Ισχυρές ενδείξεις για εντοπισμό τουλάχιστον δύο κρουσμάτων με το «βρετανικό» στέλεχος του κορωνοϊού και στη Βόρεια Ελλάδα προκύπτουν από τις αναλύσεις που πραγματοποιεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του iatronet, κατά τη διαδικασία του πρώτου ελέγχου που γίνεται στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας προέκυψε υψηλή πιθανότητα ταυτοποίησης με τη συγκεκριμένη μετάλλαξη.
Τα δύο ύποπτα δείγματα θα σταλούν στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) για την εξειδικευμένη γονιδιακή ανάλυση που θα επιβεβαιώσει την ανίχνευση του στελέχους. Δεν έχει γίνει γνωστό αν τα συγκεκριμένα δείγματα προέρχονται από τη Θεσσαλονίκη ή κάποιον γειτονικό νομό, καθώς το Εργαστήριο αναλύει δείγματα από διάφορες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας.
Ακολουθώντας το πρωτόκολλο του ECDC, το Εργαστήριο Μικροβιολογίας του ΑΠΘ έχει αρχίσει πρόσφατα να κάνει pre screening στην πρωτεΐνη ακίδας (spike) του κορωνοϊού, ελέγχοντας το συγκεκριμένο τμήμα του ιού για πιθανή ύπαρξη μεταλλαγμένων στελεχών. Παράλληλα, στέλνει δείγματα στα εξειδικευμένα ινστιτούτα που έχουν τη δυνατότητα του πλήρους ελέγχου του γονιδιώματος, όπως αποφασίστηκε στο πλαίσιο της δημιουργίας πανελλαδικού δικτύου επιτήρησης των μεταλλάξεων. Την περασμένη Παρασκευή, σύμφωνα με πληροφορίες, στάλθηκαν στο ΙΙΒΕΑΑ 400 θετικά δείγματα του περασμένου διμήνου.
Παρόλο που το Εργαστήριο δεν έχει τη δυνατότητα συνολικού ελέγχου του γονιδιώματος του ιού, που ανιχνεύει την πιθανή ύπαρξη και των 17 μεταλλάξεων της «βρετανικής» παραλλαγής (Β.1.1.7), το pre screening μπορεί να εντοπίσει ισχυρές ενδείξεις ύπαρξής της, καθώς «σκανάρει» την spike πρωτεϊνη. Οι 8 από τις 17 μεταλλάξεις επηρεάζουν την συγκεκριμένη πρωτεϊνη. Η διαδικασία είναι σχετικά απλή και το αποτέλεσμα προκύπτει έπειτα από 1-2 μέρες.
Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του iatronet, από αυτή τη διαδικασία έχει προκύψει η πιθανή ανίχνευση του βρετανικού στελέχους σε δύο θετικά δείγματα. Στο ένα υπάρχει ισχυρή και στο δεύτερο αχνότερη ένδειξη ταυτοποίησης με τη συγκεκριμένη μετάλλαξη. Σε περίπτωση επιβεβαίωσης από τον επανέλεγχο στο εξειδικευμένο ινστιτούτο της Ακαδημίας Αθηνών, θα γίνουν οι σχετικές ανακοινώσεις από τον ΕΟΔΥ, ο οποίος θα ενημερώσει και για την ακριβή γεωγραφική προέλευση των κρουσμάτων.
Οι λοιμωξιολόγοι θεωρούν αναμενόμενο τον εντοπισμό της «βρετανικής» και άλλων μεταλλάξεων σε διάφορες περιοχές της χώρας, επισημαίνοντας πως από τη διαδικασία της δειγματοληπτικής ανάλυσης στο πλαίσιο του πανελλαδικού δικτύου επιτήρησης θα εντοπίζονται συνεχώς νέα κρούσματα. Η εκτίμηση είναι πως η πραγματική διασπορά είναι πολύ μεγαλύτερη από τον αριθμό των κρουσμάτων που εντοπίζονται, καθώς μόνο ένα ποσοστό των θετικών δειγμάτων ελέγχεται για τις μεταλλάξεις.
Το στέλεχος Β.1.1.7., που ονομάστηκε «βρετανικό» γιατί ανιχνεύτηκε σε γονιδιακές αναλύσεις στη Βρετανία, χαρακτηρίστηκε ως Παραλλαγή που Προκαλεί Ανησυχία (Variant of Concern) από το Υπουργείο Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς θεωρήθηκε η αιτία μεγάλης αύξησης του επιδημιολογικού φορτίου στη Νοτιοανατολική Αγγλία και στο Λονδίνο κατά τους τελευταίους δύο μήνες του περασμένου έτους. Από τότε το στέλεχος ιχνηλατήθηκε σε περισσότερες από 60 χώρες, μεταξύ αυτών και στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ, έχουν εντοπιστεί συνολικά 59 επιβεβαιωμένα κρούσματα, στην Αττική και στην Κρήτη, εκ των οποίων περισσότερα από 20 θεωρούνται «ορφανά», με άγνωστη την πηγή μετάδοσης.
Το γεγονός προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, με δεδομένο πως το συγκεκριμένο στέλεχος του ιού έχει αυξημένη μεταδοτικότητα τουλάχιστον κατά 60% σε σχέση με άλλα στελέχη κορωνοϊού. Σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της βρετανικής κυβέρνησης Patrick Vallance, ενδέχεται μάλιστα να είναι και κατά 30% πιο θανατηφόρο.