Τα μέτρα που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός εξειδίκευσε το οικονομικό επιτελείο. Ο Χρ. Σταϊκούρας έκανε λόγο για δημοσιονομικό χώρο 800 εκατ. ευρώ. Οπως, δε, διευκρίνισε ο Θ. Σκυλακάκης, τα μέτρα είναι συμβατά με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ το 2023. Ετσι:
- Οι συνταξιούχοι που δεν πήραν αύξηση σύνταξης λόγω προσωπικής διαφοράς ή η αύξηση ήταν κάτω του 7%, θα πάρουν έως τέλος Μαρτίου έκτακτη ενίσχυση. Καλύπτονται πάνω από ένα εκατομμύριο συνταξιούχοι. Η ενίσχυση είναι αφορολόγητη και ακατάσχετη. Το κόστος είναι 280 εκατ. ευρώ. Όπως εξειδίκευσε ο Κωστής Χατζηδάκης, το ποσό της ενίσχυσης είναι από 200 έως 300 ευρώ. Το ύψος εξαρτάται από τρία κριτήρια: τη μερική ή καθόλου αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς, το ύψος της σύνταξης που έχουν και τυχόν άλλες ενισχύσεις που έλαβαν το προηγούμενο διάστημα. Με βάση τα παραπάνω κριτήρια, οι συνταξιούχοι επιμερίζονται σε πέντε κατηγορίες: στις τέσσερις πρώτες εντάσσονται όσοι δεν έλαβαν καθόλου αύξηση και στην πέμπτη κατηγορία όσοι είδαν μικρότερες αυξήσεις. Ετσι: 560 χιλιάδες με κύρια σύνταξη έως 1.100 ευρώ θα λάβουν 300 ευρώ. 394.000 με εισόδημα 1.100 έως 1.600 ευρώ, 250 ευρώ και 158.000 με εισόδημα από 1.100 έως 1.600 που είδαν αύξηση από 3,49 έως 6,99% θα λάβουν 200 ευρώ.
- Παράταση για έξι μήνες, έως το τέλος του έτους, στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ (ίσχυε έως Ιούλιο) σε προϊόντα και υπηρεσίες όπως οι μεταφορές, ο καφές, τα σινεμά, τα μη αλκοολούχα ποτά, οι σχολές χορού. Το κόστος είναι 250 εκατ. ευρώ.
- Επιστρέφει ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο. Η επιστροφή θα συνεχιστεί και για το 2023. Το κόστος είναι 76 εκατ. ευρώ.
- Καταβολή εκκρεμών αγροτικών αποζημιώσεων. Το κόστος υπολογίζεται σε 120 εκατ. ευρώ.
- Διεύρυνση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, όπως έχει ανακοινωθεί. Το κόστος σε ετήσια βάση είναι 120 εκατ. ευρώ.
- Σε ό,τι αφορά τους οφειλέτες σε Εφορία-Ταμεία, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι δημιουργείται ένα νέο πλαίσιο. Για όσους έχουν απωλέσει ρυθμίσεις χρεών σε 72 ή 120 δόσεις ή αυτές έγιναν μη εξυπηρετούμενες έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, δίνεται η δυνατότητα αναβίωσης καταβάλλοντας δύο μηνιαίες δόσεις έως 31 Ιουλίου 2023 την τρέχουσα και μία επιπλέον που αποσβένει παλιές υποχρεώσεις με σειρά παλαιότητας. Ποσά που είναι υπερείσπραξη αποσβένουν παλαιότερες δόσεις με σειρά παλαιότητας. Οι δόσεις που απολέσθηκαν μεταφέρονται έντοκα στο τέλος της ρύθμισης. Η αναβίωση πραγματοποιείται με όλα τα σχετικά ευεργετήματα (ασφαλιστική ενημερότητα).
- Για όσους φορολογούμενους είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους ή/και είχαν ρυθμισμένες οφειλές υποχρεώσεις την 1η Νοεμβρίου του 2021 και συνέχισαν να τις εξυπηρετούν αλλά δημιούργησαν νέες οφειλές, δημιουργείται ένα νέο σχήμα. Οφειλές που έγιναν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η Νοεμβρίου του 2021 και έως την 1η Φεβρουαρίου του 2023 μπορούν να ρυθμιστούν είτε σε 36 δόσεις με το επιτόκιο που ισχύει στις 12 δόσεις ή σε 72 δόσεις με το επιτόκιο που ισχύει στις 24 δόσεις. Μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που είναι ενταγμένες σε εξυπηρετούμενες πάγιες ρυθμίσεις, εφόσον αυτές περιλαμβάνουν νέες οφειλές (από 1η Νοεμβρίου του 2021).
Ο εξωδικαστικός
Οπως ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών με τροπολογία:
- Γίνεται υποχρεωτική η αιτιολόγηση μη συναίνεσης στην πρόταση ρύθμισης που παράγει ο αλγόριθμος, τόσο των χρηματοδοτικών φορέων όσο και του οφειλέτη. Απαιτείται δημόσια ανάρτηση της αιτιολόγησης στην πλατφόρμα. Με τον τρόπο αυτό, θα γίνεται συνειδητή διαχείριση των αιτήσεων, ενώ η τυχόν άρνηση των χρηματοδοτικών φορέων σε πρόταση ρύθμισης θα τεκμηριώνεται από πλήρως αιτιολογημένες συνθήκες που αφορούν στον εκάστοτε οφειλέτη.
- Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του εξωδικαστικού μηχανισμού, προκειμένου να εντάσσονται οφειλέτες και με μία και μοναδική οφειλή προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, όπως είναι τα νοικοκυριά με ένα στεγαστικό δάνειο, το οποίο επιθυμούν να ρυθμίσουν, διασώζοντας την περιουσία τους.
- Εντάσσονται και νέες κατηγορίες οφειλών που μπορούν να ρυθμιστούν, όπως είναι οι οφειλές υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση. Με τον τρόπο αυτό κάποιος που επιβαρύνεται -για παράδειγμα- με μια οφειλή προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία έχει βεβαιωθεί στη φορολογική διοίκηση, θα μπορεί να τη ρυθμίσει μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
- Καταργείται η ποινή προεξόφλησης των οφειλών προς το Δημόσιο και μειώνεται το επιτόκιο ρύθμισης αυτών.
- Ειδικά ως προς την κατάργηση της ποινής προεξόφλησης, θα αφαιρούνται, στο ακέραιο, οι τόκοι που αντιστοιχούν στις υπολειπόμενες δόσεις, ενώ παράλληλα θα επωφελείται ο πολίτης από όλα τα ευεργετήματα της ρύθμισης, όπως είναι η διαγραφή τόκων, προσαυξήσεων, ή ακόμη και της βασικής οφειλής. Επιπλέον, το επιτόκιο ρύθμισης διαμορφώνεται στο 3%, σταθερό, από Euribor συν 5 ποσοστιαίες μονάδες που είναι σήμερα. Οι βελτιώσεις αυτές καταλαμβάνουν για το μέλλον και τις ήδη επιτευχθείσες ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Παραδείγματα για αναβίωση 72 ή 120 δόσεων
1ο παράδειγμα: Έχω ρύθμιση 120 δόσεων την οποία σταμάτησα να πληρώνω τον Φεβρουάριο του 2022.
Τον Απρίλιο του 2023 κάνω αίτηση για αναβίωση και καταβάλλω 2 δόσεις, επικυρώνοντας έτσι την αναβίωση της ρύθμισης, μαζί με τα ευεργετήματα αυτής, όπως η αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών.
2ο παράδειγμα: Αναβιώνω ρύθμιση 120 δόσεων και παράλληλα έχω κι άλλες αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές πέραν αυτών που ενέταξα στη ρύθμιση των 120 δόσεων. Είμαι υποχρεωμένος να τις εντάξω στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από την ημερομηνία επικύρωσης της αναβίωσης της ρύθμισης των 120 δόσεων.
Παραδείγματα ρύθμισης για ενήμερους οφειλέτες με νέα χρέη
1ο παράδειγμα: Απέκτησα ληξιπρόθεσμες οφειλές στο διάστημα από το Νοέμβριο του 2021 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023. Τις εντάσσω στη ρύθμιση των 72 δόσεων, γιατί την 1η Νοεμβρίου 2021 δεν είχα ληξιπρόθεσμες ή αρρύθμιστες οφειλές.
2ο παράδειγμα: Δημιούργησα ληξιπρόθεσμες οφειλές από το Νοέμβριο του 2021 και μετά, τις οποίες ενέταξα στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων. Αυτές τις οφειλές μπορώ πλέον να τις εντάξω στη ρύθμιση των 72 δόσεων.
3ο παράδειγμα: Την 1η Νοεμβρίου του 2021 έχω οφειλές ρυθμισμένες με την πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, την οποία απώλεσα τον Μάρτιο του 2022. Βεβαιώθηκαν νέα χρέη τον Απρίλιο του 2022, τα οποία μπορώ πλέον να εντάξω στη νέα ρύθμιση των 72 δόσεων. Ταυτόχρονα υποχρεούμαι να εντάξω τις οφειλές της απολεσθείσας πάγιας ρύθμισης των 24 δόσεων σε νέα πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, εντός μηνός από την ένταξή μου στη νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.
Αναλυτικά τα δεδομένα για τους συνταξιούχους
Οι συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά που ενισχύονται ανέρχονται σε περίπου 1.112.000. Το ποσό της εφάπαξ ενίσχυσης είναι κλιμακούμενο και κυμαίνεται από 200 έως 300 ευρώ. Το ύψος της ενίσχυσης εξαρτάται από τρία κριτήρια:
- Τη μερική ή και καθόλου αύξηση λόγω της προσωπικής διαφοράς
- Το ύψος της σύνταξης που λαμβάνουν
- Αλλες τυχόν ενισχύσεις που έλαβαν το προηγούμενο διάστημα
Πέντε κατηγορίες
Με βάση τα παραπάνω κριτήρια, οι συνταξιούχοι αυτοί επιμερίζονται σε 5 κατηγορίες. Στις 4 πρώτες κατηγορίες εντάσσονται συνταξιούχοι που δεν έλαβαν καθόλου την αύξηση του 7,75% και στην πέμπτη κατηγορία είναι όσοι είδαν αυξήσεις λιγότερες του 7,75%.
Στην πρώτη κατηγορία είναι όσοι συνταξιούχοι δεν είδαν καμία από τις αυξήσεις που προανέφερα. Πρόκειται για 120.000 περίπου συνταξιούχους (περίπου το 5% του συνόλου) με προσωπική διαφορά και με άθροισμα κύριων συντάξεων που κυμαίνονται μεταξύ 800 - 1.000 ευρώ τον μήνα. Αυτοί οι συνταξιούχοι θα λάβουν έκτακτη ενίσχυση 300 ευρώ.
Στη δεύτερη κατηγορία είναι όσοι συνταξιούχοι έχουν προσωπική διαφορά και η μόνη ενίσχυση που έλαβαν το προηγούμενο διάστημα ήταν η έκτακτη καταβολή των 250 ευρώ τα Χριστούγεννα. Πρόκειται για 370.000 χαμηλοσυνταξιούχους με συντάξεις έως 800 ευρώ τον μήνα. Και αυτοί οι συνταξιούχοι θα λάβουν έκτακτη ενίσχυση 300 ευρώ.
Στην τρίτη κατηγορία είναι όσοι συνταξιούχοι έχουν άθροισμα κύριων συντάξεων μεταξύ 1.000 - 1.100 ευρώ τον μήνα, έχουν προφανώς προσωπική διαφορά και είδαν μόνο μια μικρή ενίσχυση από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης κατά μέσο όρο 36 ευρώ τον χρόνο. Πρόκειται για 70.000 συνταξιούχους όπου θα λάβουν και αυτοί την έκτακτη ενίσχυση των 300 ευρώ.
Αν προσθέσουμε τα πλήθη των παραπάνω κατηγοριών, προκύπτει ότι 560.000 συνταξιούχοι με άθροισμα κύριων συντάξεων έως 1.100 ευρώ και τα χαρακτηριστικά που προανέφερα θα λάβουν το ανώτατο ποσό των 300 ευρώ.
Στην τέταρτη κατηγορία είναι όσοι συνταξιούχοι έχουν άθροισμα κύριων συντάξεων από 1.100 έως 1.600 ευρώ τον μήνα, έχουν προσωπική διαφορά και ωφελήθηκαν μόνο από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης κατά μέσο όρο με 111 ευρώ ετησίως. Οι συνταξιούχοι αυτοί είναι 300.000 και θα λάβουν 250 ευρώ.
Η πέμπτη κατηγορία αφορά σε συνταξιούχους που δεν είδαν ακέραια την αύξηση του 7,75% λόγω προσωπικής διαφοράς, έλαβαν όμως κάποιο μικρότερο ποσοστό. Συγκεκριμένα:
- Όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων έως 1.100€ τον μήνα και είδαν αύξηση στη σύνταξή τους έως 3,49%, τότε η έκτακτη ενίσχυση που θα λάβουν είναι 250€. Η ομάδα αυτή αριθμεί περί τις 94.000 συνταξιούχους.
Επομένως, το ποσό των 250 ευρώ θα το λάβουν συνολικά 394.000 συνταξιούχοι. Υπάρχουν επίσης και οι συνταξιούχοι που θα λάβουν το ποσό των 200 ευρώ ως έκτακτη ενίσχυση. Αυτοί είναι:
- Περίπου 33.000 συνταξιούχοι με άθροισμα κύριων συντάξεων από 1.101 έως και 1.600 ευρώ που έχουν λάβει αύξηση στη σύνταξή τους έως 3,49%. Αυτοί θα λάβουν ενίσχυση 200 ευρώ.
- Και επιπλέον 125.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι έχουν άθροισμα συντάξεων έως 1.100 € και είδαν αύξηση στις συντάξεις τους από 3,5% έως 6,99%. Αυτοί θα λάβουν ενίσχυση 200 ευρώ
Άρα το πλήθος των συνταξιούχων που θα λάβει το ποσό των 200 ευρώ είναι 158.000.
Δεν καλύπτονται συνταξιούχοι με αποδοχές πάνω από 1.600 ευρώ (περίπου το 2% των συνταξιούχων), οι οποίοι όμως είδαν σημαντικό όφελος 500-600 ευρώ από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.