Αυστηρότερα κριτήρια χρηματοδότησης για έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), στην περίπτωση που δεν διαθέτουν συμβάσεις διάθεσης του παραγόμενου ρεύματος, υιοθετούν οι εγχώριες τράπεζες, μετά την ένταση του φαινομένου μηδενικών ή και αρνητικών τιμών ρεύματος, κατά το τελευταίο δίμηνο και τη νομοθετική παρέμβαση κατάργησης του πλαφόν 5%, ως προς τη δυνατότητα διακοψιμότητας του ΑΔΜΗΕ.
Το δίμηνο Απριλίου - Μαΐου, το φαινόμενο μηδενικών ή και αρνητικών τιμών, κατά τις μεσημβρινές ώρες, έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις από κάθε άλλη χρονιά. Παρότι ενέχει εποχικά και συγκυριακά χαρακτηριστικά (σ.σ. μεγαλύτερη ηλιοφάνεια κατά τη φετινή Άνοιξη, σε συνδυασμό με καλές ανεμολογικές συνθήκες και θερμοκρασίες, που δεν επέβαλαν μαζική χρήση κλιματιστικών), το δείγμα, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, είναι ενδεικτικό της ανισορροπίας προσφοράς και ζήτησης, λόγω δυναμικής επέκτασης των ΑΠΕ κατά τα τελευταία χρόνια.
Στην Ελλάδα βρίσκονται σε λειτουργία ΑΠΕ ισχύος 12,5 GW (σ.σ. μαζί με τα υδροηλεκτρικά) και εκκρεμεί η κατασκευή πρόσθετων έργων, ισχύος 15 GW, χωρίς σε αυτά να συμπεριλαμβάνονται τα υπεράκτια αιολικά. Αν υλοποιηθούν οι παραπάνω επενδύσεις, η δυναμικότητα των ΑΠΕ στο σύστημα θα ξεπεράσει τον στόχο του εθνικού συστήματος, την ώρα που η ζήτηση της εγχώριας αγοράς δεν αυξάνεται με αντίστοιχο ρυθμό.
Αν η Ελληνική Δημοκρατία προσφύγει στην ορατή λύση μη καταβολής αποζημιώσεων για την ηλεκτρική ενέργεια που «πετάει» εκτός συστήματος ο ΑΔΜΗΕ, προκειμένου να διαφυλάξει την ευστάθειά του, αρκετοί από τους επενδυτές θα επανεξετάσουν μόνοι τους τη σκοπιμότητα της ανάπτυξης ΑΠΕ καθώς συρρικνώνεται η προσδοκώμενη απόδοση, σε βαθμό, μάλιστα, που δεν μπορεί να εκτιμηθεί, μετά την άρση του πλαφόν 5%.
Την ίδια στιγμή, η αγορά μακροπρόθεσμων συμβάσεων παροχής ρεύματος σε ενεργοβόρες βιομηχανίες εξελίσσεται αργά, λόγω αφενός της περιορισμένης βιομηχανικής βάσης (σ.σ. η εγχώρια βιομηχανία καταναλώνει μόλις το 17% της ηλεκτρικής ενέργειας) και αφετέρου εξαιτίας της απροθυμίας αρκετών επιχειρήσεων να συνάψουν μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας ρεύματος σε περίοδο χαμηλών τιμών. Ακόμη και ενεργοβόροι όμιλοι επιδιώκουν, τους τελευταίους μήνες, να επαναδιαπραγματευθούν μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας ρεύματος (PPAs), τις οποίες έχουν υπογράψει κατά την προηγούμενη διετία.
Επαναξιολόγηση ρίσκου
Οι παραπάνω συνθήκες αυξάνουν το ρίσκο τραπεζικής χρηματοδότησης για νέες επενδύσεις, που δεν διαθέτουν εγγυημένες τιμές ή PPAs και οδηγούν σε πιο «αλμυρή» τιμολόγηση. Σχετικό καμπανάκι είχε σημάνει προ διμήνου από το βήμα του Φόρουμ Δελφών ο επικεφαλής εταιρικών χορηγήσεων της Πειραιώς, Θ. Τζούρος.
Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις νέες διασυνδέσεις Ελλάδας με Ευρώπη, μέσω Ιταλίας και Βουλγαρίας, ώστε να διευρυνθεί η δυνατότητα εξαγωγών και να επιταχυνθούν οι επενδύσεις εγκατάστασης συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίες) ή να συνδεθούν οι επενδύσεις ανάπτυξης ΑΠΕ με συστήματα αποθήκευσης. Υπενθυμίζεται ότι ο πρώτος σχετικός διαγωνισμός κατακυρώθηκε πέρυσι το καλοκαίρι.
Ωσότου ξεκαθαρίσει τους όρους του παιχνιδιού η κυβέρνηση (σ.σ. κυρίως για το αν «στήσει» και με ποιους όρους μηχανισμό αποζημίωσης της χαμένης ενέργειας για λόγους ευστάθειας), οι τράπεζες θα υιοθετήσουν συντηρητική πολιτική ως προς τις χρηματοδοτήσεις νέων έργων, ενώ επανεξετάζουν υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων χορηγήσεις που έχουν εγκριθεί.
Παρέμβαση επί του θέματος πραγματοποίησε, κατά τη διάρκεια της χθεσινής γενικής συνέλευσης ο πρόεδρος και CEO της Metlen (Mytilineos) Ευάγγελος Μυτιληναίος, προβλέποντας ότι θα καταργηθούν οι άδειες και θα επικρατήσουν καθαρά κριτήρια αγοράς για το ποιες τελικά επενδύσεις θα προχωρήσουν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η αγορά θα συγκεντρωθεί σε χέρια λίγων και ισχυρών ομίλων, υπονοώντας πιθανώς ότι όσοι δραστηριοποιούνται στην προμήθεια ρεύματος (ΔEΗ, Μυτιληναίος, ΓΕΚ, ΕΛΠΕ, ΜΟΗ) διαθέτουν πλεονέκτημα, έναντι των ανεξάρτητων παραγωγών ΑΠΕ.