Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι υπέβαλε την Πέμπτη την παραίτησή του στον πρόεδρο της Δημοκρατίας Ματαρέλα, αφού το κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S), το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Ντράγκι, απείχε από τη βασική ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στη Γερουσία.
Το γεγονός ότι ο Ματαρέλα απέρριψε τις παραιτήσεις του Ντράγκι αργότερα την Πέμπτη δεν αποτελεί ασυνήθιστη κίνηση. Σκοπός του είναι να κερδίσει χρόνο (πέντε ημέρες σε αυτή την περίπτωση) για να εκτιμήσει την έκταση της ρήξης εντός του κυβερνητικού συνασπισμού και για να διερευνήσουν τα πολιτικά κόμματα πώς θα βγουν από το αδιέξοδο: μέχρι την ομιλία του Ντράγκι στο Κοινοβούλιο την Τετάρτη της επόμενης εβδομάδας, η κατάσταση θα παραμείνει πιθανότατα ρευστή.
Η Citi βλέπει μόνο δύο τρόπους εξόδου από την κρίση: (i) το M5S εγκαταλείπει τις απαιτήσεις του και ο Ντράγκι δέχεται να παραμείνει πρωθυπουργός ενός αμετάβλητου μεγάλου συνασπισμού ή (ii) πρόωρες εκλογές, πιθανότατα στα τέλη Σεπτεμβρίου/Οκτωβρίου.
«Δεν θα αποκλείαμε το ενδεχόμενο το M5S να υποχωρήσει. Ο πλέον πολύ υψηλότερος κίνδυνος για το τέλος της πολιτικής καριέρας των περισσότερων βουλευτών του M5S, η επανεκτίμηση του προσδοκώμενου πολιτικού μερίσματος από την αποχώρηση από τον συνασπισμό του Ντράγκι και η οδήγηση της χώρας σε πρόωρες εκλογές, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγή στάσης», εκτιμά η αμερικανική τράπεζα.
«Ωστόσο, η παραχώρηση τώρα θα αποτελούσε μια μεγάλη πολιτική ήττα για ένα κόμμα που έχει ήδη χάσει σημαντική υποστήριξη από τότε που κέρδισε τις τελευταίες εκλογές του 2018 (σήμερα βρίσκεται μόνο στην τέταρτη θέση, σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις)».
«Πιστεύουμε ότι είναι απίθανο ο Ντράγκι να δεχτεί να παραμείνει πρωθυπουργός μιας νέας κυβέρνησης χωρίς την υποστήριξη του M5S, ως του δεύτερου μεγαλύτερου πολιτικού κόμματος στη Βουλή», εκτιμά η Citi.
Ως εκ τούτου, παρά την αντίθεση του Ματαρέλα σε πρόωρες εκλογές λόγω των πολλών έκτακτων αναγκών που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα, φαίνεται στο περιθώριο το πιο πιθανό σενάριο. Ο Ντράγκι μπορεί κάλλιστα να παραμείνει ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός μέχρι να εκλεγεί νέα κυβέρνηση από το νέο κοινοβούλιο, όχι πριν από τα τέλη Οκτωβρίου, ακόμη και αν ο Ματαρέλα αποφασίσει να διαλύσει το κοινοβούλιο πριν από τις διακοπές του Αυγούστου. Αλλά η ικανότητά του να εφαρμόσει πολιτική θα είναι πολύ περιορισμένη.
Το αποτέλεσμα των επόμενων ιταλικών εκλογών -είτε γίνουν το φθινόπωρο είτε την επόμενη άνοιξη- παραμένει αβέβαιο, δεδομένων των σημερινών προθέσεων ψήφου, αλλά μια νίκη του δεξιού μπλοκ εξακολουθεί να φαίνεται το πιο πιθανό αποτέλεσμα κατά την άποψή μας. Η πολιτική ατζέντα καθώς και η ηγεσία του δεξιού μπλοκ είναι επίσης εξαιρετικά αβέβαιες: μόνο μια συγκεκριμένη ημερομηνία εκλογών μπορεί να τις αναγκάσει σε μεγαλύτερη σαφήνεια. Η τρέχουσα πολιτική κρίση μπορεί απλώς να έχει επισπεύσει κατά μερικούς μήνες την αναπόφευκτη αποχώρηση του Μάριο Ντράγκι από το τιμόνι της ιταλικής κυβέρνησης.
Η ιταλική πολιτική κατάσταση διεύρυνε προσωρινά τα spreads κατά 20 μ.β. και θα μπορούσε εύκολα να το κάνει ξανά την επόμενη εβδομάδα. Αυτό εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τον σχεδιασμό του εργαλείου της ΕΚΤ κατά του κατακερματισμού, το οποίο θα παρουσιαστεί την επόμενη εβδομάδα.
Πολλοί διοικητές θα αισθάνονται ακόμη πιο άβολα για την ανακοίνωση ενός εργαλείου από το οποίο η Ιταλία αναμφισβήτητα θα ωφεληθεί περισσότερο, όταν η προεκλογική τακτική φαίνεται να κυριαρχεί έναντι της αντιμετώπισης των βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων οικονομικών προκλήσεων της Ιταλίας και της Ευρώπης. Αυτό καθιστά πιο πιθανά τα αυστηρότερα όρια, την αυστηρότερη αιρεσιμότητα και τα υψηλότερα όρια πόνου -και συνεπώς ένα λιγότερο αποτελεσματικό εργαλείο, καταλήγει η Citi.