Το τοπίο στην αγορά ενέργειας αναδιατάσσεται, τα σενάρια για ανακατατάξεις αναζωπυρώνονται και ένα σκηνικό νέας συγκέντρωσης προδιαγράφεται στον χώρο από το 2025, με πρωταγωνιστές φυσικά τους μεγάλους παίκτες.
Ο έλεγχος πλέον από τη Helleniq Energy του 100% της Elpedison όχι μόνο καθετοποιεί περαιτέρω και θωρακίζει τον ελληνικό όμιλο απέναντι στις ανατροπές που βιώνει η αγορά ενέργειας (π.χ. αρνητικές τιμές), αλλά και του λύνει τα χέρια σε μια περίοδο με μεγάλη κινητικότητα και κυοφορούμενων αλλαγών.
Κλείνοντας μια μια τις εκκρεμότητες, ο όμιλος αποκτά άλλη ευελιξία για να φέρει σε πέρας μια στρατηγική που υλοποιείται βήμα βήμα, χωρίς ακόμη να έχουν μπει στη θέση τους όλα τα κομμάτια του παζλ ενός χώρου που δεν έχει πάρει ακόμη την τελική του μορφή.
Το δεύτερο και άμεσο deal που θα αποσαφηνίσει έτι περαιτέρω το τοπίο αφορά την επικείμενη πώληση του 35% της ΔΕΠΑ Εμπορίας στο ΤΑΙΠΕΔ και είναι απολύτως συναφές με τη χθεσινή ανακοίνωση για τον πλήρη έλεγχο της Elpedison.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Εuro2day.gr, μέχρι τα τέλη του έτους αναμένεται να συνεδριάσουν τα διοικητικά συμβούλια του ΤΑΙΠΕΔ και της Helleniq Energy, για να εγκρίνουν την πώληση από τον ελληνικό όμιλο του ποσοστού που κατέχει στη ΔΕΠΑ.
Λογικά η συμφωνία θα προηγηθεί της ολοκλήρωσης του πρώτου deal, αυτού για την Elpedison. Το τίμημα της δεύτερης αυτής συναλλαγής λέγεται ότι έχει κλειδώσει στα 200 εκατ. ευρώ και είναι ανάλογο με τα 195 εκατ. ευρώ που θα δώσει ο όμιλος για το 50% της Elpedison.
Επί της ουσίας, ο πλήρης έλεγχος της τελευταίας επιτυγχάνεται χωρίς να μπουν «καινούργια λεφτά» πάνω στο τραπέζι. Το ποσό που θα βγάλει από τη μια τσέπη η Helleniq Energy θα το εισπράξει από την άλλη. Και εκεί που είχε ποσοστά σε δύο εταιρείες ρεύματος και φυσικού αερίου (Elpedison και Φυσικό Αέριο), τώρα μένει με μία, αλλά με την ιδιοκτησία του 100%. Ετσι, η Elpedison αποκτά για τον ελληνικό όμιλο τον ρόλο του αποκλειστικού πλέον οχήματος στην αγορά ρεύματος και αερίου, που επιτυγχάνεται με ουδέτερο αποτέλεσμα μετά την αποχώρηση από τη ΔΕΠΑ.
Και παρότι μικρή σημασία έχει ποια συναλλαγή θα προηγηθεί, σημειώνεται ότι η εκκρεμότητα με τη ΔΕΠΑ αναμένεται να κλείσει σχετικά άμεσα, αφού δεν απαιτείται έγκριση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση της απόκτησης του 50% της Elpedison, η οποία ως διαδικασία μπορεί να κρατήσει 4-6 μήνες.
Συμπερασματικά, διαμορφώνεται μια κατάσταση όπου ο όμιλος κλείνει μέσα σε μερικές εβδομάδες δύο μαζεμένες εκκρεμότητες και μπορεί να δει με άλλο μάτι, τόσο τη θέση του στην αγορά ενέργειας όσο και την ευρύτερη στρατηγική του, σε θέματα όπως η ενίσχυση της ρευστότητας της μετοχής.
Το σενάριο ενός δεύτερου placement
Στην αγορά κυκλοφορεί εδώ και μήνες το σενάριο ενός δεύτερου placement στην Helleniq Energy μετά το πρώτο επιτυχημένο του Δεκεμβρίου του 2023, τόσο από πλευράς τιμήματος, όσο και από πλευράς ποιότητας των νέων μετόχων που εισήλθαν στο μετοχικό κεφάλαιο του ομίλου.
Σημειωτέον ότι ο όμιλος Λάτση έχει μέσω της Paneuropean το 40,4% της εταιρείας και το ΤΑΙΠΕΔ το 31,18% των μετοχών και κάποιες πληροφορίες που είχαν δει παλαιότερα το φως της δημοσιότητα ήθελαν την κάθε πλευρά να προτίθεται να διαθέσει ποσοστό της τάξης του 10%.
Το τάιμινγκ πάντως για ένα δεύτερο placement ακόμη αργεί, σύμφωνα με πηγές κοντά στις διεργασίες. Τόσο γιατί η μετοχή βρίσκεται πέριξ των 7 ευρώ, στα ίδια δηλαδή επίπεδα με εκείνα που έγινε το πρώτο placement, αλλά 20% κάτω από τα υψηλά του Μαΐου, όσο και γιατί σε μια τέτοια περίπτωση, το Δημόσιο θα χάσει τα δικαιώματα καταστατικής μειοψηφίας που έχει σήμερα στη Helleniq Energy.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το θέμα δεν έχει τεθεί ακόμη στο τραπέζι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα συμβεί κάποια στιγμή.
Σχετικά με την κατά καιρούς ανάμειξη στην υπόθεση της Helleniq Energy του ονόματος της Metlen, είχε τοποθετηθεί τον περασμένο Ιούνιο, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης, ο πρόεδρος της εταιρείας Ευάγγελος Μυτιληναίος. «Η Helleniq Energy έχει δύο μεγάλους μετόχους, εκ των οποίων κανένας δεν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να πουλήσει. Άλλο το placement. Σέβομαι απόλυτα την οικογένεια Λάτση αλλά και τις διαδικασίες του Δημοσίου. Αν αυτό αλλάξει και η υπόθεση τεθεί σε άλλη βάση, το πράγμα πάει αλλού», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η θωράκιση από την καθετοποίηση και οι άδειες
Στα του επενδυτικού πλάνου της Elpedison, δεν είναι ακόμη σαφές ποιο είναι το σχέδιο της Helleniq Energy, με ποια δηλαδή ποσά και σε ποιους τομείς θα την ενισχύσει, προκειμένου να αναβαθμιστεί ο ρόλος της στην ενεργειακή αγορά.
Είναι όμως βέβαιο ότι σε μια συγκυρία όπου στόχος του ομίλου είναι η ισχυροποίηση στις ΑΠΕ, η καθετοποίηση, δηλαδή η δραστηριοποίηση στην αγορά προμήθειας, λειτουργεί ως ακόμη μεγαλύτερη «ασπίδα» απέναντι στις ανατροπές που βιώνει ο χώρος. Κι αυτό γιατί η διαμόρφωση συνθηκών στη χονδρεμπορική αγορά που δεν ευνοούν την ηλεκτροπαραγωγή (όπως για παράδειγμα οι αρνητικές τιμές) μπορεί να ευνοούν τη λιανική του ρεύματος εξασφαλίζοντας χαμηλότερα κόστη.
Κατέχοντας το 4ο μερίδιο στην ελληνική αγορά (5,81% για το Νοέμβρη) και δύο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, συνολικής ισχύος 820 MW, στη Θεσσαλονίκη και τη Θίσβη Βοιωτίας, τα περιθώρια ανάπτυξης για την Elpedison είναι μεγάλα, καθώς διαθέτει δύο πολύτιμες άδειες, για μια νέα σύγχρονη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής 826 MW πάλι στη Θεσσαλονίκη, καθώς και για FSRU.
Και είναι βέβαιο ότι η εταιρεία θα χρειαστεί επενδύσεις προκειμένου να αποτελέσει ένα πιο ισχυρό πόλο με υψηλότερα μερίδια και απαιτήσεις. Η επί μήνες συζήτηση και οι διαβουλεύσεις της ελληνικής με την ιταλική πλευρά για το «διαζύγιο» έχουν αφαιρέσει σημαντικό μέρος από τη δυναμική της και έχουν πάει πίσω πολλά projects.
Η στάση της Edison
Σε ό,τι αφορά το ερώτημα, για ποιο λόγο η Edison δεν κατέθεσε αντιπροσφορά, πηγές των Ιταλών «στέκονται» στο γεγονός ότι το τίμημα της Helleniq Energy ήταν πέραν πάσης προσδοκίας (πολλώ δε μάλλον όταν αφορούσε την πρώτη προσφορά). Καθώς επίσης ότι τα 195 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν σε περίπου 540 εκατ. ευρώ για το 100% του enterprise value της Elpedison (σσ: μαζί με τα 150 εκατ. ευρώ των δανείων) και ότι ήταν τόσο υψηλό το premium σε σχέση με τους συνήθεις πολλαπλασιαστές στις ευρωπαϊκές αγορές, ώστε κατέστησε άνευ ουσίας την οποιαδήποτε συνέχιση της διαδικασίας.
Σύμφωνα μάλιστα με τις ίδιες πηγές, η Edison δεν προτίθεται να αποχωρήσει από την Ελλάδα. Αντιθέτως, τα ποσά που θα εισπράξει από την πώληση, πιθανώς να τοποθετηθούν σε παραγωγικές επενδύσεις στην εγχώρια αγορά και συγκεκριμένα στην ηλεκτροπαραγωγή (παραγωγή και πώληση ενέργειας), χωρίς προσώρας να δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες.
Ακόμη κι έτσι πάντως δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστο ότι οι ίδιες πηγές πριν από μερικούς μήνες διέρρεαν με κατηγορηματικό τρόπο ότι η Edison θα απαντήσει στην προσφορά και ότι είναι αποφασισμένη να διεκδικήσει την Elpedison μέχρι τέλους. Δηλώσεις που δεν είχαν τελικά αντίκρισμα, είτε επειδή αποσκοπούσαν στο να μετρήσουν αντιδράσεις και να δημιουργήσουν κλίμα ενόψει της διαδικασίας, είτε επειδή επικράτησαν τελικά δεύτερες σκέψεις στην ιταλική εταιρεία.