Καθρέφτης της αγοράς αναδεικνύεται ο επιδημιολογικός χάρτης, καθώς οι καταλύτες για τις καταναλωτικές τάσεις είναι κυρίως τα μέτρα και η επιφυλακτικότητα των πολιτών, που γίνεται αισθητή όσο αυξάνονται τα κρούσματα της νόσου Covid-19.
Πρακτικά, οι πωλήσεις επιβραδύνονται στα εμπορικά καταστήματα και μάλιστα εν μέσω εκπτωτικής περιόδου. Ο Νοέμβριος «έτρεχε» με αύξηση τζίρου περίπου 2-3% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2019, σε συνέχεια διψήφιου ρυθμού ανάπτυξης τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο.
Η τάση θεωρήθηκε αναμενόμενη, καθώς μετά τη θετική ψυχολογία και τις καλές τιμές κατά την επανεκκίνηση της αγοράς και του τουρισμού, μερίδα καταναλωτών περιορίζει δαπάνες ενόψει της Black Friday και των γιορτών στο τέλος του έτους. Τα μέτρα για την πανδημία ωστόσο άλλαξαν άρδην το σκηνικό, προκαλώντας καθίζηση στις εισπράξεις των καταστημάτων. Το Σάββατο, πρώτη ημέρα υιοθέτησης των μέτρων στο λιανεμπόριο, η πτώση τζίρου κυμάνθηκε σε 25% πανελλαδικά και την Κυριακή σε 30% ενώ αυξάνεται η πίεση τις πρώτες ημέρες της τρέχουσας εβδομάδας, σύμφωνα με πηγές του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος (ΣΕΛΠE).
Προσωρινά στοιχεία ανά γεωγραφική περιοχή δείχνουν ότι η πτώση στη Βόρεια Ελλάδα κυμάνθηκε στο 40%, όταν στην Αττική αλλά και στη Νότια Ελλάδα η πτώση τζίρου στα καταστήματα του λιανεμπορίου κινήθηκε γύρω στο 15-20%.
Ουσιαστικά, όπως παρατηρούν θεσμικοί φορείς της αγοράς και επιχειρηματίες με καταστήματα σε όλη την επικράτεια, πρόκειται για τον καθρέφτη του εμβολιαστικού χάρτη, αφού η πτώση πωλήσεων στα εμπορικά καταστήματα είναι πολλαπλάσια σε περιοχές με υψηλά επίπεδα ανεμβολίαστων.
Αν και τα στοιχεία για τα νέα ραντεβού εμβολιασμών αυξάνονται τις τελευταίες ημέρες, σε συνέχεια των μέτρων, είναι ζητούμενο εάν το τείχος ανοσίας θα χτιστεί πριν βρεθούν σε αδιέξοδο επιχειρήσεις που αντιμετώπιζαν κίνδυνο αδυναμίας πληρωμών και οι οποίες πλέον καλούνται να επωμιστούν επιπλέον κόστη λόγω της συγκυρίας των ανατιμήσεων, της κρίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα αλλά και λόγω του ακριβού ηλεκτρικού ρεύματος.
Εξάλλου, οι ανεμβολίαστοι δεν επισκέπτονται τα εμπορικά καταστήματα, αποφεύγοντας να πληρώσουν για rapid ή PCR test και ο δυνητικός τζίρος που θα έκαναν με τις αγορές τους μετατοπίζεται στα super market, που βρίσκονται εκτός της περιμέτρου έκτακτων μέτρων.
Σημειώνεται επίσης ότι πολλές επιχειρήσεις το τελευταίο δίμηνο της χρονιάς πραγματοποιούν πάνω από το 30-40% του ετήσιου τζίρου τους και ειδικά φέτος αγωνιούν να μαζέψουν έσοδα για να πληρώσουν υποχρεώσεις σε τράπεζες, δημόσιο και προμηθευτές. Προσβλέπουν στον εκπτωτικό και τον χριστουγεννιάτικο τζίρο για να καλύψουν επιταγές και επιστρεπτέες προκαταβολές, αλλά όπως διαμηνύουν, η ανατροπή που φέρνουν τα έκτακτα μέτρα κατεβάζει τον πήχη των προσδοκιών τους από τη σεζόν των ενδιάμεσων εκπτώσεων που λήγει 15 Νοεμβρίου.
Οι τιμές φτιάχνουν κλίμα Black Friday
Πάντως οι τιμές αποτελούν «ανοιχτή πρόσκληση» για το καταναλωτικό κοινό, όπως σημειώνουν επιχειρηματίες. Κινούνται γύρω στο 30% χαμηλότερα κατά μ.ο. και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι πιο δελεαστικές, καλλιεργώντας κλίμα ενόψει Black Friday (26 Νοεμβρίου).
Στο παιχνίδι έχουν μπει από πολυεθνικές μέχρι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των e-shops. Ενδεικτικά:
- Η Ζara προσφέρει εκπτώσεις μέχρι 40%. Στο 40% τοποθετεί τον πήχη και η Pull & Bear, ενώ στο ίδιο πλαίσιο κινούνται και άλλες αλυσίδες του ισπανικού ομίλου Inditex.
- Η Marks & Spencer προσφέρει εκπτώσεις 50% σε επιλεγμένα είδη ενώ η Η&Μ, λίγο καιρό μετά το λανσάρισμα της υπηρεσίας Hello Member, προδιαθέτει τους πελάτες της με προνομιακές αγορές σε κλίμα Black Friday, εάν γίνουν μέλη της υπηρεσίας.
- Εκπτώσεις μέχρι 60% προσφέρει η ΙΚΕΑ, η Media Markt εγγυάται χαμηλότερη τιμή σε όλα τα είδη, η Κωτσόβολος προβάλλει την «τέχνη των εκπτώσεων», με μειωμένες τιμές σε όλες τις κατηγορίες, ενώ η Πλαίσιο δελεάζει την πελατεία της με εκπτώσεις έως 80% τον Νοέμβριο.
- Σε εορταστικό κλίμα έχουν μπει οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο οικιακού εξοπλισμού, με εκπτώσεις 30% στις κουρτίνες από τη Leroy Merlin, προσφορές στα κρεβάτια από την Praktiker, προσφορές με κέρδος έως 60% από τη Jysk κ.ο.κ.