Η ψηφιοποίηση κρίσιμων υποδομών του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας εν μέσω ενεργειακής μετάβασης και κλιματικής κρίσης καθώς και η προετοιμασία του ΑΔΜΗΕ απέναντι στις προκλήσεις της Κυβερνοασφάλειας αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους της στρατηγικής του Διαχειριστή για τα επόμενα έτη, τόνισε ο κ. Μάνος Μανουσάκης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, σε ομιλία του στο συνέδριο Cyber Greece 2021.
Τα βασικά σημεία της ομιλίας του έχουν ως εξής:
• Το ηλεκτρικό σύστημα ψηφιοποιείται με έργα 70 εκατ. ευρώ
Για την αντιμετώπιση των νέων κλιματικών συνθηκών κρίσης, είναι απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός και η ψηφιοποίηση της λειτουργίας των βασικών ηλεκτρικών στοιχείων του Συστήματος. Ο σχεδιασμός της Εταιρείας περιλαμβάνει έργα ψηφιοποίησης σε τουλάχιστον 17 Κέντρα Υπερυψηλής Τάσης και 27 Υποσταθμούς του ΑΔΜΗΕ ανά την Ελλάδα με συνολικό προϋπολογισμό 70 εκατ. ευρώ και ορίζοντα ολοκλήρωσης τα 7 έτη. Παράλληλα, εκσυγχρονίζουμε τον τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό του Δικτύου Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και άρα του τρόπου επικοινωνίας μεταξύ των ηλεκτρικών στοιχείων του Συστήματος. Δημιουργούμε ένα υπερσύγχρονο δίκτυο για την επικοινωνία των Κέντρων Ελέγχου Ενέργειας, των Κέντρων Υπερυψηλής Τάσης, των Υποσταθμών στα πρότυπα των σύγχρονων Διαχειριστών. Παράγοντας-κλειδί για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η επέκταση του δικτύου οπτικών ινών μέσω των χερσαίων και νησιωτικών ηλεκτρικών διασυνδέσεων που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ.
• Η ελληνική αγορά ενέργειας μετασχηματίζεται
Οι τεκτονικές αλλαγές που συντελούνται στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, τόσο σε επίπεδο ενεργειακής μετάβασης όσο και σε επίπεδο ενοποίησης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθιστούν επιβεβλημένο τον ψηφιακό μετασχηματισμό του οργανισμού σε όλα τα επίπεδα. Μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης υλοποίησης του Target Model τον Νοέμβριο 2020, προχωράμε σήμερα στο επόμενο βήμα, το λεγόμενο «Market Reform Plan» και τη διασύνδεση με τις ευρωπαϊκές πλατφόρμες της αγοράς εξισορρόπησης. Οι μεταρρυθμίσεις του Market Reform Plan έχουν στόχο την περαιτέρω αναβάθμιση των πληροφοριακών υποδομών μέσω της διασύνδεσης με τις ευρωπαϊκές πλατφόρμες εξισορρόπησης (MARI/PICASSO), με στόχο την ενοποιημένη και αποτελεσματική ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
• Η Grid Telecom στον πυρήνα της στρατηγικής τηλεπικοινωνιών
Ιδιαίτερη θέση στην ψηφιακή στρατηγική μας έχει η ανάπτυξη και εκμετάλλευση του δικτύου οπτικών ινών από την Grid Telecom, 100% θυγατρική εταιρεία του Ομίλου ΑΔΜΗΕ. Η Grid έχει ήδη μισθώσει σε τηλεπικοινωνιακούς παρόχους πάνω από 3.000 χλμ. οπτικών ινών και σύντομα αναμένεται να διαθέσει υπηρεσίες υπερυψηλών χωρητικοτήτων, ενισχύοντας περαιτέρω τη θέση της στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά τηλεπικοινωνιών. Πρόσφατα, ολοκληρώθηκε με επιτυχία ο ανοικτός διαγωνισμός για την ανάπτυξη του δικτύου κορμού υπερυψηλών ταχυτήτων τεχνολογίας DWDM και παράλληλα η Grid διεκδικεί, σε συνεργασία με την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, 4 από τα 7 LOTs στον τηλεπικοινωνιακό διαγωνισμό Ultra Fast Broadband. Με το έργο αυτό, η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ θα αποκτήσει ένα ευρύ οπτικό δίκτυο σε περισσότερους από 30 νομούς τις χώρας. Επόμενος στόχος της Εταιρείας είναι η επέκταση του δικτύου της Grid και εκτός συνόρων το 2022, προσφέροντας εναλλακτικές διασυνδέσεις με γειτονικές χώρες αλλά και με μεγάλους τηλεπικοινωνιακούς κόμβους της Ευρώπης.
• Θωράκιση του Συστήματος Μεταφοράς μέσω της Κυβερνοασφάλειας
Ως διαχειριστής κρίσιμων υποδομών και δεδομένων για το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, αλλά και αρμόδιος για το σύστημα κατανομής της ηλεκτρικής ενέργειας, έχουμε αναπτύξει συστήματα και μηχανισμούς υψηλού επιπέδου ασφάλειας με στόχο τη θωράκιση του Συστήματος Μεταφοράς. Στο πλαίσιο της Στρατηγικής Κυβερνοασφάλειας που έχουμε αναπτύξει, κατασκευάζουμε ένα Επιχειρησιακό Κέντρο Ασφάλειας (SOC), το οποίο θα στηρίζει την ανίχνευση των απειλών και τη διαχείριση των περιστατικών ασφαλείας σε μηχανισμούς τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής εκμάθησης. Το project έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης 5,5 έτη αλλά ήδη από το πρώτο εξάμηνο υλοποίησης του έργου θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία το Επιχειρησιακό Κέντρο Κυβερνοασφάλειας του ΑΔΜΗΕ. Η στρατηγική μας αυτή αναπτύσσεται σε συνεργασία με τα Κέντρα Ελέγχου Κυβερνοασφάλειας των υπόλοιπων ευρωπαίων Διαχειριστών με πρωτοβουλία του ευρωπαϊκού συνδέσμου ENTSO-Ε και τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
• Open data για διαφάνεια και ενεργειακή Δημοκρατία
Ο ΑΔΜΗΕ φιλοδοξεί να πρωτοπορεί στο θέμα της διαφάνειας των δεδομένων που διαχειρίζεται. Σε αυτό το πλαίσιο, αναπτύσσουμε ένα ολοκληρωμένο Οικοσύστημα Ανάλυσης Δεδομένων (Data Analytics) επενδύοντας στην ανεμπόδιστη πρόσβαση των stakeholders, αλλά και ευρύτερα των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας. Στόχος μας είναι, μέσω των open data, να βελτιστοποιηθεί η λήψη αποφάσεων για τους stakeholders και ταυτόχρονα να προάγουμε την ενεργειακή Δημοκρατία. Για αυτό το λόγο, στις αρχές του 2021 δημιουργήσαμε την εφαρμογή IPTOanalytics που παρέχει πληροφορία για την παραγωγή ενέργειας, τη ζήτηση και τη διείσδυση ΑΠΕ στο ελληνικό Σύστημα σε πραγματικό χρόνο. Εν μέσω της ενεργειακής μετάβασης, η ενσωμάτωση μεγάλου όγκου δεδομένων που σχετίζονται με τις ΑΠΕ προσφέρουν επίσης μεγαλύτερη ακρίβεια τόσο στις προβλέψεις για την ανανεώσιμη παραγωγή όσο και τις ενδεχόμενες διακοπές στο δίκτυο λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων. Στον ίδιο άξονα εντάσσεται η παρακολούθηση των υποδομών μας με αυτοματοποιημένα μέσα καθώς και η ανάπτυξη λογισμικού για την επεξεργασία των δεδομένων που προέρχονται από την επιθεώρηση των Γραμμών Μεταφοράς με drones.