Η ομαλοποίηση της πολιτικής της ΕΚΤ δεν θα εκτροχιάσει τη μείωση του χρέους αλλά δυσκολεύει την αποπληρωμή του (affordability) και τον δημοσιονομικό χώρο, εξηγεί η Moody’s σε ανάλυσή της.
Η μετατόπιση των προσδοκιών της νομισματικής πολιτικής ως αποτέλεσμα του αυξημένου πληθωρισμού έχει προκαλέσει αύξηση του κόστους χρηματοδότησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, αλλά ιδιαίτερα στην Ιταλία (Baa3 σταθερό), την Ισπανία (Baa1 σταθερή) και την Πορτογαλία (Baa2 σταθερή).
«Η αύξηση του κόστους χρηματοδότησης θα αντιστρέψει τις βελτιώσεις στην οικονομική προσιτότητα του χρέους, αλλά θα χρειαστεί χρόνος για να αποδώσει σε υψηλότερες πληρωμές τόκων. Το κόστος χρηματοδότησης αυξάνεται σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, μετά την ανακοίνωση της ΕΚΤ ότι θα τερματίσει το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων τον Ιούλιο και θα αυξήσει τα επιτόκια αμέσως μετά. Αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων με βήματα 25 μονάδων βάσης από τον Ιούλιο, με το επιτόκιο να φτάνει το 0,5% έως το μέσα του 2023. Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης έχουν ήδη σημειώσει σημαντική αύξηση των αποδόσεων», εξηγεί η Moody’s.
Στην πραγματικότητα, τα spreads έναντι των γερμανικών ομολόγων έχουν αυξηθεί κατά περίπου 100 μονάδες βάσης από τα χαμηλά επίπεδα της πανδημίας, φθάνοντας σε επίπεδα που παρατηρήθηκαν για τελευταία φορά το 2018 (αν εξαιρέσουμε την προσωρινή αιχμή κατά την έναρξη της πανδημίας). Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης υπήρξαν μερικές από τις μεγαλύτερες ωφελούμενες από την ποσοτική χαλάρωση (QE), η οποία οδήγησε σε έντονη συμπίεση του κόστους χρηματοδότησής τους, η οποία τώρα σιγά σιγά αντιστρέφεται.
Οι υψηλότερες δανειακές επιβαρύνσεις καθώς και τα ακόμη μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, ως αποτέλεσμα της πανδημίας, θα διατηρήσουν τις ανάγκες δανεισμού αυξημένες σε περίπου 25% του ΑΕΠ στην Ιταλία και στο 19% στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Αν και η εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ θα αυξήσει τον κρατικό δανεισμό και το κόστος του, οποιαδήποτε αύξηση των επιτοκίων θα οδηγήσει πιθανότατα σε υψηλότερες πληρωμές τόκων.
Η μέση διάρκεια του χρέους των κυβερνήσεων της Νότιας Ευρώπης είναι μεταξύ επτά και οκτώ έτη, γεγονός που «κλειδώνει» το ευνοϊκό κόστος χρηματοδότησης που συνόδευσε το QE για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Πορτογαλία και η Ισπανία έχουν παρατείνει με επιτυχία τη διάρκεια του χρέους τους από το 2013 κατά 1,9 και 2,5 έτη, αντίστοιχα. Αντίθετα, η Ιταλία δεν έχει καταφέρει να επιμηκύνει το χρέος της, το οποίο έχει μέση διάρκεια περίπου επτά ετών, κατάσταση που δεν είναι διαφορετική από το 2010. Αν και η κατάσταση αυτή είναι παρόμοια με την Πορτογαλία, το γεγονός ότι έχει το υψηλότερο βάρος χρέους στη ζώνη του ευρώ αυξάνει τη σχετική της έκθεση σε υψηλότερο κόστος αναχρηματοδότησης, συμπεραίνει η Moody’s.