Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνέντευξη έδωσε πρόσφατα στο Strategy+business ο Ευάγγελος Mυτιληναίος. Περιγράφει την διαφορά μεταξύ προσδοκιών σε πραγματικότητας σε ότι αφορά την ενεργειακή μετάβαση και επισημαίνει ότι η Πράσινη Συμφωνία της Ευρώπης, παρέβλεψε την ασφάλεια του εφοδιασμού και την παράμετρο του οικονομικού κόστους της ενέργειας που είναι απαραίτητα για την επιτυχία του εγχειρήματος.
Επιπλέον, εξηγεί τις κινήσεις του ομίλου για την ενεργειακή μετάβαση και δηλώνει αισιόδοξος για την πορεία του τα επόμενα χρόνια. Καταγράφει την στρατηγική της Mytilineos σε επίπεδο καινοτομίας και εξηγεί την λογική πίσω από την απόφαση να μπει η εταιρεία στον τομέα των «Εξυπνων Πόλεων».
Τέλος περιγράφει την συνταγή της επιτυχίας για τους νέους και στέλνει μήνυμα για τη διαδοχή.
Οι τομείς που οδηγούν την ανάπτυξη της εταιρείας
Ο επιχειρηματίας κλήθηκε να σχολιάσει τη ταχύτατη ανάπτυξη των τομέων «Εργα βιώσιμης Ανάπτυξης» (Sustainable Engineering Solutions) και «Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας» (Renewables and Storage Development). Οπως εξήγησε «αυτές οι μονάδες αναπτύχθηκαν σύμφωνα με τη συνολική στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης της εταιρείας και τις ανάγκες που προσδιορίσαμε ως απαραίτητες τόσο για το παρόν, όσο και για το μέλλον. Πιστεύω ακράδαντα ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια για περαιτέρω ανάπτυξη και πρόοδο τα επόμενα χρόνια. Το χαρτοφυλάκιο του τομέα «Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας» αποτελείται από 2.356 μεγαβάτ, εκ των οποίων 123 μεγαβάτ είναι σε λειτουργία, 665 μεγαβάτ είναι υπό κατασκευή και 1.538 μεγαβάτ είναι έτοιμα προς κατασκευή ή αναμένεται να είναι έτοιμα προς κατασκευή τους επόμενους έξι μήνες. Το χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει επίσης μια σειρά έργων σε διάφορα στάδια ανάπτυξης, περίπου 3,7 γιγαβάτ, τα οποία θα συνεχίσουν να ωριμάζουν τα επόμενα χρόνια».
«Η παγκόσμια στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ο αριθμός των ηλιακών project αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια, καθώς οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις εστιάζουν στην ενσωμάτωση της πράσινης ενέργειας προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Η πρόσφατα ανακοινωθείσα Στρατηγική της ΕΕ για την Ηλιακή Ενέργεια, σε συνδυασμό με ρυθμιστικές παρεμβάσεις για την επιτάχυνση της αδειοδότησης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του δικτύου, θα πρέπει επίσης να συμβάλουν στην προσπάθεια αυτή. Ο τομέας «Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας» θα έχει σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση και τις περαιτέρω επενδύσεις σε τέτοια έργα και θα είναι καταλύτης για την κερδοφορία μας το 2022. Ο τομέας «Εργα βιώσιμης Ανάπτυξης» έχει την ικανότητα, το μέγεθος και την τεχνογνωσία να εκτελεί ποικιλία καινοτόμων βιώσιμων έργων, συμπεριλαμβανομένων υβριδικών και εκτός δικτύου (off the grid), καινοτόμων ενεργειακών έργων και έργων μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια.
Ο γνωστός επιχειρηματίας κλήθηκε να πάρει θέση στο θέμα της απανθρακοποίησης. «Για μένα, το μεγάλο ερώτημα είναι πραγματικά πόσο χρόνο έχει η ανθρωπότητα για να απαλλαγεί από τον άνθρακα; Ποια είναι η ειλικρινής απάντηση σε αυτή την ερώτηση; Βλέπω μερικούς "σταυροφόρους" που θα ήθελαν πολύ να γίνει την επόμενη εβδομάδα. Θα το ήθελα και εγώ αλλά σύμφωνα με τους περισσότερους αξιόπιστους αναλυτές, για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία αυτό απλά δεν είναι δυνατό. Έτσι, έχουμε μια σύγκρουση ανάμεσα στο τι θέλουν οι άνθρωποι, του τι θα ήθελαν να δουν για το μέλλον των παιδιών τους και πόσο γρήγορα μπορεί πραγματικά να γίνει, διασφαλίζοντας παράλληλα την ευημερία του πληθυσμού της γης».
«Ας μην ξεχνάμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι ένας από τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να βάλουμε τη φτώχεια, την υγεία, την πείνα, την πρόσβαση σε γλυκό νερό, τη δικαιοσύνη και τη συνολική αποδοτικότητα των πόρων στο πίσω κάθισμα και να επικεντρωθούμε αποκλειστικά στη μείωση των εκπομπών ρύπων σε ένα μέρος του κόσμου. Απαιτείται μια ισορροπημένη προσέγγιση προκειμένου να επιτύχει η μετάβαση και οι άνθρωποι, όχι μόνο στην Ευρώπη ή τις ΗΠΑ, να την αγκαλιάσουν και να συμμετάσχουν. Η Πράσινη Συμφωνία της Ευρώπης, δυστυχώς, παρέβλεψε την ασφάλεια του εφοδιασμού και την παράμετρο του οικονομικού κόστους της ενέργειας που είναι απαραίτητα για την επιτυχία του εγχειρήματος. Όχι στα χαρτιά, αλλά στην πραγματικότητα», συμπλήρωσε.
Ο Ευάγγελος Mυτιληναίος κλήθηκε να απαντήσει τι κάνει ο όμιλος για να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση.
«Έχουμε τέσσερις επιχειρηματικούς τομείς. Δύο, ο «Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας» και αυτός των «Έργων Βιώσιμης Ανάπτυξης» έχουν ήδη σχεδόν μηδενικές εκπομπές και σίγουρα θα τις έχουν μέχρι το 2030. Για τους άλλους δυο, τον τομέα «Μεταλλουργίας» και αυτόν της «Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου» τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Στη Μεταλλουργία, ο τελικός μας στόχος είναι να έχουμε ένα πράσινο χυτήριο αλουμινίου, δηλαδή να χρησιμοποιούμε ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές για την παραγωγή πρωτογενούς αλουμινίου και να μεγιστοποιήσουμε την παραγωγή ανακυκλωμένου αλουμινίου. Ήδη, το 26% της στοχευμένης χωρητικότητας αλουμινίου για το 2022 θα είναι από ανακυκλωμένο αλουμίνιο, τριπλάσιο ποσοστό από αυτό προ τριετίας, γεγονός που θα μειώσει σημαντικά το αποτύπωμα άνθρακα. Ωστόσο, η βασική πρόκληση για να γίνει κανείς «πράσινος» είναι η αντικατάσταση της ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για να το πετύχουμε αυτό, εργαζόμαστε με την ελληνική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη δημιουργία ενός μηχανισμού Green Pool όπου οι βιομηχανίες έντασης ηλεκτρικής ενέργειας θα χρηματοδοτήσουν την προσθήκη έως και 4 γιγαβάτ νέων ΑΠΕ στο σύστημα μέσω PPA [συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ] και η παραγωγή —και η απορρόφηση— θα συγκεντρώνονται από έναν φορέα και έναν προμηθευτή (aggregator και supplier). Ηγούμαστε σε αυτό και αναμένουμε ότι θα εγκριθεί γρήγορα και από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Η απαλλαγή από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι ένα άλλο θέμα, και εξαρτάται από το πώς το βλέπεις. Για παράδειγμα, η νέα μας μονάδα «κλάσης H» με φυσικό αέριο θα χρησιμοποιεί λιγότερο αέριο για την παραγωγή της ίδιας ποσότητας ενέργειας από τις περισσότερες μονάδες με αέριο στον κόσμο, αντικαθιστώντας παράλληλα τον λιγνίτη. Αλλά δεν μπορούμε να πάμε από τον λιγνίτη απευθείας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Έτσι, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αποφάσισαν ότι θα χρησιμοποιήσουμε το αέριο ως μεταβατικό καύσιμο. Η καύση αερίου με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, παρέχοντας ανεκτίμητες υπηρεσίες ευελιξίας στο σύστημα, είναι το κλειδί για να καταστεί δυνατή η πράσινη μετάβαση».
Η Mytilineos ήταν από τις πρώτες εταιρείες στην Ελλάδα είχε γενικό διευθυντή Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής και εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG). Σχολιάζοντας ο Ευάγγελος Mυτιληναίος σημείωσε ότι «ξεκινήσαμε το 2019 και το παίρνουμε πολύ σοβαρά. Δεν υπάρχει greenwashing εδώ. Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα για τους διευθυντές ESG που δυσκολεύει επίσης τη ζωή μου: είναι δύσκολο να κρίνω την απόδοση στους κανόνες ESG επειδή υπάρχουν τόσοι πολλοί βαθμολογητές ESG σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι χρησιμοποιούν διαφορετικές μεθοδολογίες. Μπορεί να έρθει κάποιος και να πει, «Συγχαρητήρια, είσαι ο καλύτερος στον κόσμο, σύμφωνα με τις μετρήσεις μας!» ενώ ένας άλλος θα πει: «Υστερείς». Τελικά, είναι πολύ δύσκολο να έχεις αντικειμενική άποψη».
Συμπλήρωσε ότι «υπάρχουν κάποιες ειλικρινείς προσπάθειες για τη δημιουργία μιας ενιαίας μεθοδολογίας για τους οίκους αξιολόγησης, ακόμη και τις ρυθμιστικές αρχές. Σύμφωνα με τους ανθρώπους μας, αυτή θα είναι μια μακρά διαδικασία και θα απαιτήσει επίσης σημαντικό συντονισμό και ευθυγράμμιση μεταξύ μεγάλων παγκόσμιων οντοτήτων, κάτι που μπορεί να αποτελέσει πρόκληση. Εάν επιτευχθεί, θα είναι πολύ πιο εύκολο για μένα να κρίνω την απόδοση του δικού μας οργανισμού. Θα είναι πολύ πιο εύκολο και για εσάς να το μάθετε».
Η Mytilineos έχει προχωρήσει σε πολλές κινήσεις για να εντάξει την καινοτομία στη λειτουργία του. «Πριν από λίγο καιρό είχα δηλώσει ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπορεί να συμβάλει στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, να γίνει πηγή εσόδων, να βελτιώσει την ποιότητα, να βελτιστοποιήσει τις διαδικασίες και, συνολικά, να βελτιώσει την παρακολούθηση των συνθηκών ασφάλειας και περιβάλλοντος. Σε αυτήν την κατεύθυνση, πριν από πέντε χρόνια ζητήσαμε από τη General Electric να έρθει και να μας βοηθήσει να ψηφιοποιήσουμε το μεταλλουργείο μας, και έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά. Σε αυτό το διάστημα, μειώσαμε την κατανάλωση ενέργειας ανά τόνο στο μεταλλουργείο κατά 25%. Είναι η πρώτη διεθνής ψηφιακή λύση στον κόσμο στην ηλεκτρόλυση, η οποία επιτρέπει τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας ηλεκτρόλυσης αλουμινίου και συμβάλλει στην αύξηση της λειτουργικής απόδοσης και παραγωγικότητας της εταιρείας, μειώνοντας, σε ετήσια βάση, το κόστος των πρώτων υλών, την κατανάλωση ενέργειας και τις επισκευές στις λεκάνες ηλεκτρόλυσης. Έχουμε επίσης πρωτοστατήσει σε καινοτόμα βιομηχανικά έργα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως το RemovAL και το SCALE. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι η καινοτομία είναι περισσότερο ευκαιρία παρά πρόκληση για τη βιομηχανία».
«Η πρόσφατη απόφασή μας να εισέλθουμε στον τομέα των Έξυπνων Πόλεων είναι περαιτέρω απόδειξη της ικανότητάς μας να είμαστε ευέλικτοι και να μεταμορφωνόμαστε. Δημιουργούμε μια νέα καινοτόμο υπηρεσία για πόλεις και κοινότητες που επιθυμούν να αγκαλιάσουν τη βιωσιμότητα μειώνοντας το ενεργειακό τους κόστος και μειώνοντας το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα μέσω τεχνολογιών αιχμής. Οι Έξυπνες πόλεις συνδυάζουν τα καλύτερα από τις επιχειρηματικές μας μονάδες «Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου» και «Εργων Βιώσιμης Ανάπτυξης» και επιδιώκουν να βελτιώσουν την καθημερινότητά μας μέσω λύσεων τεχνητής νοημοσύνης και τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, με σεβασμό στις ανάγκες της κοινότητας.
Στη συνέντευξή του ο Ευάγγελος Mυτιληναίος τάσσεται υπέρ της συλλογικής επιδίωξης της καινοτομίας. «Πιστεύουμε ότι η καινοτομία πρέπει να επιδιώκεται συλλογικά γιατί με αυτόν τον τρόπο είναι αναμφίβολα πιο παραγωγική. Από τη μία πλευρά, έχουμε τη συνεργατική καινοτομία με επίκεντρο την τεχνολογία, όπως την αιχμή του δόρατος σε ερευνητικά προγράμματα μεταλλουργίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία γίνεται σε συνεργασία τόσο με βιομηχανικούς όσο και με εκπαιδευτικούς εταίρους. Από την άλλη, επιδιώκουμε επίσης καινοτομία σε επίπεδο πολιτικής σε συνεργασία με τον κλάδο και τους φορείς χάραξης πολιτικής, όπως ο προαναφερόμενος μηχανισμός Green Pool. Πιστεύω ότι ενσωματώνουμε πραγματικά το κλισέ ότι αν θέλεις να πας γρήγορα, πήγαινε μόνος, αλλά αν θέλεις να πας μακριά, πήγαινε με άλλους.
Στη συνέντευξη ο Ευάγγελος Mυτιληναίος τοποθετήθηκε και με το βλέμμα στο μέλλον: «Το γεγονός ότι προέρχομαι από οικογενειακή βιομηχανική επιχείρηση με κάνει να συνειδητοποιώ ακόμη περισσότερο την ανάγκη για απανθρακοποίηση και την ανάγκη να σωθεί ο πλανήτης για τις επόμενες γενιές. Αλλά με κάνει και πολύ ρεαλιστή, γιατί στη δουλειά μας, όταν θέλουμε να πετύχουμε κάτι, η μακροβιότητα είναι νούμερο ένα. Φοβάμαι, ότι στην κοινωνία υπάρχει σύγχυση ως προς το χρονοδιάγραμμα και το κόστος της ενεργειακής μετάβασης, τα οποία είναι αλληλένδετα. Καθώς η νέα τεχνολογία αναπτύσσεται σε κλίμακα και το κόστος γίνεται παγκοσμίως ανταγωνιστικό, ο ρυθμός ανάπτυξης είναι σημαντικός για να διασφαλιστεί η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και, τελικά, η προσιτή τιμή. Αυτό είναι κρίσιμο, καθώς οι άνθρωποι θα πρέπει να μπορούν να πληρώνουν τους λογαριασμούς ρεύματος ή νερού. Αυτή η ενεργειακή κρίση θα «κρυώσει» την οικονομία, ό,τι κι αν γίνει.
Η επόμενη γενιά
Ο επιχειρηματίας ρωτήθηκε και για την επόμενη γενιά. «Πιστεύω ότι το καλύτερο που μπορεί να κάνει ένας γονιός για τα παιδιά του είναι να τα στηρίξει ώστε να κυνηγήσουν τα όνειρα και τις φιλοδοξίες τους με αυτοπεποίθηση, να τα βοηθήσει να καταλάβουν ότι μέσα από την επίμονη και την ευπροσάρμοστη προσπάθεια όλα είναι δυνατά. Για να πετύχεις χρειάζεται ευέλικτη νοοτροπία, σκληρή δουλειά και δέσμευση —πρέπει να είσαι ευέλικτος και να ενδυναμώνεις τις τάσεις εξέλιξης. Όλες αυτές οι ιδιότητες βοηθούν κάποιον να καινοτομεί και να εμπνέει άλλους να κάνουν το ίδιο. Ταυτόχρονα, ας μην ξεχνάμε ότι η Mυτιληναίος έχει γίνει μια ευμεγέθης πολυεθνική εταιρεία που λειτουργεί με βάση τα υψηλότερα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης, με βάση τον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου. Η διαδοχή σε εταιρείες όπως η δική μας δεν είναι κληρονομικό δικαίωμα. Οποιοδήποτε από τα παιδιά των εργαζομένων μας, συμπεριλαμβανομένων των δικών μου, είναι ευπρόσδεκτα να εμπλακούν στην επιχείρηση, αλλά θα πρέπει να εργαστούν πολύ σκληρά για να κερδίσουν την άνοδο.
Τέλος ο Ευάγγελος Mυτιληναίος αναφέρθηκε στο μέλλον της επιχείρησης. «Ολοκληρώσαμε το 2021 με ρεκόρ κερδοφορίας και το χρησιμοποιήσαμε για να προετοιμαστούμε για τη μετάβαση σε υψηλότερα επίπεδα οικονομικής απόδοσης και δημιουργίας αξίας για τους μετόχους μας τα επόμενα χρόνια. Σε μια χρονιά γεμάτη σημαντικές προκλήσεις, επιδείξαμε την ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε σε δύσκολες συνθήκες, με καλό σχεδιασμό και σκληρή δουλειά, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε τα επόμενα χρόνια. Νομίζω ότι το 2022 και το 2023 θα είναι χρόνιες ρεκόρ για εμάς. Η επιχειρηματική μας μονάδα «Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας» πηγαίνει καλά και οι τάσεις που επικρατούν είναι υπέρ της. Στον τομέα της μεταλλουργίας, απολαύσαμε «δυνατά» χρόνια, και αυτό είναι μέρος ενός δεκαετούς κύκλου. Και στον τομέα «Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου» καθιερωνόμαστε ως η νούμερο ένα ιδιωτική εταιρεία κοινής ωφέλειας στην Ελλάδα, καθώς οι μεγάλες επενδύσεις μας σε ενέργεια και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ωριμάζουν και αρχίζουν να αποδίδουν. Ολα αυτά με κάνουν πολύ αισιόδοξο για τα επόμενα χρόνια.