Χαμηλή παραμένει η ζήτηση νέων δανείων λιανικής (στεγαστικά, καταναλωτικά, επαγγελματικά) με ενέχυρο ακίνητα σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, ενώ το 45% (περίπου 1 στους 2) των νέων δανειοληπτών έχει δανεισθεί με σταθερό επιτόκιο για πάνω από 10 χρόνια και μάλιστα, με βάση τα στοιχεία του 2024, μικρότερα ποσά ανά δάνειο σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2023.
Τα ευρήματα της Τράπεζας της Ελλάδος που καταγράφονται στην Έκθεση για τη Νομισματική πολιτική δείχνουν το μούδιασμα της αγοράς παρά τη μικρή άνοδο σε ετήσια βάση, ενώ οι αναλυτές της ΤτΕ εκτιμούν πως οι τιμές των ακινήτων σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα θα κινηθούν ανοδικά και αυτό συνδέεται με τη διατήρηση της ζήτησης (για αγορά ακινήτων) από το εξωτερικό. Όσο για τις τράπεζες, η ΤτE διαπιστώνει ότι δεν έχουν χαλαρώσει τα πιστοληπτικά κριτήρια.
Η εικόνα του retail
Οι συνολικές εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθαν το πρώτο εξάμηνο του 2024 σε 593 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 16,9% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2023 (508 εκατ. ευρώ) και υπεγράφησαν 10.257 νέες δανειακές συμβάσεις.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024 η μέση εκταμίευση δανείου ανήλθε σε 57.900 ευρώ, μειωμένη έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2023 που είχε διαμορφωθεί σε 77.200 ευρώ. Το μερίδιο αγοράς των τεσσάρων συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων όσον αφορά τις εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθε σε 94,7%, παρουσιάζοντας αύξηση σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2023 (93,0%). Οι λιγότερο σημαντικές εμπορικές τράπεζες και οι συνεταιριστικές είχαν μερίδιο αγοράς 4,3% και 1,0% αντίστοιχα.
Ποσοστό επί του εισοδήματος
Το ποσοστό εξυπηρέτησης δανείου προς το εισόδημα κατά την έγκριση ανήλθε σε 23,5% και ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα κατά την έγκριση διαμορφώθηκε υψηλότερα, στο 30,6%. Η ακτινογραφία των νέων εκταμιεύσεων έχει ως εξής:
- Οι περισσότερες εκταμιεύσεις (96,9%) προορίζονται για αγορά οικιστικού ακινήτου για ιδιοκατοίκηση, ενώ μόλις το 3,1% αφορά δάνεια για αγορά οικιστικού ακινήτου προς εκμίσθωση.
- Σχεδόν το σύνολο των νέων εκταμιεύσεων αφορά δάνεια πλήρως χρεολυτικά.
- Οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου άνω των 10 ετών αντιπροσωπεύουν το 45% του συνόλου των νέων δανείων, και οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου μεταξύ 5 και 10 ετών αντιπροσωπεύουν το 15% του συνόλου. Κατά συνέπεια, το μεγαλύτερο μέρος των νέων εκταμιεύσεων έχει μακρά περίοδο σταθερού επιτοκίου, η οποία προστατεύει τους δανειολήπτες από περαιτέρω αυξήσεις των βασικών επιτοκίων.
- Οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου μικρότερη ή ίση του ενός έτους αντιπροσωπεύουν το 16% του συνόλου των νέων δανείων.
Η μέση διάρκεια δανείου κατά την έγκριση είναι 24,3 έτη. Το 16% των νέων δανειακών συμβάσεων έχουν διάρκεια έως 15 έτη, το 35% έχουν διάρκεια από 15 έως 25 έτη, ενώ το 44% έχουν διάρκεια από 25 έως 30 έτη και το υπόλοιπο 5% πάνω από 30 έτη.