Ο σταθμός εμπορευματοκιβωτίων, τα «κουτιά», εμφανίζουν καλύτερες προοπτικές για το 2020 και το 2021 αναφορικά με την αύξηση των εργασιών, με τη ναυπηγοεπισκευή να ακολουθεί, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους τομείς δραστηριότητας του ΟΛΠ, δηλαδή την Κρουαζιέρα, την Ακτοπλοΐα και το Car Terminal, που επηρεάζονται περισσότερο από την πανδημία, με αποτέλεσμα να καταγράφουν απώλειες στη διάρκεια του 2020 σε σύγκριση με το 2019.
Στο κεφάλαιο Προοπτικές και Αναμενόμενες Εξελίξεις, Κυριότεροι Κίνδυνοι και Αβεβαιότητες για το Β’ Εξάμηνο, της Εξαμηνιαίας Οικονομικής Έκθεσης, η διοίκηση του OΛΠ καταγράφει τις εκτιμήσεις για το δεύτερο εξάμηνο αλλά και το 2021 για τους πέντε τομείς δραστηριότητάς της, με τη μεγαλύτερη αισιοδοξία να καταγράφεται για τον Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων. Όπως εκτιμάται, θα πιάσει από το τέλος του τρέχοντος έτους τα επίπεδα του 2019, σε αντίθεση με τις άλλες δραστηριότητες που ούτε το 2021 δεν φαίνεται να επιστρέφουν στα επίπεδα του 2019.
Όλα αυτά βέβαια υπό την αίρεση των επιπτώσεων που μπορεί να έχει ένα δεύτερο κύμα πανδημίας στην οικονομία, καθώς δεν υπάρχει, έως σήμερα, θεραπεία ή εμβόλιο, όπως αναφέρει το διοικητικό συμβούλιο στην έκθεση διαχείρισης του πρώτου εξαμήνου του 2020.
Για την κρουαζιέρα, η οποία το πρώτο εξάμηνο του 2020 απέφερε στον OΛΠ έσοδα μόλις 713.183,99 ευρώ έναντι 4.430.096,27 ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2019, η διοίκηση του OΛΠ αναφέρει ότι η πανδημία και οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί ανά τον κόσμο έχουν φέρει τον κλάδο σε μια ολική παύση. Οι κρουαζιέρες είχαν απαγορευτεί στην Ελλάδα από τις 15 Μαρτίου μέχρι και τις 15 Ιουλίου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μόνο τεχνικοί κατάπλοι για προμήθειες επιτρεπόταν με περιορισμένη δυνατότητα για επαναπατρισμούς πληρωμάτων και το λιμάνι είχε εξυπηρετήσει μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου 49 αφίξεις πλοίων σε σχέση με 585 που ήταν προγραμματισμένες πριν την πανδημία.
Από την 18η Σεπτεμβρίου, 55 αφίξεις είναι ακόμη προγραμματισμένες μέχρι τέλους του έτους αλλά η πραγματική υλοποίησή τους θα εξαρτηθεί από της συνθήκες της πανδημίας και τα πρωτόκολλα υγείας που θα υιοθετηθούν από την Ε.Ε. και την Ελληνική Κυβέρνηση, ως προαπαιτούμενο για να επιτραπούν αφίξεις κρουαζιερόπλοιων. Εντούτοις, αναμένεται ότι τα επακόλουθα της πανδημίας θα επηρεάσουν το “modus operandi” της βιομηχανίας μακροπρόθεσμα. Τέτοιες αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν τον μέσο όρο μεγέθους πλοίου, τη μέγιστη χωρητικότητα επιβατών, τις διαδικασίες επιβίβασης/αποβίβασης και των αριθμών των εταιρειών που διαχειρίζονται κρουαζιέρες. Παρά τις τρέχουσες συνθήκες, στις 18 Σεπτεμβρίου οι προγραμματισμένες για το 2021 αφίξεις κρουαζιέρας είναι πολλά υποσχόμενες, με 730 προγραμματισμένες αφίξεις.
Στην ακτοπλοΐα, η οποία το πρώτο εξάμηνο του 2020 απέφερε στον OΛΠ έσοδα 3.219.191,73 ευρώ έναντι 4.787.936,12 ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019, δεν υπήρξε πλήρης απαγόρευση δρομολογίων, η κίνηση επιβατών επιτρεπόταν μόνο σε μόνιμους κάτοικους των νησιών και σε φορτηγά, ώστε να εξασφαλιστεί η επάρκεια προμηθειών της αγοράς.
Ως αποτέλεσμα της μειωμένης ζήτησης, ο αριθμός αναχωρήσεων πλοίων μειώθηκε αισθητά και η κίνηση των επιβατών επηρεάστηκε σημαντικά. Λόγω των περιορισμένων δρομολογίων των πλοίων ακτοπλοΐας, η ζήτηση για μακροπρόθεσμους ελλιμενισμούς αυξήθηκε. Ως απάντηση, ο OΛΠ εφάρμοσε μια ειδική πολιτική ελλιμενισμού για το λιμάνι ακτοπλοΐας μέχρι 31 Δεκεμβρίου και παρότι δεν ήταν υποχρεωμένος, ακολούθησε την κυβερνητική απόφαση να παρέχει έκπτωση στα τέλη παραβολής στον Κεντρικό Λιμένα μεταξύ 27 Μαρτίου και 31 Μαΐου.
Τα δρομολόγια ακτοπλοΐας αυξήθηκαν από τον Ιούνιο αλλά με την αισθητά μειωμένη χωρητικότητα για λόγους υγιεινής να κυμαίνεται από 60% για συμβατικά επιβατικά πλοία και 65% για επιβατικά με δυνατότητα καμπίνας. Παρότι δεν είναι ακόμα ώριμο να εκτιμηθούν τα πραγματικά νούμερα κίνησης για το σύνολο έτους, κύκλοι της αγοράς αναφέρουν μια σημαντική μείωση στη ζήτηση καθώς το γενικό κοινό φέρεται διστακτικό να ταξιδέψει με μέσα μαζικής μεταφοράς για μεγάλο διάστημα ή να ταξιδέψει σε νησιά όπου οι νοσοκομειακές υποδομές είναι λιγότερο ανεπτυγμένες. Αυτό καταγράφεται τον μήνα του Αυγούστου που είναι υψηλής κίνησης, όπου η μείωση των επιβατών σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2019 καταγράφει μείωση κατά 27,5%, δηλαδή υψηλότερη ποσοστιαία μείωση από τον Ιούλιο (-26,3%). Με δεδομένες αυτές τις επιχειρησιακές συνθήκες, η λειτουργική βιωσιμότητα των εταιρειών ακτοπλοΐας θα επηρεαστεί αρνητικά, γεγονός το οποίο θα επηρεάσει με τη σειρά του τον αριθμό των προσφερόμενων δρομολογίων για το 2021 και τις αφίξεις πλοίων για το λιμάνι.
Ο Σταθμός εμπορευματοκιβωτίων παρέμεινε πλήρως λειτουργικός καθόλη τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων που πάρθηκαν στην Ελλάδα (περίπου Μάρτιο με Ιούνιο). Τα έσοδα του ανήλθαν στα 13.072.519,01 ευρώ έναντι 11.095.550,77 ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2019. Η επιβράδυνση της οικονομίας λόγω των περιοριστικών μέτρων επηρέασε τους όγκους του εγχώριου φορτίο,υ που σημείωσε μείωση κατά το 1ο μισό, παρά τα θετικά αποτελέσματα τους πρώτους 2 μήνες του έτους. Οι όγκοι μεταφόρτωσης του Προβλήτα Ι σημείωσαν αύξηση λόγω μιας στρατηγικής σύμπραξης μεταξύ της OΛΠ Α.Ε. και της ΣΕΠ Α.Ε. Παρ' όλα αυτά και σε επίπεδο βιομηχανίας οι όγκοι των λιμένων έχουν μειωθεί και κενά δρομολογίων έχουν καταγραφεί σε πολλά ευρωπαϊκά λιμάνια.
Στις προβλέψεις θερινής περιόδου, τόσο το ΔΝΤ όσο και η Κομισιόν αναθεώρησαν αρνητικά τις προβλέψεις τους για το παγκόσμιο ΑΕΠ και για την ευρωπαϊκή οικονομία αντιστοίχως. Γεγονός που είναι ενδεικτικό μιας, περισσότερο του αναμενόμενου, ταχείας επιδείνωσης της οικονομίας που θα επηρεάσει το παγκόσμιο εμπόριο και τους όγκους μεταφόρτωσης αρνητικά για το 2020. Παρότι οι εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία έχουν αναθεωρηθεί ελαφρώς θετικά, η έλλειψη πραγματικών δεδομένων τουριστικών ροών και εσόδων λόγω του πολύ πρόσφατου ανοίγματος των συνόρων δημιουργεί έναν υψηλό βαθμό αβεβαιότητας. Ακόμα και αν οι τουριστικές ροές της χώρας επιτύχουν έσοδα €5 δισ. βάσει αισιόδοξων σεναρίων, αυτά θα είναι σημαντικά χαμηλότερα από τα € 17,7 δισ. που κατεγράφησαν το 2019 και μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την καταναλωτική δύναμη και επακόλουθα τους όγκους εισαγωγής του λιμανιού για το 2020, εκτός και αν η καταναλωτική δύναμη υποστηριχθεί μέσω μέτρων οικονομικής στήριξης από την Ε.Ε. και την ελληνική κυβέρνηση.
Εντούτοις, οι όγκοι μεταφόρτωσης αναμένονται να είναι στα ίδια επίπεδα με το 2019, με δεδομένη την αύξηση που επετεύχθη κατά το 1ο μισό. Μεσοπρόθεσμα, η αναζωογόνηση της παγκοσμιοποίησης μέσω της απομάκρυνσης πολιτικών εμπορικού προστατευτισμού θα υπαγορεύσει τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης.
Παρά τον χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του περίπου 2% στους όγκους εμπορευματοκιβωτίων για το 2019 διεθνώς, οι όγκοι εξαγωγών ΝΑ Ασία-Ευρώπη σημείωσαν αύξηση 5%, γεγονός ενδεικτικό ενός υγιούς εμπορικού περιβάλλοντος στην εμπορική γραμμή που εξυπηρετείται από το λιμάνι του Πειραιά.
Παραδοσιακά, ο Πειραιάς εξυπηρετεί όγκους μεταφόρτωσης για αναπτυσσόμενες χώρες της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, οι οποίες αναμένεται να αναπτυχθούν σε ταχύτερους ρυθμούς από τον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης και εμπορίου και επομένως οι όγκοι του Πειραιά αναμένεται να αυξηθούν σε υψηλότερο ρυθμό από το παγκόσμιο μέσο όρο.
Το Car Terminal απέφερε στον OΛΠ έσοδα ύψους 5.557.896,41 ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2020 έναντι 7.753.422,58 ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Όπως αναφέρει η διοίκηση του OΛΠ, τα εργοστάσια παραγωγής αυτοκινήτων κατά την κορύφωση της πανδημίας σταμάτησαν τη λειτουργία τους εξ ολοκλήρου ή μείωσαν σημαντικά την παραγωγή. Επιπροσθέτως, τα περιοριστικά μέτρα που υιοθετήθηκαν από τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. επηρέασαν σημαντικά τις πωλήσεις αυτοκινήτων. Ως εκ τούτου, οι νέες άδειες αυτοκινήτων στην Ε.Ε. κατά τους πρώτους 5 μήνες όπου υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα, κατέγραψαν μια μείωση 41,5% ενώ για το Μάιο κατέγραψαν μείωση 52,3% παρά την ελάφρυνση των περιορισμών στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. κατά τη διάρκεια του μήνα. Επομένως οι όγκοι μεταφόρτωσης έχουν μειωθεί στα περισσότερα ευρωπαϊκά λιμάνια, συμπεριλαμβάνοντας αυτά που βρίσκονται σε χώρες παραγωγής αυτοκινήτων.
Λόγω της διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και της αναβληθείσας ζήτησης των καταναλωτών λόγω της αβεβαιότητας, οι όγκοι πωλήσεων αναμένεται να καταγράψουν διψήφια μείωση για το σύνολο του 2020 με αρνητικό αντίκτυπο στους όγκους μεταφόρτωσης του Πειραιά. Οι νέες άδειες αυτοκινήτων στην Ελλάδα για το 1ο μισό του έτους καταγράφουν μείωση 44,2% σε σχέση με το 2019. Ο Ιούνιος κατέγραψε μείωση 37,2% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2019 που παρόλα αυτά είναι μια αισθητά μικρότερη μείωση συγκριτικά με το διάστημα Μαρτίου-Μαΐου. Παρότι η αγορά δεν αναμένεται να επανέλθει σε επίπεδα 2019 μέχρι το τέλος του έτους, ο χαμηλότερος ρυθμός μείωσης τον Ιούνιο είναι ενδεικτικός μιας υποβόσκουσας ζήτησης που ενδέχεται να περιορίσει την πτώση των πωλήσεων, εκτός αν οι συνθήκες επιδεινωθούν.
Στον τομέα της ναυπηγοεπισκευής, τα νούμερα του 1ου μισού του έτους δείχνουν αύξηση εσόδων στα 8.100.305,00 ευρώ έναντι 6.651.399,92 ευρώ το πρώτο εξάμηνο πέρυσι, λόγω της αυξημένης διαθεσιμότητας δεξαμενών και αυξημένης ζήτησης πλοίων. Η εν λόγω τάση αναμένεται να συνεχιστεί και κατά το 2ο μισό του έτους. Ο αριθμός των πλοίων που εξυπηρετήθηκαν στις δεξαμενές υποστηρίχθηκε επίσης από την παύση της κίνησης της ακτοπλοΐας που επέτρεψε έναν πιο ευέλικτο προγραμματισμό των επισκευών λόγω του χρόνου αδράνειας.
Το μεγαλύτερο βέβαια έσοδο για τον OΛΠ είναι τα έσοδα από την παραχώρηση των προβλητών ΙΙ και ΙΙΙ στη ΣΕΠ, τα οποία ανήλθαν στα 32.262.644,10 ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2020 από 31.824.912,59 ευρώ πέρυσι την ίδια περίοδο. Υπενθυμίζεται ότι τα συνολικά έσοδα του OΛΠ το πρώτο εξάμηνο ανήλθαν στα 66,5 εκατ., μειωμένα κατά 4,1 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 5,8%. σε σύγκριση με τα 70,6 εκατ. ευρώ του 2019, και τα κέρδη μειώθηκαν ελαφρώς στα 15.521.632,75 ευρώ έναντι 15.874.673,27 ευρώ πέρυσι την ίδια περίοδο.