Η αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας ήταν κάποτε αναγνωρισμένη σε όλο τον κόσμο για τα υψηλής ποιότητας, καινοτόμα αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Η κατοχή ενός γερμανικού αυτοκινήτου ήταν σύμβολο πολυτέλειας και κοινωνικού «στάτους». Και οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες ευημερούσαν, ενισχύοντας την οικονομία της χώρας.
Αλλά η εικόνα από τότε έχει γίνει ζοφερή, σημειώνεται σε ρεπορτάζ του CNBC. Τελευταίο παράδειγμα οι εξελίξεις στη Volkswagen, η οποία νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ανακοίνωσε ότι δεν ήταν πλέον σε θέση να αποκλείσει το κλείσιμο εργοστασίων στη Γερμανία. Και επιβεβαίωσε ότι μπορεί να χρειαστεί να τερματίσει τη συμφωνία προστασίας των θέσεων εργασίας που ισχύει στη χώρα από το 1994.
«Για τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, που ήταν οι αδιαμφισβήτητοι ηγέτες της τεχνολογικής αγοράς στον κλάδο για σχεδόν 140 χρόνια και μετά βίας έπρεπε να ανησυχούν για τις πωλήσεις ή τον ανταγωνισμό, αυτή είναι μια άγνωστη κατάσταση», δήλωσε στο CNBC ο Andreas Ries, επικεφαλής παγκοσμίως του κλάδου αυτοκινήτων στην KPMG. «Τώρα, ο κλάδος υφίσταται τη μεγαλύτερη μεταμόρφωσή του», πρόσθεσε.
Η Volkswagen δεν είναι η μόνη
Σε πρόσφατες ανακοινώσεις για τα οικονομικά μεγέθη του 2024, ο τομέας οχημάτων της Mercedes «χαμήλωσε» τις προβλέψεις για τα φετινά περιθώρια κέρδους. Η BMW επίσης ανακοίνωσε ότι το περιθώριο κέρδους της στον τομέα της κατασκευής αυτοκινήτων, το δεύτερο τρίμηνο, ήταν χαμηλότερο από το αναμενόμενο. Η Porsche «χαμήλωσε» τις προβλέψεις της για τις προοπτικές του 2024, αλλά το απέδωσε σε έλλειψη ειδικών κραμάτων αλουμινίου.
Τα ζητήματα στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας μπορεί επίσης να έχουν δευτερογενείς επιπτώσεις στην ευρύτερη γερμανική οικονομία, η οποία «φλερτάρει» με την ύφεση από την περσινή χρονιά. Το δεύτερο τρίμηνο του 2024, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της Γερμανίας μειώθηκε κατά 0,1% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Η δήλωση «Όταν ο γερμανικός κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει βήχα, η Γερμανία έχει γρίπη… περιγράφει καλά την τρέχουσα κατάσταση», δήλωσε ο Ries της KPMG. «Η αυτοκινητοβιομηχανία δεν περιλαμβάνει μόνο τους μεγάλους παίκτες, αλλά χιλιάδες μεσαίες, μικρές και μικροσκοπικές επιχειρήσεις σε όλη τη Γερμανία», είπε, αναγνωρίζοντας ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς κλάδους της χώρας.
«Αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις»
Μια σειρά παραγόντων έχουν οδηγήσει στην τρέχουσα κατάσταση και βαραίνουν την αγορά, λένε ειδικοί και φορείς του κλάδου. «Αντιμετωπίζουμε πολλαπλές προκλήσεις», δήλωσε στο CNBC εκπρόσωπος της Γερμανικής Ένωσης Αυτοκινητοβιομηχανιών (VDA). Αυτό εξακολουθεί να περιλαμβάνει τον απόηχο της πανδημίας Covid-19, καθώς και «γεωπολιτικές εντάσεις και υψηλές γραφειοκρατικές απαιτήσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».
Η παραγωγή αυτοκινήτων επίσης υποφέρει λόγω της ασθενέστερης εγχώριας ζήτησης, λόγω της συνολικής κατάστασης της γερμανικής οικονομίας, πρόσθεσε η VDA, σημειώνοντας ότι οι ευρύτερες μακροοικονομικές τάσεις επηρεάζουν επίσης τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Αλλά τα δύο θέματα που αναδύονται ξανά και ξανά στη συζήτηση γύρω από τον γερμανικό τομέα αυτοκινήτων είναι η Κίνα και η στροφή στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
«Εξακολουθούμε να έχουμε μια πολύ κακή εικόνα, καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα (EV) τα πάνε χειρότερα από το αναμενόμενο», δήλωσε στο CNBC ο Horst Schneider, επικεφαλής ευρωπαϊκής έρευνας για την αυτοκινητοβιομηχανία στην Bank of America. Η ζήτηση είναι χαμηλότερη από το αναμενόμενο, ενώ ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί, επεσήμανε.
Ενώ η αγορά αυτοκινήτων ανακάμπτει στην Κίνα, οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες δεν έχουν «νιώσει» την επίδραση αυτής της ανάκαμψης, καθώς οι ανταγωνιστές τους έχουν πάρει μερίδιο αγοράς, είπε ο Schneider. Είναι και θέμα τιμής, πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι τα γερμανικά EV είναι απλά πολύ ακριβά, ενώ τα κινεζικά προϊόντα είναι καλύτερα κατά κάποιο τρόπο, καθώς και πιο προσιτά.
Οι εντάσεις γύρω από τους δασμούς εμπορίου και εισαγωγών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κίνας επιβαρύνουν επίσης την αγορά. «Οι Γερμανοί παραγωγοί είναι πολύ εκτεθειμένοι στην εμπορική πολιτική, προηγουμένως το 40% ή το 50% των κερδών πραγματοποιούνταν στην Κίνα και η κινεζική αγορά αρχίζει να κλείνει. Ταυτόχρονα, έχουμε ένα υψηλότερο ποσοστό ηλεκτρικών οχημάτων που δεν είναι τόσο κερδοφόρα όσο τα αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης», είπε ο Schneider, προσθέτοντας ότι αυτό έχει δημιουργήσει ένα «διπλό ζήτημα».
«Εάν τα κέρδη της Κίνας εξακολουθούσαν να είναι τόσο υψηλά όσο παλιά, θα μπορούσατε να αντιμετωπίσετε πολύ καλά το δίλημμα της κερδοφορίας των EV, αλλά επειδή αυτό δεν συμβαίνει και τα κινεζικά κέρδη επίσης μειώνονται, υπάρχει γενική πίεση στα κέρδη και τα περιθώρια συρρικνώνονται», είπε ο Schneider.
Το τέλος του προγράμματος επιδοτήσεων EV στη Γερμανία έχει επίσης επιβαρύνει την κατάσταση στην αγορά, υποστήριξε η Γερμανική Ένωση Αυτοκινητοβιομηχανιών (VDA). Επί του παρόντος βρίσκεται στα σκαριά ένα σχέδιο για την εισαγωγή νέων φορολογικών μειώσεων για την προώθηση της χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων.
Ποιο είναι το μέλλον;
Κάποιες αχτίδες ελπίδας έχουν αναδυθεί εν μέσω των προκλήσεων, είπε ο Ries της KPMG. Η τεχνολογία υβριδικών οχημάτων πιθανότατα θα χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από το αναμενόμενο, για παράδειγμα, και οι πωλήσεις αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης κινήθηκαν ανοδικά, εξήγησε.
Ωστόσο, η πολιτική, οι επιχειρήσεις και οι ερευνητές πρέπει να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση ζητημάτων όπως το ρυθμιστικό πλαίσιο. Ομοίως, η VDA βλέπει την ανάγκη για διαφορετικές συνθήκες παραγωγής.
«Χρειαζόμαστε πολιτικές μεταρρυθμίσεις αντί για ρυθμίσεις. Πραγματισμός αντί για μικροδιαχείριση», είπε ο εκπρόσωπος του συνδέσμου. «Χρειαζόμαστε ένα σύγχρονο μείγμα οικονομικής πολιτικής προσανατολισμένης στην αγορά και διαμόρφωσης βιομηχανικής πολιτικής».
Οι συνθήκες της αγοράς πρόκειται να παραμείνουν δύσκολες για τουλάχιστον το επόμενο έτος, είπε ο εκπρόσωπος της VDA. Πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες εξακολουθούν να δίνουν guidance που υποδηλώνει ότι οι επιδόσεις τους το δεύτερο εξάμηνο του έτους θα μπορούσαν να είναι καλύτερες από ό,τι στο πρώτο, δήλωσε ο Schneider της Bank of America.
«Εκεί υπάρχει αμφιβολία αυτή τη στιγμή, οι επενδυτές δεν το πιστεύουν πλήρως και επομένως υπάρχει ο φόβος ότι θα δούμε προειδοποιήσεις για τα κέρδη στο τρίτο τρίμηνο», είπε. Και με τη σειρά του, αυτό αφήνει ανοιχτά ερωτήματα για το τι θα μπορούσε να σημαίνει για το 2025, πρόσθεσε.