Την προηγούμενη εβδομάδα (18/11) έληξε η περίοδος της δημόσιας πρότασης των βασικών μετόχων της Newsphone, χωρίς ωστόσο να αποκτηθεί το απαιτούμενο εκ του νόμου 90% -προκειμένου η εταιρεία να αποχωρήσει από το ΧΑ- και τώρα ζητούμενο είναι το ποια στάση θα ακολουθήσουν οι μεγαλομέτοχοι της εισηγμένης μεσομακροπρόθεσμα.
Ανεξάρτητα πάντως από την πορεία που θα πάρει το συγκεκριμένο ζήτημα, οι πολλές δεκάδες εταιρειών που επέλεξαν να αποχωρήσουν οικιοθελώς από το Χρηματιστήριο της Αθήνας κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια έχουν περιορίσει σε σημαντικό βαθμό τις αγοραστικές επιλογές των επενδυτών και έχουν αναμφίβολα πληγώσει την εγχώρια κεφαλαιαγορά (ιδίως αν συνεκτιμηθεί ο πολύ μικρός αριθμός επιχειρήσεων που εισήλθε κατά τη συγκεκριμένη περίοδο στο ΧΑ). Επίκειται δε και η Δημόσια Πρόταση για τη Forthnet.
«Δεν θα έλεγα ότι στενοχωρήθηκα ιδιαίτερα για κάθε εταιρεία που αποχώρησε από το ΧΑ μέσα από τη διαδικασία των δημόσιων προτάσεων και αυτό γιατί αρκετές από αυτές δεν είχαν τίποτε ουσιαστικό να προσφέρουν τόσο στους μετόχους όσο και στην ευρύτερη επενδυτική κοινότητα. Ωστόσο, είχαμε δυστυχώς και την απώλεια αξιόλογων και δυναμικά αναπτυσσόμενων εταιρειών, με αποτέλεσμα η προσφερόμενη επενδυτική γκάμα του ΧΑ να είναι σήμερα σαφώς περιορισμένη», δηλώνει στο Euro2day.gr γνωστός παράγοντας της αγοράς.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, τρεις ήταν οι κυριότεροι λόγοι που οδήγησαν τόσο πολλές εισηγμένες να αποχωρήσουν από το ΧΑ:
- Πρώτον, η στρατηγική πολλών πολυεθνικών ομίλων και ξένων funds να μην τελούν υπό διαπραγμάτευση οι ελεγχόμενες εταιρείες τους σε καμιά χρηματιστηριακή αγορά ή έστω σε καμιά περιφερειακή χρηματιστηριακή αγορά.
- Δεύτερον, η αδυναμία της ελληνικής κεφαλαιαγοράς κατά την τελευταία δεκαετία (λόγω και της γενικότερης οικονομικής κρίσης) να χρηματοδοτήσει επαρκώς με νέα κεφάλαια τις εταιρείες και
- τρίτον, η επιδίωξη ορισμένων βασικών μετόχων να αποκτήσουν τους τίτλους της μειοψηφίας έναντι ιδιαίτερα χαμηλότερων τιμημάτων σε σύγκριση με αυτά με τα οποία εισήλθαν στη χρηματιστηριακή αγορά. Οι εντονότατες αντιδράσεις που υπήρξαν απέναντι στην εξέλιξη αυτή οδήγησαν με (αποκαρδιωτική…) καθυστέρηση στην αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας μόλις προ τριετίας, ωστόσο ούτε και το νέο αυτό πλαίσιο δείχνει ικανό να προστατεύσει αποτελεσματικά τα συμφέροντα των μικρομετόχων. Η «δίκαιη τιμή» των δημόσιων προτάσεων φαίνεται πως εξακολουθεί να επαφίεται στην καλή θέληση των βασικών μετόχων.
Βέβαια, υπήρξαν περιπτώσεις όπου οι μέτοχοι μειοψηφίας έμειναν ικανοποιημένοι από το προσφερόμενο αντίτιμο που τους προτάθηκε, πλην όμως η βασική ένσταση της αγοράς έγκειται στο ότι ακόμη και το βελτιωμένο τρέχον θεσμικό πλαίσιο αφήνει… «παράθυρα» σε όσους θέλουν να αποκτήσουν τις μετοχές μειοψηφίας έναντι πολύ χαμηλού τιμήματος.
Μακροσκελής λίστα
Οι εταιρείες που κατά τα τελευταία χρόνια αποχώρησαν οικιοθελώς από το ΧΑ αριθμούν σε πολλές δεκάδες!
Σε κάποιες περιπτώσεις, η διαδικασία αυτή ωφέλησε τελικά τους μικρομετόχους, καθώς λίγα χρόνια αργότερα οι επιχειρήσεις αυτές οδηγήθηκαν σε πτώχευση (π.χ. Ιμάκο, ΔΟΛ, Ιπποτούρ, Multirama, Κατσέλης).
Ένα δεύτερο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η χρηματιστηριακή αποψίλωση του ασφαλιστικού κλάδου, καθώς σήμερα έχει ως μοναδική παρουσία την Ευρωπαϊκή Πίστη. Αντίθετα, την έξοδο από το ταμπλό μέσω δημόσιων προτάσεων είδε αρχικά η Interamerican και στη συνέχεια η Φοίνιξ-Metrolife Εμπορική (νυν Groupama), η Εθνική Ασφαλιστική (τώρα εξετάζεται το ενδεχόμενο επανεισόδου της!) και η Αγροτική Ασφαλιστική (στη συνέχεια εξαγοράστηκε από την Ergo Hellas, αφού προηγουμένως είχε απορροφήσει την επίσης εισηγμένη Αγροτική Ζωής).
Είχαμε ωστόσο και περιπετειώδεις εξόδους από το ΧΑ, όπως π.χ. της Crown Hellas Can, που αναγκάστηκε να προχωρήσει σε τρεις δημόσιες προτάσεις ανεβάζοντας συνεχώς το προσφερόμενο τίμημα. Επίσης, στην περίπτωση της μεταλλουργίας Ρόκας, μέτοχοι μειοψηφίας κατάφεραν να σύρουν δικαστικά την Iberdrola και να κερδίσουν σημαντικά ποσά από αυτή.
Μια άλλη κατηγορία αποχωρήσεων αφορά τις θυγατρικές ξένων πολυεθνικών ομίλων (απομένει πλέον μόνο ο ΟTΕ) και εταιρειών που αποκτήθηκαν από private equities και λοιπά επενδυτικά σχήματα. Ενδεικτικά στην κατηγορία συγκαταλέγονται οι Παυλίδης, Παπαστράτος, ΕΛΑΙΣ, Μινωικές Γραμμές, ΑΓΕΤ Ηρακλής, Nexans Hellas, Βασιλόπουλος, Hyatt, Κορρές, Κωτσόβολος, Eurodrip, Μαΐλλης, Κανάκης, Κρητών Άρτος, ΕΛΤΡΑΚ, Αστέρας Βουλιαγμένης, Ιονική Ξενοδοχειακή, Νηρέας, Ιχθυοτροφεία Σελόντα, Περσεύς και Υγεία.
Άλλες εισηγμένες που αποχώρησαν από το ΧΑ μετά από πρωτοβουλία των βασικών τους μετόχων ήταν οι ΣΙΔΕΝΟΡ, Βάρδας, Σφακιανάκης, Κυιρακίδης Μάρμαρα, S&B Βιομηχανικά Ορυκτά, Elbisco, Druckfarben, Kleeman, FG Europe, Καράτζης, Envitec, Fashion Box και Sciens.
Αξιοσημείωτη επίσης είναι η περίπτωση της Delta Project, που αφού αποχώρησε από το ΧΑ εξαγοραζόμενη από τον Μυτιληναίο, μετά από πολλά χρόνια η τότε θυγατρική της Δέλτα Τεχνική επανήλθε στο ελληνικό χρηματιστήριο, εκδίδοντας εταιρικό ομόλογο.
Πέραν αυτών, υπήρξαν και δημόσιες προτάσεις οι οποίες οδήγησαν σε αποχωρήσεις εισηγμένων εταιρειών, πλην όμως έγιναν από Ομίλους που συνέχισαν να διαπραγματεύονται στο ΧΑ, όπως π.χ. των Γερμανός, Δέλτα, SingularLogic, Olympic Catering, κ.λπ.