Καθώς το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) συνεδριάζει σήμερα εκτάκτως για να συζητήσει την αντίδρασή του στην απότομη επιδείνωση των spreads των κρατικών ομολόγων τις τελευταίες ημέρες, τρεις επενδυτικές τράπεζες, η αμερικανική Citi, η βρετανική HSBC και η ιταλική Unicredit, επιχειρούν να εκτιμήσουν ποιος θα είναι ο χρησμός της ΕΚΤ.
Σύμφωνα πάντως με το Bloomberg, οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα κληθούν να εγκρίνουν την επανεπένδυση των αγορών ομολόγων που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος έκτακτης ανάγκης, που έχει σταματήσει πλέον.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πραγματοποιούν έκτακτη συνάντηση που ξεκινά στις 11 το πρωί στη Φρανκφούρτη, η οποία θα διαρκέσει περίπου δύο ώρες, καθώς εξετάζουν πώς να αντιδράσουν στην απότομη άνοδο των ιταλικών ομολόγων. Οι πηγές του πρακτορείου δεν σχολίασαν αν θα μπορούσαν να εξεταστούν άλλα μέτρα από το Διοικητικό Συμβούλιο.
Η Citi εξηγεί ότι το Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει ουσιαστικά μία από τις δύο επιλογές: (1) να δημιουργήσει ένα νέο μέσο ή (2) να ενεργοποιήσει ή να επεκτείνει τα υφιστάμενα μέσα, δηλαδή την ευελιξία που έχει η ΕΚΤ παραχωρήσει στον εαυτό της όσον αφορά την επανεπένδυση των τρέχοντων διαθεσίμων της.
- Στην πρώτη περίπτωση, το ερώτημα είναι κατά πόσον ένα νέο μέσο θα είχε σαφώς καθορισμένα όρια παρέμβασης.
- Στη δεύτερη περίπτωση, το ερώτημα είναι αν η ευελιξία στην επανεπένδυση ισχύει μόνο για τις συμμετοχές της PEPP ή ισχύει στο σύνολο του ισολογισμού του ευρωσυστήματος, εκτιμά η Citi.
Η ομιλία της Ίζαμπελ Σνάμπελ, αξιωματούχου της ΕΚΤ, σχετικά με τον κατακερματισμό στη ζώνη του ευρώ, δεδομένων των συνθηκών υπό τις οποίες έλαβε χώρα, και είναι (1) μια ραγδαία επιδείνωση των περιθωρίων των ομολόγων, η οποία έχει ως αποτέλεσμα μια σημαντική και ασύμμετρη σύσφιξη των νομισματικών συνθηκών στη ζώνη του ευρώ, και επιταχύνθηκε από (2) την αδυναμία ή την απροθυμία του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παράσχει οποιαδήποτε σαφήνεια κατά την πρόσφατη συνεδρίασή του σχετικά με το πώς στην πράξη προτίθεται να δημιουργήσει τις συνθήκες της ομαλής μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.
Η ομιλία της Σνάμπελ περιέχει την αναγνώριση ότι «οι αλλαγές στις χρηματοδοτικές συνθήκες [που βίωσαν πρόσφατα ορισμένοι κρατικοί δανειολήπτες] μπορεί να αποτελούν μια εξασθένιση της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής». Αυτή είναι μια σημαντική δήλωση, διότι είναι γενικά κατανοητό ότι η Ίζαμπελ Σνάμπελ είναι πιο απρόθυμη από πολλούς από τους συναδέλφους της στο εκτελεστικό συμβούλιο ή το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ προς πολιτικές παρέμβασης.
Στο πλαίσιο αυτό, το γεγονός ότι η Ίζαμπελ Σνάμπελ φαίνεται τώρα να αναγνωρίζει ότι η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής έχει διαταραχθεί, θα μπορούσε να αντανακλά την υπόθεση ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να εμπλακεί σε προσπάθειες να σταματήσει ή να επιβραδύνει την επιδείνωση των spreads.
Η βρετανική HSBC επισημαίνει ότι στην ομιλία της η Σνάμπελ τόνισε ότι τα spreads των κρατικών ομολόγων απαιτούν «στενή παρακολούθηση» και η δέσμευση της ΕΚΤ δεν έχει «όρια». Τα βασικά χαρακτηριστικά σχεδιασμού οποιουδήποτε νέου εργαλείου για τα spreads παραμένουν ωστόσο ασαφή, εξηγεί η HSBC, γεγονός που θα μπορούσε να υπονομεύσει την αξιοπιστία και να προσκαλέσει την αγορά να δοκιμάσει τη δέσμευση της ΕΚΤ.
H Σνάμπελ επανέλαβε ότι η επανεπένδυση του PEPP μπορεί να προσαρμοστεί με ευελιξία σε διάφορες χρονικές περιόδους, κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων και δικαιοδοσίες και επίσης πρόσθεσε ότι η ΕΚΤ «θα αντιδράσει σε νέες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης με υφιστάμενα και ενδεχομένως νέα εργαλεία», χωρίς όμως να δώσει λεπτομέρειες σχετικά με το ποια θα είναι αυτά τα εργαλεία ή ποιο επίπεδο spread θα μπορούσε να θεωρηθεί έκτακτη ανάγκη. Ίσως τα ισχυρότερα λόγια της ήταν: «Η δέσμευσή μας στο ευρώ είναι το εργαλείο μας κατά του κατακερματισμού. Αυτή η δέσμευση δεν έχει όρια», επισημαίνει η τράπεζα.
Ένα κρίσιμο ερώτημα σχεδιασμού, σύμφωνα με την HSBC, είναι ποιος λαμβάνει την απόφαση για τη χρήση οποιουδήποτε νέου (ή υφιστάμενου) εργαλείου για τη διαχείριση των spreads. Η ΕΚΤ ή οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα αγοράζουν αυτόματα ομόλογα μιας συγκεκριμένης χώρας σε κάποιο επίπεδο αδικαιολόγητης διεύρυνσης των spreads; Ή θα απαιτηθεί απόφαση από το Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) -η οποία μπορεί να είναι δύσκολο να ληφθεί; Κάποιες από αυτές τις θεμελιώδεις σκέψεις σχεδιασμού ίσως χρειαστεί να αποκαλυφθούν, αν η αγορά θέλει πραγματικά να πιστέψει ότι υπάρχει ένα αξιόπιστο στήριγμα.
Το συμπέρασμα της HSBC από την ομιλία είναι ότι ένα περιθώριο 250 μ.β. για το ιταλικό 10ετές δεν αποτελεί ακόμη επίπεδο έκτακτης ανάγκης, αλλά η «στενή παρακολούθηση» υποδηλώνει ότι η ΕΚΤ κρίνει πως πλησιάζουμε πολύ κοντά σε αυτό και η ταχύτητα της πρόσφατης διεύρυνσης είναι σαφώς ανησυχητική.
H Unicredit εξηγεί από την πλευρά της ότι έγινε η πρώτη ουσιαστική λεκτική παρέμβαση από αξιωματούχο της ΕΚΤ, προκειμένου να προσπαθήσει να ανακόψει τις πιέσεις της αγοράς στα spreads των κρατικών ομολόγων. Το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ Ίζαμπελ Σνάμπελ αναγνώρισε ότι «ορισμένοι δανειολήπτες έχουν δει σημαντικά μεγαλύτερες αλλαγές στις συνθήκες χρηματοδότησης από ό,τι άλλοι από την αρχή του έτους». Τέτοιες αλλαγές στις συνθήκες χρηματοδότησης ενδέχεται να συνιστούν εξασθένιση της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που απαιτεί στενή παρακολούθηση, επισημαίνει και η Unicredit.
Η Σνάμπελ φαίνεται να πρόσθεσε ότι «σε αυτό το περιβάλλον, είναι σημαντικό να έχουν οι επενδυτές σαφή αντίληψη ότι η νομισματική πολιτική μπορεί και πρέπει να αντιδράσει σε μια άτακτη αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων κινδύνου, που επηρεάζει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής και αποτελεί απειλή για τη σταθερότητα των τιμών» και πρόσθεσε επίσης ότι «ενώ η ευέλικτη κατανομή των επανεπενδύσεων του PEPP είναι ένας τρόπος για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού, η δέσμευσή μας είναι ισχυρότερη από οποιοδήποτε συγκεκριμένο μέσο. Η δέσμευσή μας στο ευρώ είναι το εργαλείο μας κατά του κατακερματισμού. Αυτή η δέσμευση δεν έχει όρια», εξηγεί η ιταλική τράπεζα.