Είναι αυτονόητο ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε πόσο μεγάλη απειλή αποτελεί το νέο στέλεχος B.1.1.529 για την παγκόσμια οικονομία, εξηγεί η Capital Economics.
«Θα έχουμε περισσότερα να πούμε, καθώς η εικόνα θα γίνεται πιο ξεκάθαρη, αλλά σε πρώτη φάση υπάρχουν τρία σημεία που αξίζει να επισημανθούν», συνεχίζει ο Neil Shearing, Group Chief Economist της Capital Economics.
Πρώτον, το μάθημα από τη μετάλλαξη Δέλτα είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να σταματήσει η εξάπλωση νέων ιογενών παραλλαγών. Πολλές χώρες (συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου) έχουν ήδη επιβάλει περιορισμούς στα ταξίδια από και προς τη Νότια Αφρική, όπου εμφανίστηκε για πρώτη φορά το στέλεχος B.1.1.529. Είναι πιθανό να ακολουθήσουν και άλλες.
Αλλά αυτό πιθανότατα δεν θα αποτρέψει την εξάπλωσή του σε άλλες χώρες, ιδίως αν είναι τόσο μεταδοτικό όσο φοβούνται σήμερα. Δύο κρούσματα έχουν ήδη εντοπιστεί στο Χονγκ Κονγκ και ένα ακόμη στο Ισραήλ. Για τις χώρες όπου η εμβολιαστική κάλυψη είναι ακόμη χαμηλή, το βασικό ζήτημα είναι αν το νέο στέλεχος είναι πιο μεταδοτικό και πιο πιθανό να οδηγήσει σε σοβαρή ασθένεια ή θάνατο. Στα περισσότερα μέρη, ωστόσο, το βασικό ζήτημα είναι ο βαθμός στον οποίο το νέο αυτό στέλεχος μπορεί να διαφύγει από τα εμβόλια. Αυτά είναι ερωτήματα για τους επιστήμονες και όχι για τους οικονομολόγους και μπορεί να μην ξέρουμε την απάντηση για αρκετές εβδομάδες, συνεχίζει η Capital Economics.
Δεύτερον, το μάθημα από τα τελευταία δύο χρόνια είναι ότι είναι οι περιορισμοί που επιβάλλονται ως απάντηση στον ιό -και όχι ο ίδιος ο ιός- που προκαλούν το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζημίας. Έτσι, το βασικό ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσουν οι κυβερνήσεις σε περίπτωση εξάπλωσης του στελέχους B.1.1.529. Αυτό με τη σειρά του θα εξαρτηθεί από τον βαθμό στον οποίο θα διαφύγει από τα εμβόλια και, κυρίως, θα προκαλέσει στελέχη στα εθνικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.
Ωστόσο, παρά το γεγονός αυτό, αρχίζουν να εμφανίζονται διαφορετικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση του ιού. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ, οι κυβερνήσεις έχουν μετατοπιστεί λίγο περισσότερο προς μια προσέγγιση του «μαθαίνω να ζω με τον ιό». Αυτό σημαίνει ότι ο πήχης για την επιβολή αυστηρών περιορισμών στη δραστηριότητα είναι πιθανώς υψηλότερος από ό,τι στην Ευρώπη, όπου οι κυβερνήσεις υιοθετούν ήδη νέα μέτρα ως απάντηση στην έξαρση της Δέλτα.
Εν τω μεταξύ, η άφιξη του B.1.1.529 στην Κίνα πιθανόν να κάνει το Πεκίνο να διπλασιάσει τη στρατηγική της «μηδενικής Covid». Αυτό θα σήμαινε τοπικά lockdowns καθώς εμφανίζονται κρούσματα, αυστηρότερους περιορισμούς στα περιφερειακά ταξίδια και μεγαλύτερη πιθανότητα κλεισίματος λιμανιών. Η Κίνα έχει αποδειχθεί ικανή στη διαχείριση των κρουσμάτων, αλλά το μακροπρόθεσμο οικονομικό κόστος θα αυξηθεί εάν τα άκρως μεταδοτικά στελέχη ενδημούν παγκοσμίως.
Το τελευταίο σημείο που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι το παγκόσμιο οικονομικό σκηνικό είναι πολύ διαφορετικό τώρα σε σχέση με τα προηγούμενα κύματα του ιού. Οι αλυσίδες εφοδιασμού είναι ήδη πιεσμένες. Μια αύξηση των δαπανών για αγαθά που σχετίζονται με τον ιό ή το κλείσιμο λιμανιών θα επιδείνωνε τις υπάρχουσες πιέσεις στον εφοδιασμό και θα πρόσθετε ανοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό των αγαθών.
Ομοίως, ένα νέο, πιο επικίνδυνο κύμα ιού θα μπορούσε να προκαλέσει την προσωρινή αποχώρηση ορισμένων εργαζομένων από το εργατικό δυναμικό και να αποτρέψει άλλους από το να επιστρέψουν, επιδεινώνοντας τις τρέχουσες ελλείψεις εργατικού δυναμικού.
Όλα αυτά θα περιπλέξουν την αντίδραση της πολιτικής. Στο περιθώριο, η απειλή μιας νέας, πιο σοβαρής παραλλαγής του ιού μπορεί να αποτελέσει λόγο για τις κεντρικές τράπεζες να αναβάλουν τα σχέδια αύξησης των επιτοκίων μέχρι να ξεκαθαρίσει η εικόνα.
Οι ημερομηνίες-κλειδιά είναι η 15η Δεκεμβρίου, όταν συνεδριάζει η Fed, και η 16η Δεκεμβρίου, όταν συνεδριάζουν αρκετές κεντρικές τράπεζες, μεταξύ των οποίων η BoE και η ΕΚΤ. Όμως, εκτός εάν ένα νέο κύμα προκαλέσει εκτεταμένη και σημαντική ζημία στην οικονομική δραστηριότητα, μπορεί να μην εμποδίσει ορισμένες κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια το επόμενο έτος.
Όσον αφορά τις αγορές, τα ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία και οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν υποχωρήσει απότομα. Οι τομείς και οι χώρες που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στην πανδημία (τουρισμός, ενέργεια κ.λπ.) έχουν πληγεί περισσότερο. Αναμένουμε ότι αυτά τα μοτίβα θα διατηρηθούν βραχυπρόθεσμα, καθώς οι επενδυτές χωνεύουν τις επιπτώσεις της νέας παραλλαγής. Ειδικότερα, οι προσδοκίες για τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια στις ΗΠΑ και σε αρκετές άλλες μεγάλες χώρες της Γερμανίας είχαν αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους δύο μήνες. Κατά την άποψή μας, φαίνονταν κάπως υπερβολικές ακόμη και πριν από τα σημερινά νέα, και υπάρχουν αρκετά περιθώρια για περαιτέρω πτώση των αποδόσεων, ιδίως στο βραχύ άκρο της καμπύλης.
Οι τιμές του πετρελαίου υποχωρούν επίσης έντονα σήμερα, αντανακλώντας τον φόβο ότι η νέα παραλλαγή θα οδηγήσει σε εκτεταμένους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και χαμηλότερη ζήτηση πετρελαίου. Ο ΟΠΕΚ+ πρόκειται να συνεδριάσει την επόμενη εβδομάδα και αυτές οι ανησυχίες για τη ζήτηση θα μπορούσαν να τους ωθήσουν να καθυστερήσουν ή να σταματήσουν τη σχεδιαζόμενη σταδιακή αύξηση της προσφοράς.