη Δευτέρα.
«Η εκκίνηση της αγοράς τη νέα χρονιά συμπίπτει με τις εκπτώσεις στις 9 Ιανουαρίου και μετά την ανασύνταξη δυνάμεων την εβδομάδα που διανύουμε αλλά και την καλή εικόνα την περίοδο των γιορτών, είμαι αισιόδοξος ότι η αγορά θα πάει καλύτερα», δηλώνει στο Euro2day.gr ο Σταύρος Καφούνης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών (ΕΣΑ). Περιμένει την επεξεργασία των επίσημων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για να σχολιάσει τον απολογισμό του 2022, αλλά με βάση προσωρινά στοιχεία τόσο από τις επιχειρήσεις της πρωτεύουσας όσο και από εμπορικούς φορείς στην υπόλοιπη Ελλάδα μάς μεταφέρει αισιόδοξα μηνύματα.
Σημειώνει ως θετικό το γεγονός ότι μπαίνουμε σε εκπτωτική περίοδο χωρίς να έχει μεσολαβήσει «ο παραλογισμός των ενδιάμεσων εκπτώσεων», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο κ. Καφούνης δηλώνει αισιόδοξος για την πορεία της αγοράς το προσεχές διάστημα, τονίζοντας ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που κινούνται με βάση την τιμή και περιμένουν την καταναλωτική ζήτηση της εκπτωτικής περιόδου για να αδειάσουν τα ράφια τους.
Μιλώντας για τον Δείκτη Λιανικής του ΕΣΑ, που μετρά τις επιδόσεις στο λιανεμπόριο -εξαιρώντας τους κλάδους τροφίμων και καυσίμων-, υπενθυμίζει ότι στο εννεάμηνο του 2022 η αγορά ξεπέρασε τις επιδόσεις του 2019. Μένει επομένως να επιβεβαιωθεί εάν η εμπορική κίνηση των δύο τελευταίων εβδομάδων του 2022 κατάφεραν να ισοσκελίσουν την επιβράδυνση που φάνηκε να καταγράφεται τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο. Ο κ. Καφούνης τονίζει πάντως ότι η εικόνα της αγοράς δεν είναι ίδια παντού. Για παράδειγμα, τα καταστήματα στο κέντρο της πόλης λειτούργησαν πιο αποδοτικά όπως και οι επιχειρήσεις σε τουριστικούς προορισμούς, αντίθετα με τις επιχειρήσεις σε προάστια και πολλές πόλεις της χώρας, εκτός μεγάλων αστικών κέντρων.
Είναι ενδεικτικό ότι στη Βόρεια Ελλάδα η εμπορική κίνηση δεν ήταν ικανοποιητική για την πλειονότητα των επιχειρηματιών, σύμφωνα με την εικόνα που μας μεταφέρει ο Παντελής Φιλιππίδης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ). Αν και επέστρεψε το καταναλωτικό ενδιαφέρον προς το τέλος της χρονιάς, μετά από δύο δύσκολους μήνες, Οκτώβριο και Νοέμβριο, αλλά και μετά τις υποτονικές πρώτες εβδομάδες του Δεκεμβρίου, «η δουλειά ήταν δύο μέρες πριν τα Χριστούγεννα και δύο μέρες πριν την Πρωτοχρονιά», όπως τονίζει.
«Το 2022 ήταν η χειρότερη χρονιά. Το κακό ξεκίνησε από τον Ιανουάριο. Είχαμε τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις αυξήσεις σε προϊόντα, υπηρεσίες, ενέργεια... Από δω και πέρα προσδοκούμε ν' αλλάξουν τα πράγματα και να πάνε καλύτερα. Μάθαμε να ζούμε με την ελπίδα», σημειώνει στο Euro2day.gr μιλώντας για μείωση των λιανικών πωλήσεων στις εμπορικές επιχειρήσεις.
Θεωρεί ότι η εικόνα του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανεμπόριο, ήτοι αύξηση 8% τον Οκτώβριο σε ετήσια βάση που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ 30 Δεκεμβρίου, δεν αποδίδει την πραγματική κατάσταση της αγοράς. Σύμφωνα με τα συγκεκριμένα στοιχεία, σε πολυκαταστήματα, καταστήματα ένδυσης-υπόδησης και καταστήματα ηλεκτρικών ειδών και οικιακού εξοπλισμού σημειώνεται αύξηση του δείκτη κύκλου εργασιών κατά 1,1%, 5,4% και 13,5% αντίστοιχα. Σε επίπεδο όγκου, στα πολυκαταστήματα ο δείκτης καταγράφει πτώση 4,8%, στον κλάδο ένδυση-υπόδηση η μεταβολή ήταν μηδενική ενώ αύξηση 7,7% σημειώθηκε μόνο στον κλάδο ηλεκτρικών ειδών και οικιακού εξοπλισμού.
Όπως τονίζουν στελέχη της αγοράς δεν παρατηρούνται αυξήσεις τιμών στα είδη ένδυσης-υπόδησης αλλά παρ' όλ' αυτά ο κλάδος υστερεί και η εικόνα στην περιφέρεια είναι αποκαρδιωτική σε πολλές περιοχές. Ο κ. Φιλιππίδης σημειώνει ότι οι τρεις πρώτοι μήνες του 2022 ήταν έντονα πτωτικοί ενώ πτώση σημειώθηκε και τον Μάιο. Με εξαίρεση κάποια κινητικότητα που συνδέθηκε με τον τουρισμό, η χρονιά δεν εξελίχθηκε αποδοτικά για τον εμπορικό κόσμο, τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και σε επαρχιακές αγορές.
Σύμφωνα με τον κ. Φιλιππίδη, για να κάνουν τζίρο τα εμπορικά καταστήματα πρέπει να υπάρχει διαθέσιμο εισόδημα. «Όταν ο καταναλωτής έχει να αντιμετωπίσει 45% αύξηση στις δαπάνες του super market, κοντά στο 50% αύξηση στο ηλεκτρικό ρεύμα και υψηλό κόστος βενζίνης, πάνω από 2 ευρώ μέσα στη χρονιά, δεν υπάρχουν περιθώρια για αύξηση δαπανών στα εμπορικά καταστήματα. Η τσέπη του καταναλωτή δεν αντέχει τις αυξήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης, για να συζητάμε ότι περισσεύει εισόδημα για είδη εκτός καθημερινότητας», προσθέτει.
Πάντως για το 2023 ο πρόεδρος του ΕΣΘ εμφανίζεται αισιόδοξος, απευχόμενος το σενάριο της κλιμάκωσης της κρίσης, που θα ήταν καταστροφικό για την αγορά.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΕΣΑ εκτιμά ότι το 2023 «εκτός απροόπτου θα είναι μια θετική χρονιά για την πλειονότητα των εμπορικών επιχειρήσεων, καθώς οι προκλήσεις δείχνουν να υποχωρούν και οι προβλέψεις, ειδικά για τον τουρισμό, μιλούν για διατήρηση των επιδόσεων του 2022 και πιθανόν υψηλότερες. Οπότε το 2023 είναι μια μεγάλη ευκαιρία να αφήσουμε πίσω τα δύσκολα και να προχωρήσουμε με αισιοδοξία και νέες επενδύσεις για το μέλλον».