Σημαντικά βήματα προς την ψηφιοποίηση έκαναν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ωστόσο η πλειονότητα αυτών των επιχειρήσεων δεν έχουν κατακτήσει ακόμη υψηλά ποσοστά ψηφιακής ετοιμότητας.
Ο Δείκτης Ψηφιακής Ετοιμότητας των ελληνικών ΜμΕ μεταξύ 2020 και 2022 αυξήθηκε κατά μέσο όρο 10%. Ωστόσο, μόνο 1 στις 5 μικρές και μεσαίες εταιρείες βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια ψηφιακής ετοιμότητας, ενώ οι μισές είναι ακόμη στην αρχή της διαδρομής προς την ψηφιοποίηση.
Αυτό αποτυπώνεται στην έρευνα «Η Ψηφιακή Ετοιμότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στην Ελλάδα», που εκπόνησε το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών για λογαριασμό της COSMOTE.
Δύο στις τρεις επιχειρήσεις αξιοποίησαν τις ψηφιακές τεχνολογίες για να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που προκάλεσε η πανδημία, ενώ 7 στις 10 δηλώνουν πως θα συνεχίσουν τη χρήση τους στο μέλλον. Συγκεκριμένα:
- το 75% των επιχειρήσεων παρατήρησαν αύξηση στην κίνηση του ηλεκτρονικού τους καταστήματος
- 53% είναι αυξημένα τα ποσοστά στις τηλεφωνικές πωλήσεις
- 66% στις ψηφιακές προωθητικές ενέργειες
- 52% στην τηλεργασία και
- 88% στις τηλεδιασκέψεις.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, αυξημένες παρουσιάζονται οι ιστοσελίδες (από 70% το 2020, σε 78% το 2022) και οι digital καμπάνιες που υλοποιήθηκαν από επαγγελματίες (από 17% το 2020, σε 33% το 2022). Ωστόσο, παρατηρείται περιορισμένη χρήση τεχνολογιών ΙοΤ (4%) και σταδιακή μόνο αξιοποίηση Data Analytics (25%).
Σταθερή παραμένει η αξιοποίηση ψηφιακών συστημάτων διαχείρισης πόρων (ERP και CRM), ενώ έντονο παραμένει το ενδιαφέρον για τις ψηφιακές υποδομές, με τις ΜμΕ να συνεχίζουν να θεωρούν την ψηφιακή ασφάλεια ως ένα θέμα μείζονος σημασίας (8 στις 10 ΜμΕ) και 2 στις 3 επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν servers.
Τα ποσοστά χρήσης ψηφιακών εργαλείων στην Ελλάδα, σήμερα, διαμορφώνονται ως εξής:
- Ηλεκτρονικά καταστήματα (e-shops): από 17% το 2020, η χρήση ενισχύθηκε σε 24% (αύξηση 40% από το 2020)
- Ιστοσελίδες (websites): από 70% το 2020, η χρήση ανήλθε σε 78%
- Digital καμπάνιες: από 36%, η χρήση ανήλθε σε 48% (αύξηση 33% από το 2020)
- Τηλεφωνικά κέντρα: από 52%, η χρήση ανήλθε σε 63% (αύξηση 21% από το 2020)
- Εργαλεία τηλεδιάσκεψης: από 39%, η χρήση αυξήθηκε σε 62% (αύξηση 59% από το 2020)
- Ψηφιακή ασφάλεια: από 78%, η χρήση ανήλθε σε 86%
- Servers: από 53% το 2020, η χρήση αυξήθηκε σε 63% (αύξηση 19% από το 2020).
Η ψηφιακή ετοιμότητα των ΜμΕ
Σύμφωνα με την έρευνα, οι ψηφιακά πιο ώριμες εταιρείες ήταν σε ευνοϊκότερη θέση για να ξεπεράσουν τα προβλήματα που προκάλεσε η Covid, καθώς χρησιμοποίησαν περισσότερο -και συνδυαστικά- τις διαθέσιμες τεχνολογίες.
Ο μέσος όρος των εταιρειών με βάση τον Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας είναι σήμερα στο 4,49/10, ενώ το 2020 κυμαινόταν στο 4,06/10. Οι εταιρείες κατατάσσονται στον δείκτη, σύμφωνα με τη χρήση των 10 ψηφιακών τεχνολογιών που αξιοποιούν, σε πέντε εξελικτικά στάδια: 1-2 στοιχειώδες στάδιο (Elementary), 3-4 βασικό (Basic), 5-6 μεσαίο (Medium), 7-9 προχωρημένο (Advanced), 10 ιδεατό (Ideal).
Για παράδειγμα, στην κατηγορία των πολύ ώριμων ψηφιακά επιχειρήσεων (Advanced), το ποσοστό των ΜμΕ που αξιοποίησαν τις τεχνολογίες, για να επανέλθουν ευκολότερα στην κανονικότητα ανήλθε σε 55% και το 24% δηλώνει πως έχει επανέλθει πλήρως στην προ-Covid κατάσταση.
Αντίθετα στην αρχική κατηγορία (Elementary), μόνο το 28% χρησιμοποίησαν τις τεχνολογίες για να ανταπεξέλθουν στα προβλήματα και μόνο το 15% δηλώνουν πως έχουν επανέλθει πλήρως στην προ-Covid κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση, οι ΜμΕ που αξιοποίησαν τις ψηφιακές τεχνολογίες είδαν οφέλη καθώς:
- Τουλάχιστον 1 στις 2 διαπίστωσαν αύξηση πωλήσεων 64% και μείωση κόστους 59%.
- Από το 64% των ΜμΕ που δήλωσαν ικανοποιητική αύξηση πωλήσεων, το 29% διαπίστωσαν αυξήσεις ακόμα και πάνω από 20%.
- Το 59% των ΜμΕ που δήλωσαν ικανοποιητική μείωση κόστους από τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών, το 16% διαπίστωσαν μειώσεις ακόμα και πάνω από 20%.
Η έλλειψη ενημέρωσης και εκπαίδευσης, πόρων και δεξιοτήτων είναι τα βασικά εμπόδια στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών από τις ΜμΕ.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε πανελλαδικά τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2022 σε συνέχεια προηγούμενης αντίστοιχης έρευνας του 2020. Στην έρευνα αποτυπώνεται και ο Δείκτης Ψηφιακής Ετοιμότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, που καταγράφει την ψηφιακή ωριμότητα τους, με βάση την υιοθέτηση και χρήση 10 σημαντικών ψηφιακών εργαλείων και υποδομών.
«Ψηφιακά Εργαλεία MμE» του Ελλάδα 2.0
Στο πλαίσιο αυτό η COSMOTE συμμετέχει στο νέο πρόγραμμα στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων «Ψηφιακά Εργαλεία MμE» του Ελλάδα 2.0 του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η COSMOTE αξιοποιεί τα αποτελέσματα της έρευνας, έτσι ώστε να αναλαμβάνει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ψηφιακής ωριμότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την ενσωμάτωσή τους στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο. Η μείωση του ψηφιακού χάσματος και η ισότιμη πρόσβαση όλων στην ψηφιακή εποχή αποτελεί μία από τις προτεραιότητες βιώσιμης ανάπτυξης της COSMOTE, ταυτόχρονα με τη βελτίωση του περιβαλλοντικού και κοινωνικού της αποτυπώματος.