Κέρδη-ρεκόρ, που ξεπερνούν τα 900 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με υπολογισμούς της αγοράς, ενέγραψε στο δωδεκάμηνο 20/01/2020 με 20/01/2021 η Εθνική Τράπεζα από τις ανταλλαγές ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου και πλέον βρίσκεται στην πλεονεκτική θέση να προωθεί μεγάλης κλίμακας τιτλοποίηση, διαθέτοντας ισχυρότερο κεφαλαιακό «μαξιλάρι» για να απορροφήσει τη ζημιά.
Τον Φεβρουάριο του 2019, η Eθνική Τράπεζα και Ελληνική Δημοκρατία υπέγραψαν συμφωνία, βάσει της οποίας η τράπεζα ακύρωσε τη σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων (πρόγραμμα Titlos). Ως αντάλλαγμα έλαβε κρατικά ομόλογα λήξης 2023, 2025 και 2026, ονομαστικής αξίας 3,31 δισ. ευρώ.
Έντεκα μήνες αργότερα, στις 21 Ιανουαρίου 2020, η Eθνική Τράπεζα αντάλλαξε τα παραπάνω ομόλογα με νέους τίτλους 30ετίας (λήξη 20/3/2050), ονομαστικής αξίας 3,31 δισ. ευρώ και με επιτόκιο 3,25%. Η αξία διακανονισμού ανήλθε στα 3,78 δισ. ευρώ, ενώ η Εθνική ενέγραψε κεφαλαιακό κέρδος 515 εκατ. ευρώ.
H Εθνική ταξινόμησε τα παραπάνω ομόλογα ως διακρατούμενα για την είσπραξη συμβατικών ταμειακών ροών, αποτιμώντας τα στο αποσβεσμένο κόστος. Κατόπιν πρωτοβουλίας, όμως, του ΟΔΔΗΧ, μέρος των παραπάνω 30ετών ομολόγων χρησιμοποιήθηκαν στις ανταλλαγές που διενήργησε τους τελευταίους μήνες η Ελληνική Δημοκρατία με τις Alpha, Eurobank και Πειραιώς.
Σε καθεμία από τις παραπάνω ανταλλαγές, η Εθνική επέστρεψε μέρος των 30ετών ομολόγων, που είχε πάρει τον Γενάρη του 2020. Ως αντάλλαγμα έλαβε ομόλογα μέσης και κοντινής διάρκειας.
Από τις παραπάνω συναλλαγές, η τράπεζα έγραψε πρόσθετα έκτακτα κέρδη της τάξης των 400 με 450 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αγοράς. Υπάρχουν μάλιστα αναφορές ότι τα κέρδη της Εθνικής είναι ανάλογα αυτών που έγραψαν για κάθε συναλλαγή Alpha (170 εκατ.), Eurobank ( 155 εκατ.) και Πειραιώς (220 εκατ.).
Επιπρόσθετα, η Εθνική διαθέτει πλέον ένα πιο ισορροπημένο χαρτοφυλάκιο θέσεων σε Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου. Στο διακρατούμενων για την είσπραξη συμβατικών ταμειακών ροών έχει διατηρήσει 30ετή ομόλογα ονομαστικής αξίας περίπου 1 δισ. ενώ στο Διαθεσίμων προς πώληση έχει ομόλογα κοντινής και μέσης λήξης άνω των 4 δισ. ευρώ.
Από την άλλη, βέβαια, καρπώνεται χαμηλότερες αποδόσεις.
Για παράδειγμα, κατά την πρόσφατη ανταλλαγή μεταξύ Πειραιώς και ΟΔΔΗΧ, η Εθνική λειτούργησε ως εξής: επέστρεψε στην Ελληνική Δημοκρατία 30ετείς ομολογίες ονομαστικής αξίας 1 δισ. ευρώ έναντι 1,48 δισ. ευρώ (αξία διακανονισμού συν δεδουλευμένοι τόκοι). Οι παραπάνω τίτλοι ακυρώθηκαν και εκδόθηκαν νέοι 30ετείς, ονομαστικής αξίας 2,4 δισ. ευρώ και εύλογης αξίας 3,5 δισ. ευρώ, που δόθηκαν στην Πειραιώς.
Η Εθνική, με τη σειρά της, χρησιμοποίησε τοα 1,48 δισ. ευρώ, που εισέπραξε από την πώληση των 30ετών και έβαλε άλλα 2 δισ. ευρώ σε μετρητά για να καλύψει, με ιδιωτική τοποθέτηση, την επανέκδοση επτά σειρών ομολόγων (λήξεως 2027, 2029, 2030, 2033, 2035, 2037, 2042), παίρνοντας ομόλογα ονομαστικής αξίας 2,8 δισ. ευρώ, με αξία διακανονισμού 3,5 δισ. ευρώ. Πρακτικά πήρε πάνω της τα ομόλογα που έδωσε η Πειραιώς στον ΟΔΔΗΧ.
Ενίσχυση κατά 110 μονάδες βάσης στα κεφάλαια
Τα πρόσθετα κέρδη 400 με 450 εκατ. ευρώ ενισχύουν τον δείκτη συνολικής κεφαλαιακής επάρκειας και τον Common Equity Tier I (CET 1) κατά περίπου 110 μονάδες βάσης, με αφετηρία το σταθμισμένο σε κίνδυνο ενεργητικό της 30ής Σεπτεμβρίου 2020. Υπενθυμίζεται ότι το όφελος από τα κέρδη 515 εκατ. ευρώ της ανταλλαγής μεταξύ Εθνικής και Ελληνικής Δημοκρατίας ήταν ενσωματωμένο στους κεφαλαιακούς δείκτες κατά την 30ή Σεπτεμβρίου.
Τα παραπάνω έκτακτα κέρδη επιτρέπουν στην Εθνική να προχωρήσει στον σχηματισμό πρόσθετων προβλέψεων στη χρήση 2020, ώστε να απορροφήσει το μέγιστο μέρος της αναμενόμενης ζημιάς από την τιτλοποίηση μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μεικτής λογιστικής αξίας 6,1 δισ. ευρώ (project Frontier).
Υπερκαλύπτουν τη ζημιά από Frontier τα κέρδη από ομόλογα
Πρόκειται για χαρτοφυλάκιο με 201 χιλιάδες μη εξυπηρετούμενα δάνεια, 87 χιλιάδων δανειοληπτών, ανεξόφλητου κεφαλαίου 7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 6,1 δισ. ευρώ είναι εντός ισολογισμού. Οι μη δεσμευτικές προσφορές αναμένεται να υποβληθούν γύρω στις 10 Φεβρουαρίου και το VDR θα ανοίξει, για όσους περάσουν στη δεύτερη φάση, γύρω στο τέλος του ίδιου μήνα με αρχές Μαρτίου.
Η Εθνική δεν έχει υποβάλει ακόμη αίτηση κρατικής εγγύησης για τους τίτλους πρώτης διαβάθμισης (senior notes) της παραπάνω τιτλοποίησης. Εκτιμάται, όμως, ότι η ονομαστική τους αξία θα ξεπεράσει το 50% της μεικτής λογιστικής αξίας του χαρτοφυλακίου τιτλοποιούμενων δανείων. Σε αυτή την περίπτωση, οι τίτλοι ενδιάμεσης διαβάθμισης θα έχουν ονομαστική αξία της τάξης των 500 με 650 εκατ. ευρώ.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, τα έκτακτα κέρδη από ανταλλαγές ομολόγων, που ενέγραψε στη χρήση 2020 και τον πρώτο μήνα της φετινής χρονιάς η Εθνική, υπερκαλύπτουν την εκτιμώμενη ζημιά από την πώληση του 95% των ομολογιών ενδιάμεσης διαβάθμισης (mezzanine notes) της τιτλοποίησης Frontier, ενώ την ίδια στιγμή, ο δείκτης CET I δεν θα υποχωρήσει κάτω του 16% εξαιτίας της τιτλοποίησης. Υπενθυμίζεται ότι η Εθνική δεν θα προχωρήσει σε hive down.