Λειτουργικό ρόφημα με βάση το ασπράδι αυγού, που παρασκεύασαν Έλληνες ερευνητές στη Θεσσαλονίκη, έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα στην αύξηση των επιπέδων βιταμίνης Β12 και φυλλικού οξέος σε άτομα με ήπια νοητική έκπτωση, ενώ μειώνει σημαντικά τα επίπεδα ομοκυστεϊνης, που έχει συνδεθεί με τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ και άλλων μορφών άνοιας.
Στα επόμενα στάδια της μελέτης που βρίσκεται σε εξέλιξη, ερευνητές του Τμήματος Βιοϊατρικών Επιστημών του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος και του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης θα μελετήσουν αν το ρόφημα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μετάπτωσης της ήπιας νοητικής διαταραχής σε Αλτχάιμερ.
Ο νευρολόγος, αναπληρωτής καθηγητής Φυσιολογίας στο Τμήμα Βιοιατρικών Επιστημών του ΔΙΠΑΕ, Βασίλειος Παπαλιάγκας (φωτ. κάτω) ανακοίνωσε τα ιδιαίτερα ενθαρρυντικά ενδιάμεσα αποτελέσματα της μελέτης, στο πλαίσιο του 13ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Νόσου Alzhieimer και του 5ου Μεσογειακού Συνεδρίου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων, που διεξάγονται στη Θεσσαλονίκη.
Η μελέτη EggWhiteBrain
Το ασπράδι αυγού είναι γνωστό ως σημαντική και καλά απορροφήσιμη πηγή πρωτεϊνης υψηλής θρεπτικής αξίας, χαμηλής σε λιπαρά και χοληστερόλη. Στο πλαίσιο της μελέτης με τον χαρακτηριστικό τίτλο EggWhiteBrain, οι επιστήμονες το χρησιμοποίησαν ως βάση ενός λειτουργικού ροφήματος και το εμπλούτισαν με βιταμίνη Β12 και φυλλικό οξύ.
«Η έλλειψη της Β12 είναι γνωστό ότι σχετίζεται με διαταραχές μνήμης και πολλές φορές χορηγούνται σκευάσματα βιταμίνης Β12 σε άτομα που αισθάνονται ότι ξεχνάνε ή παρουσιάζουν ορισμένες γνωστικές διαταραχές. Το ίδιο είναι γνωστό για το φυλλικό οξύ, που χορηγείται για την αντιμετώπιση γνωστικών διαταραχών, ακόμη κι αν κάποιος δεν έχει έλλειψη Β12 ή φυλλικού οξέος», εξήγησε ο κ. Παπαλιάγκας.
Επιπρόσθετα, μια πολύ πρόσφατη εργασία, του 2023, αναδεικνύει την αυξημένη τιμή της ομοκυστεϊνης, ως προγνωστικό δείκτη για την θνησιμότητα σε βάθος 5 ετών σε ασθενείς με ήπια γνωστική διαταραχή και με νόσο Αλτσχάιμερ. «Η αυξημένη τιμή της πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και να διορθώνεται το συντομότερο δυνατό», τόνισε.
Με δεδομένο ότι συχνά συνυπάρχουν η χαμηλή τιμή Β12, η χαμηλή τιμή φυλλικού οξέος και η αυξημένη τιμή ομοκυστεϊνης, στόχος του λειτουργικού ροφήματος ήταν να αυξήσει τις τιμές Β12 και φυλλικού οξέος και να μειώσει αυτές της ομοκυστεϊνης. Απώτερος σκοπός είναι να διερευνηθεί η πιθανή θεραπευτική δράση αυτής της εξέλιξης σε ασθενείς με ήπια νοητική διαταραχή.
Με τις κατάλληλες αναλογίες στο μείγμα και με τη βοήθεια της παστερίωσης, επιτεύχθηκε στο εργαστήριο του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ ένα σταθερό ρόφημα με καλή οσμή και γεύση ώστε να μπορεί να καταναλωθεί ευχάριστα. Το σκεύασμα εξασφάλισε και πατέντα από τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας.
Δοσολογία – αποτελέσματα
Το ρόφημα χορηγήθηκε σε 20 ασθενείς με ήπια νοητική διαταραχή και σε 10 υγιείς. Το ηλικιακό εύρος ήταν 30 ως 84 έτη, με διάμεση ηλικία τα 70 έτη.
Σε όλους μετρήθηκαν τα επίπεδα της βιταμίνης Β12, του φυλλικού οξέος και της ομοκυστεϊνης σε τρεις χρονικές περιόδους: Πριν την χορήγηση, ένα μήνα και δύο μήνες μετά τη χορήγηση του ροφήματος. Τον πρώτο μήνα έπαιρναν ένα φιαλίδιο (250 mg) τη μέρα την ημέρα που περιείχε 1 mg κάθε βιταμίνης. Μετά τον πρώτο μήνα μειώθηκε η συχνότητα σε μέρα παρά μέρα.
Σύμφωνα με τα ενδιάμεσα αποτελέσματα που παρουσίασε ο κ. Παπαλιάγκας, παρατηρήθηκε μια ταχεία και εντυπωσιακή αύξηση των επιπέδων βιταμίνης Β12 και φυλλικού οξέος. Αμφότερα σχεδόν διπλασιάστηκαν μέσα σε μόλις ένα μήνα χορήγησης και παρέμειναν σταθερά τον δεύτερο και τρίτο μήνα, μετά τη μείωση της συχνότητας. Επίσης, η ομοκυστεϊνη έπεσε στατιστικά σημαντικά και παρέμεινε σταθερή στην 2η και 3η μέτρηση.
Σε άλλες έρευνες με την χορήγηση αυτών των σκευασμάτων από του στόματος, με τη μορφή χαπιών – συμπληρωμάτων διατροφής, τα ίδια αποτελέσματα δεν επιτεύχθηκαν ούτε έπειτα από διάστημα 24 μηνών.
Μπορεί να προλάβει το Αλτσχάιμερ;
Σε επόμενη φάση της εν εξελίξει μελέτης οι επιστήμονες ευελπιστούν πως θα έχουν θετικά αποτελέσματα ως προς την επίδραση του ροφήματος στην πρόληψη του Αλτσχάιμερ.
«Εξετάζουμε τώρα τις νευροαπεικονιστικές και νευροφυσιολογικές παραμέτρους, με τα πρώτα ευρήματα να είναι πολύ ενθαρρυντικά. Ενδιαφέρον θα έχει η παρατήρηση των ασθενών αυτών σε βάθος χρόνου, για να διαπιστωθεί αν αυτή η βελτίωση που επιφέρουμε στα επίπεδα των βιταμινών σχετίζεται με ελαττωμένο ρυθμό μετάπτωσης σε νόσο Αλτσχάιμερ», επεσήμανε ο αναπληρωτής καθηγητής.