Η Bank of America Global Research κάνει λόγο για τη νέα ενεργειακή παγκόσμια τάξη και εξετάζει τρία σενάρια, με το κακό σενάριο να είναι το βασικό της. Τα κύρια συμπεράσματά της για τις αγορές ενέργειας και εμπορευμάτων είναι τα ακόλουθα:
- Στο βασικό σενάριο, το πετρέλαιο brent ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 110 δολάρια ανά βαρέλι το 2022 και η ευρωπαϊκή τιμή φυσικού αερίου (TTF) ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 105 ευρώ ανά MWh,
- Αν η οικονομία της Κίνας απορροφήσει περισσότερο ρωσικό πετρέλαιο και ο ΟΠΕΚ+ και οι ΗΠΑ αυξήσουν την παραγωγή τους, το brent μπορεί να σταθεροποιηθεί σε υψηλή τιμή, αλλά το φυσικό αέριο θα παραμείνει ευμετάβλητο.
- Οι χώρες της Ρωσίας και της Ουκρανίας αποτελούν το 29% και το 18% του εμπορίου σιταριού και καλαμποκιού αντίστοιχα και η διακοπή αυτών των ροών υποδηλώνει μεγαλύτερο ανοδικό κίνδυνο για τις τιμές των τροφίμων.
«Το Νοέμβριο προειδοποιήσαμε ότι το πετρέλαιο brent θα μπορούσε να φτάσει τα 120 δολάρια ανά βαρέλι το δεύτερο τρίμηνο του 2022 και ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα μπορούσαν να στηρίξουν τις τιμές των εμπορευμάτων φέτος. Τα χαμηλά αποθέματα, η αυξανόμενη ζήτηση από την ανάκαμψη μετά την πανδημία Covid-19 και η αραίωση της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας είχαν δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για υψηλότερες τιμές», εξηγεί η BofA.
«Σε μια πιο πρόσφατη ανάλυση (Μεσοπρόθεσμες προοπτικές για το πετρέλαιο), τονίσαμε ότι οι αγορές ενέργειας θα είναι εκτεθειμένες σε μεγαλύτερο πληθωρισμό τιμών, μεγαλύτερη μεταβλητότητα και περισσότερους κινδύνους βάσης. Η σύγκρουση Ρωσίας - Ουκρανίας επιταχύνει τις πιέσεις στο περιορισμένο σκηνικό προσφοράς εμπορευμάτων», εκτιμά ο αμερικανικός οίκος.
Τα τρία σενάρια για τα εμπορεύματα
Η BofA Global Research έχει εξετάσει τρία κύρια σενάρια για την παγκόσμια οικονομία: ένα καλό, ένα κακό και ένα άσχημο σενάριο, με το κακό σενάριο να αποτελεί το βασικό της σενάριο. Στη γλώσσα των εμπορευμάτων, εξετάζει τρεις απλές διαδρομές. Στο βασικό σενάριο (που είναι το κακό σενάριο), οι ρωσικές ροές εμπορευμάτων ανακατευθύνονται θεμελιωδώς από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, αλλά δεν προκύπτουν σημαντικά διαρθρωτικά ελλείμματα, με αποτέλεσμα η μέση τιμή του αργού πετρελαίου brent το 2022 να είναι 110 δολάρια ανά βαρέλι και η μέση ευρωπαϊκή τιμή του φυσικού αερίου TTF να είναι 105 ευρώ ανά MWh.
Στο καλό, αισιόδοξο σενάριο, η σύγκρουση επιλύεται σε σύντομο χρονικό διάστημα και οι ροές των εμπορευμάτων επανέρχονται περίπου στο επίπεδο που ίσχυε πριν από έξι μήνες, με το brent στα 95 δολάρια ανά βαρέλι και το TTF στα 75 ευρώ ανά MWh φέτος. Στο άσχημο σενάριο, οι περιορισμοί στις ρωσικές προμήθειες πρώτων υλών οδηγούν σε μεγάλα διαρθρωτικά ελλείμματα, με το brent και το TTF στα 130 δολάρια ανά βαρέλι και στα 200 ευρώ ανά MWh το 2022.
Οι ρωσικές ενεργειακές εξαγωγές θα μειωθούν πιθανότατα, αλλά κατά πόσο;
Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο και ο 2ος μεγαλύτερος εξαγωγέας αργού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου. Προμηθεύει περισσότερο από το 1/3 της ενέργειας της Ευρώπης και είναι επίσης σημαντικός παραγωγός λιπασμάτων, σιταριού, αλουμινίου, νικελίου, παλλαδίου, πλατίνας και άνθρακα.
Όσον αφορά στο πετρέλαιο, λιγότερες από τις μισές ρωσικές εξαγωγές θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από έναν συνδυασμό πρόσθετων αμερικανικών σχιστολιθικών εξορύξεων, πετρέλαιο από το Ιράν και τον ΟΠΕΚ+.
Αν περισσότερο ρωσικό πετρέλαιο ρέει προς την Κίνα, οι αγορές πετρελαίου θα μπορούσαν ακόμη να σταθεροποιηθούν σε υψηλές τιμές. Όσον αφορά το φυσικό αέριο, η ροή των ρωσικών ροών προς την Κίνα δεν θα είναι φυσικά εφικτή τα επόμενα χρόνια, αλλά η αμερικανική αγορά φυσικού αερίου θα παραμείνει σχετικά απομονωμένη από την παγκόσμια αναταραχή.
Κίνδυνοι ανοδικών τιμών στα αγροτικά προϊόντα και καθυστερήσεις στην ενεργειακή μετάβαση
Όσον αφορά άλλες αγορές εμπορευμάτων, τυχόν διαταραχές στον εφοδιασμό με νικέλιο ή παλλάδιο θα μπορούσαν να έχουν αρνητικό ουσιαστικό αντίκτυπο στην αυτοκινητοβιομηχανία και ενδεχομένως να επιβραδύνουν και την ενεργειακή μετάβαση. Εν τω μεταξύ, η θέση της Ρωσίας και της Ουκρανίας ως κορυφαίων εξαγωγικών χωρών γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων προκαλεί ήδη σοκ στις αγορές τροφίμων.
Συνδυαστικά, η Ρωσία και η Ουκρανία αντιπροσωπεύουν το 29% και το 18% του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού και καλαμποκιού αντίστοιχα. Τρεις παράγοντες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω ανοδικές πιέσεις στα γεωργικά προϊόντα. Από την πλευρά της προσφοράς, οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, το υψηλότερο κόστος λιπασμάτων και η εκτίναξη των τιμών του ντίζελ θα μπορούσαν να μειώσουν τα μεγέθη των καλλιεργειών.
Από την πλευρά της ζήτησης, οι ισχυρές τιμές των καυσίμων αιθανόλης θα διατηρήσουν τις προσφορές για τα γεωργικά εμπορεύματα σε υψηλά επίπεδα, αλλά αυτό μπορεί να αναζωπυρώσει τη συζήτηση για τα τρόφιμα ως καύσιμα και τελικά να οδηγήσει σε χαμηλότερες εντολές βιοκαυσίμων. Από την πλευρά της υποκατάστασης, η άνοδος των τιμών του καλαμποκιού και του σιταριού μπορεί να συμπιέσει άλλες γεωργικές αγορές, καθώς οι αγρότες απομακρύνονται από τις λιγότερο κερδοφόρες καλλιέργειες.