«Μετά τον ιό της Covid μπορεί να μας βρει ο ιός της φτώχειας, ο οποίος είναι εξίσου σημαντικός». Με αυτή την επισήμανση, ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Λοιμωξιολογίας στο ΑΠΘ, διευθυντής της Κλινικής Αναπνευστικής Ανεπάρκειας του νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης Ιωάννης Κιουμής υποστηρίζει πως ήρθε η ώρα που το παρατεταμένο σκληρό lockdown πρέπει να αρχίσει να χαλαρώνει και να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να νιώσουν πως μπορούν να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
Σε αυτή τη λογική, προτείνει το άνοιγμα της αγοράς υπό πολύ συγκεκριμένους περιορισμούς παρουσίας πελατών στα καταστήματα και με διευρυμένο ωράριο λειτουργίας, μόλις γίνει φανερό πως έχουμε περάσει την κορύφωση του επιδημικού κύματος.
«Παρατηρώ μια μεγάλη κόπωση στην κοινωνία, η οποία οδηγεί σε εκνευρισμό. Ο θυμός είναι το επόμενο στάδιο, κατά το οποίο είναι πολύ δύσκολο να τηρηθούν τα μέτρα. Όλοι μας νιώθουμε αυτή την κόπωση. Ακόμη κι εγώ που είμαι γιατρός, που γνωρίζω τη χρησιμότητα των μέτρων και έχω διαχειριστεί καταστάσεις τεράστιας κρίσης, συλλαμβάνω τον εαυτό μου κάποιες φορές να έχει κουραστεί», σημειώνει και προσθέτει: «Το προηγούμενο άνοιγμα της αγοράς απέδειξε ότι δεν είχε σημαντική επίπτωση στη διασπορά. Ο κόσμος θέλει να νιώσει πως μπορεί να ξαναδουλέψει. Εμείς τι του λέμε; Πρώτα θα ανοίξετε στις 16 Μαρτίου, μετά το συζητάμε για τις 22, έπειτα στις 29 και τώρα ακούμε κάποιους να λένε Απρίλιο και βλέπουμε».
Ο ίδιος επισημαίνει τον κίνδυνο απώλειας εμπιστοσύνης των πολιτών στις αποφάσεις των ειδικών, μέσα στο κλίμα που έχει διαμορφωθεί. «Στο τέλος θα καταλήξουμε να ανοίξουμε την αγορά με πολύ μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων από αυτόν που είχαμε όταν την κλείσαμε και έτσι θα χάσουμε το τελευταίο ίχνος αξιοπιστίας. Θα πρέπει να δικαιολογήσουμε γιατί κλείσαμε με χίλια κρούσματα και ανοίγουμε με δύο χιλιάδες», σχολιάζει και καταθέτει την πρότασή του για το restart της αγοράς.
«Όταν κριθεί πως το πανδημικό κύμα έχει φτάσει στο pick του, μπορούμε να ανοίξουμε προσεκτικά, με συγκεκριμένα μέτρα προστασίας, με έλεγχο του αριθμού των ατόμων σε κάθε κατάστημα και με διευρυμένο ωράριο λειτουργίας, ώστε να μοιραστεί ο κόσμος σε μεγαλύτερη διάρκεια. Πιστεύω ότι έτσι μπορούμε να έχουμε μια διαχειρίσιμη κατάσταση».
Ιωάννης Κιουμής, καθηγητής Πνευμονολογίας ΑΠΘ
Ανοσία 20% στη Θεσσαλονίκη
Η πίεση στο «Γ. Παπανικολάου» και σε όλα τα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης είναι αυξητική, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συγκριθεί με το δράμα που έζησε η πόλη και το σύστημα υγείας το Νοέμβριο ή με τις καταστάσεις που βιώνει τώρα η πρωτεύουσα. Οι νέες εισαγωγές ασθενών στις κλινικές Covid είναι αυξανόμενες σε κάθε εφημερία, αλλά υπάρχει διαθεσιμότητα κλινών, ενώ λιγότεροι ασθενείς μεταφέρονται από τις απλές κλίνες στις ΜΕΘ. Οι διασωληνωμένοι στο «Παπανικολάου», που είχαν φτάσει και τους 45 στη διάρκεια του δεύτερου κύματος, σήμερα είναι 15, ενώ 60 άτομα νοσηλεύονται σε απλές κλίνες Covid.
Μια εξήγηση για το συγκεκριμένο φαινόμενο, σε αντιδιαστολή με την ασφυκτική πίεση στην Αττική, είναι σύμφωνα με τον κ. Κιουμή το υψηλότερο ποσοστό ανοσίας στη Θεσσαλονίκη, λόγω των επιπτώσεων της επέλασης του δεύτερου κύματος. «Έχει εκτιμηθεί πως η ανοσία -φυσική λόγω νόσησης από κορωνοϊό και τεχνητή από τον εμβολιασμό- φτάνει σε ποσοστό 20%. Φυσικά δεν έχει το μέγεθος που θα μας έκανε να μιλήσουμε για ανοσία της αγέλης, αλλά σίγουρα είναι αρκετά υψηλότερη από το ποσοστό ανοσίας της Αθήνας», σημειώνει και προσθέτει: «Φανταστείτε τα κύματα της πανδημίας ως πραγματικά κύματα. Σαρώνουν στο πέρασμά τους τον πληθυσμό, πλήττουν με σφοδρότητα τους πιο αδύναμους, δηλαδή τις μεγαλύτερες ηλικίες και όσους έχουν συννοσηρότητες και σκοτώνουν ένα μέρος αυτών. Αυτοί που νόσησαν έχουν αναπτύξει την ανοσία, άλλοι τη φανερή, επειδή είχαν τα μετρήσιμα συμπτώματα, και άλλοι την κρυφή. Οι τελευταίοι νόσησαν χωρίς να το καταλάβουν γιατί δεν είχαν συμπτώματα, αλλά έχουν αναπτύξει αντισώματα και είναι προστατευμένοι».
Τεστ αντισωμάτων στον πληθυσμό
Αυτή η ανοσία που δεν έχει καταγραφεί, σύμφωνα με τον καθηγητή, υπολογίζεται από διεθνείς έρευνες ότι μπορεί να είναι ως και 10 φορές μεγαλύτερη από αυτήν που καταγράφεται. «Σε κάποιες περιοχές όπου γίνονται τεστ κορωνοϊού σε τυχαίο πληθυσμό, δηλαδή σε ανθρώπους χωρίς συμπτώματα, προκύπτουν θετικά σε ποσοστά έως και 6%. Αν δεν γίνονταν αυτά τα τεστ, δεν θα βρίσκαμε αυτά τα κρούσματα. Αν στην ίδια περιοχή έγιναν τεστ σε 1.000 ανθρώπους, ενώ κατοικούν 100.000 άνθρωποι, μπορούμε από την αναλογία να εκτιμήσουμε την πιθανή διασπορά στην κοινότητα, άρα και τα ποσοστά ανοσίας που θα προκύψουν. Γι' αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να αρχίσουν να γίνονται και τεστ αντισωμάτων σε τυχαίο πληθυσμό, με τα οποία θα βρούμε και την ανοσία. Αυτό θα βοηθούσε και στον σχεδιασμό του εμβολιασμού», επισημαίνει, τονίζοντας παράλληλα πως τα ποσοστά ανοσίας δεν πρέπει να φέρνουν εφησυχασμό. «Να μην είμαστε πολύ σίγουροι ότι θα εμβολιαστούν με τον ίδιο ενθουσιασμό και οι ηλικίες 18-40, όταν έρθει η ώρα, όπως οι μεγαλύτερες ηλικίες. Ιδιαίτερα αν τότε διανύουμε περίοδο ύφεσης», σημειώνει.
Μια άλλη εξήγηση που δίνει ο κ. Κιουμής για την ελεγχόμενη κατάσταση στη Θεσσαλονίκη σε σχέση με την Αθήνα, θα μπορούσε να συνδέεται με τον τρόπο ζωής και λειτουργίας των δύο πόλεων. Η Αθήνα π.χ. έχει μετρό, το οποίο είναι ένα κλειστό σύστημα μαζικής μεταφοράς, χωρίς φυσικό αερισμό, όπου μπορεί να γίνει διασπορά όχι μόνο στους συρμούς αλλά και στους χώρους αναμονής.
«Επίσης, στην πρωτεύουσα γίνεται η μια διαδήλωση πίσω από την άλλη, ιδιαίτερα αυτές τις μέρες. Όταν βλέπεις 5.000 ανθρώπους στην πλατεία της Νέας Σμύρνης, γνωρίζεις ότι αυτή είναι μια εστία υπερμετάδοσης», καταλήγει ο καθηγητής.