Την επιλογή να παραμείνει με πρωταγωνιστικό ρόλο στη Δ. Μακεδονία, και στη μετά λιγνίτη εποχή, σηματοδοτούν οι αποφάσεις που φέρεται να έχει λάβει η ΔΕΗ για έργα δισεκατομμυρίων ευρώ στην περιοχή, χωρίς σ’ αυτά να συνυπολογίζεται το mega data center στα πεδία των πρώην ορυχείων, που όπως είχε αποκαλύψει το Euro2day.gr συζητά με τεχνολογικό παίκτη διεθνούς εμβέλειας.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι επενδύσεις, παλαιές και νέες, που δρομολογεί η επιχείρηση στις πρώην λιγνιτικές εκτάσεις, χωρίζονται σε εννέα μεγάλες διακριτές κατηγορίες, αθροίζουν συνολικά πάνω από 2,5 δισ. ευρώ και απλώνονται σε βάθος πολλών ετών, που υπερβαίνουν τη διάρκεια του τρέχοντος business plan, 2024-2026.
Επιγραμματικά, πρόκειται για τα μεγάλα φωτοβολταϊκά που κτίζει η ΔΕH Ανανεώσιμες από κοινού με την RWE (και όχι μόνο), τις επενδύσεις σε αντλησιοταμίευση, σε μπαταρίες, πυκνωτές, τα κεφάλαια που θα «ρίξει» στη νέα μονάδα συμπαραγωγής και θερμότητας (ΣΗΘΥΑ) για την εξασφάλιση της τηλεθέρμανσης στην περιοχή, καθώς και οι ηλεκτρολέβητες φυσικού αερίου.
Ενδιαφέρον έχει ότι στο τραπέζι παραμένει πάντα η τυχόν μετατροπή του λιγνιτικού σταθμού «Πτολεμαΐδα V» σε μονάδα φυσικού αερίου. Ενα θέμα για το οποίο, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, δεν έχουν ληφθεί ακόμη οι τελικές αποφάσεις, παρότι και η ίδια η ΔEΗ δεν είχε κρύψει τον προβληματισμό της, αν βγαίνει η επένδυση, όπως ανέφερε σε έγγραφο που είχε διαβιβαστεί το καλοκαίρι στη Βουλή.
Στις 14 Νοεμβρίου η επικαιροποίηση του πλάνου
Κάποια από τα παραπάνω έργα που «τρέχουν» ήδη θα περιλαμβάνονται στο strategy update, δηλαδή την επικαιροποίηση της στρατηγικής της επιχείρησης, για την οποία «κλείδωσε» σύμφωνα με τις πληροφορίες, ως ημερομηνία ανακοίνωσης, η 14η Νοεμβρίου.
Εκεί θα γίνει γνωστή και η πρόοδος όλων των major επενδυτικών στόχων της ΔEΗ. Τόσο σε επίπεδο οργανικής ανάπτυξης όσο και από πλευράς εξαγορών, μέρος των οποίων θα χρηματοδοτηθεί από τα 600 εκατ. ευρώ που «σήκωσε» χθες από τις αγορές με επιτόκιο 4,62%, μέσω του νέου 7ετούς ομολόγου για το οποίο οι προσφορές έφτασαν τα 2 δισ. ευρώ, δηλαδή τέσσερις φορές πάνω από την αρχική πρόταση.
Εχει τη σημασία του ότι μόνο φέτος, την πρώτη χρονιά του τριετούς business plan της επιχείρησης, αυτή θα κάνει επενδύσεις 2,8 δισ. ευρώ πάνω από το 30% του συνόλου των 9 δισ. ευρώ που προβλέπονται στην τριετία 2024-2026.
Ποιες είναι οι εννέα κατηγορίες
Στην πρώτη κατηγορία επενδύσεων που αφορά και τη μερίδα του λέοντος των 2,5 δισ. προς τη Δ. Μακεδονία είναι τα φωτοβολταϊκά που δρομολογεί η ΔΕH Ανανεώσιμες κυρίως με την RWE και σε δεύτερο βαθμό με τη Motor Oil. Συνολικά πρόκειται για περίπου 2.500 MW, που με ένα μέσο κόστος 600.000 ευρώ/MW, αθροίζουν κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, έχει ήδη ολοκληρώσει τα 315 MW, κατασκευάζει 625 MW και του χρόνου αναμένεται να ξεκινήσει επιπλέον 600 MW.
Στη δεύτερη κατηγορία είναι οι «μπαταρίες νερού», δηλαδή τα έργα αντλησιοταμίευσης, με επενδύσεις πέριξ των 150 εκατ. ευρώ, καθώς η επιχείρηση έχει στα σκαριά τρία σχέδια σε πρώην λιγνιτικά πεδία της περιοχής.
Είναι χωροθετημένες εκτάσεις σε Κοζάνη και Καρδιά, όπου και το πιο προχωρημένο έργο (148 MW) με άδεια έγκρισης περιβαλλοντικών όρων και με την επιχείρηση να μπαίνει στη φάση των αδειοδοτήσεων. Η πορεία μετατροπής των λιγνιτωρυχείων, η ανάγκη για ταχύτερες αδειοδοτήσεις και άρσης μιας σειράς εμποδίων, ώστε να επιταχυνθεί η κατασκευή και είσοδος στο σύστημα τα επόμενα χρόνια των πρώτων τέτοιων μονάδων, είχαν βρεθεί στο επίκεντρο προ μηνός σύσκεψης στο ΥΠΕΝ.
Στην τρίτη θέση από πλευράς μεγέθους επενδυτικού κεφαλαίου στα πρώην λιγνιτικά πεδία, βρίσκονται οι μπαταρίες, με εκτιμώμενη δαπάνη 300 εκατ. ευρώ (600.000 ευρώ/MW το μέσο κόστος) και έπεται η νέα μονάδα συμπαραγωγής και θερμότητας ΣΗΘΥΑ (80 εκατ.), οι πυκνωτές για την εξισορρόπηση της ευστάθειας (40 εκατ.), οι λέβητες φυσικού αερίου (20 εκατ.), ενώ στο τραπέζι παραμένει πάντα, παρά τις εκτιμήσεις περί του αντιθέτου, η μετατροπή της Πτολεμαΐδα V από τον λιγνίτη σε φυσικό αέριο. Εάν τελικά ληφθεί η σχετική απόφαση, θα πρόκειται για μια επένδυση γύρω στα 300 εκατ. ευρώ.
Τα πλάνα για «waste to energy» και data centers
Στα παραπάνω θα πρέπει να συνυπολογιστούν και οι σκέψεις της διοίκησης για μονάδα «waste to energy», μια 8η κατηγορία επένδυσης, που θα παράγει ενέργεια από απορρίμματα, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ακόμη κάτι το συγκεκριμένο.
Επί της ουσίας, μεγάλο μέρος από τα σχέδια των περίπου 2,5 δισ. ευρώ στη Δ. Μακεδονία δεν εμπερικλείονται στο τρέχον τριετές επιχειρησιακό πλάνο της ΔEΗ, αυτό που προβλέπει συνολικές επενδύσεις 9 δισ. ευρώ. Αν και μέρος τους θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί και από τα 600 εκατ. ευρώ που «σήκωσε» χθες από τις αγορές, στην πλειοψηφία τους είναι δράσεις που απλώνονται σταδιακά στα επόμενα χρόνια και αφορούν μια ολιστική επενδυτική αντιμετώπιση της Δ. Μακεδονίας για τη μετά λιγνίτη εποχή, απαντώντας υπό μια έννοια και στην κριτική που της ασκείται από τοπικούς παράγοντες ότι μετά την απολιγνιτοποίηση έχει εγκαταλείψει την περιοχή.
Στα ποσά των 2,5 δισ. ευρώ δεν περιλαμβάνεται η δημιουργία data center στα πρώην λιγνιτικά πεδία της Δ. Μακεδονίας (9η κατηγορία) που εξετάζει από κοινού με ξένο τεχνολογικό κολοσσό, όνομα πολλαπλάσιου βεληνεκούς από την εμιρατινή DAMAC, θέμα που έθιξε κατά τη συνέντευξη της Δευτέρας για την τηλεθέρμανση ο Δ/νων Σύμβουλος της επιχείρησης Γιώργος Στάσσης, χωρίς φυσικά να μπει στις παραπάνω λεπτομέρειες.
Ένα έργο για το οποίο εντείνονται οι διεργασίες, οι πληροφορίες επιμένουν ότι θα είναι τεραστίων διαστάσεων σε σχέση με όσα δρομολογούνται σήμερα στη χώρα, με στόχο να δημιουργήσει ένα από τα μεγαλύτερα οικοσυστήματα data centers στη ΝΑ Ευρώπη, απευθυνόμενο μεταξύ άλλων σε νοσοκομεία, τράπεζες, πανεπιστήμια, ενεργειακούς ομίλους και στον χώρο των μεταφορών, από την Ελλάδα και το εξωτερικό.