Σχεδόν τρεις εβδομάδες πριν αναφερθεί η εξάπλωση της Covid-19 στις ΗΠΑ, η Patricia Cabello Dowd έπεσε νεκρή στην κουζίνα του σπιτιού της στο Σαν Χοσέ της Καλιφόρνια. Μια προηγουμένως υγιής 57χρονη, η Dowd, είχε παραπονεθεί για πόνους στο σώμα και συμπτώματα που έμοιαζαν με γρίπη ημέρες νωρίτερα, αλλά τίποτα δεν μπορούσε να εξηγήσει γιατί πέθανε τόσο ξαφνικά.
Τα εργαστηριακά αποτελέσματα 10 εβδομάδες αργότερα αποκάλυψαν ότι η Dowd, διευθύντρια σε εταιρεία τσιπ της Silicon Valley, ήταν ένα από τα πρώτα θύματα της Covid στις ΗΠΑ. Η φλεγμονή του καρδιακού μυός οδήγησε σε ρήξη μεγέθους δακτύλου που προκάλεσε θανατηφόρα αιμορραγία, όπως έδειξε η έκθεση αυτοψίας.
Ο θάνατός της προμήνυε ένα ανησυχητικό μοτίβο: Η πανδημία όχι μόνο είχε ως αποτέλεσμα τους περισσότερους θανάτους σε έναν αιώνα, αλλά προκάλεσε επίσης ένα κύμα θανατηφόρων καρδιαγγειακών και μεταβολικών ασθενειών.
Ενώ περιπτώσεις όπως της Dowd ήταν γνωστές από την αρχή, τα στοιχεία θνησιμότητας των τελευταίων τεσσάρων ετών αποκαλύπτουν τώρα την κλίμακα των επιπτώσεων.
Από το 2020 έως το 2022, 250.000 περισσότεροι Αμερικανοί από ό,τι αναμενόταν με βάση τις ιστορικές τάσεις, άνω των 35 ετών, υπέκυψαν σε καρδιαγγειακά νοσήματα, σύμφωνα με την ανάλυση του Bloomberg σε δεδομένα από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.
Το 2023, η προσαρμοσμένη στην ηλικία θνησιμότητα από εγκεφαλικά επεισόδια ήταν σχεδόν 5% πάνω από τα προ της πανδημίας επίπεδα, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία, ενώ τα ποσοστά από θανάτους που σχετίζονται με υπερτασική καρδιοπάθεια, αρρυθμίες, θρόμβους αίματος, διαβήτη και νεφρική ανεπάρκεια ήταν 15-28% υψηλότερα.
Η Covid είχε υποτονικό αντίκτυπο σε άλλες κοινές αιτίες θανάτου, όπως ο καρκίνος και η νόσος Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με τα στοιχεία.
«Τα καρδιομεταβολικά επακόλουθα του SARS-CoV-2 ήταν βαθιά, επίμονα και ιδιόμορφα -πραγματικά ιδιόμορφα», δήλωσε η καρδιολόγος Susan Cheng, διευθύντρια έρευνας δημόσιας υγείας στο Ινστιτούτο Καρδιάς Smidt του Cedars-Sinai στο Λος Άντζελες.
Οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να καταλάβουν το γιατί. Δεν είναι σαφές πόσοι άνθρωποι πέθαναν από τις καρδιαγγειακές επιπλοκές της Covid και πόσοι πέθαναν εξαιτίας των έμμεσων συνεπειών της, όπως ήταν η διαταραχή της ιατρικής περίθαλψης, η επιδείνωση των ποσοστών παχυσαρκίας και της υψηλής αρτηριακής πίεσης.
Οι επιπτώσεις της Covid σταμάτησαν μια δεκαετία προόδου στην αντιμετώπιση της κυριότερης αιτίας θανάτου στον κόσμο. Η θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης και η προτροπή προς τους ανθρώπους να κόψουν το κάπνισμα και να τρώνε λιγότερο αλάτι και τρανς λιπαρά βοήθησαν στη μείωση των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα κατά 60% από το 1950 έως το 1999.
Σήμερα, ωστόσο, τα ποσοστά παχυσαρκίας στις ΗΠΑ αυξάνονται. Η επιδείνωση της μεταβολικής υγείας πιθανώς έκανε τους Αμερικανούς πιο ευάλωτους στις επιπτώσεις της Covid, δήλωσε ο Donald Lloyd-Jones, καρδιολόγος και επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο Northwestern του Σικάγο.
Ωστόσο, η παχυσαρκία δεν εξηγεί τα πάντα. Ακόμη και χώρες όπως η Ιαπωνία, με τη χαμηλότερη συχνότητα παχυσαρκίας στον ανεπτυγμένο κόσμο, κατέγραψαν αύξηση των καρδιαγγειακών θανάτων που συνδέονται με την Covid.