To 2020 θα είναι αναμφίβολα μια ακόμη δύσκολη χρονιά για τον κλάδο ειδών εμπορίας σιδήρου-χάλυβα, με τις ελπίδες για ανάκαμψη των οικονομικών επιδόσεων των τεσσάρων εισηγμένων εταιρειών να μεταφέρονται στο επόμενο έτος.
Πρόκειται για μια δραστηριότητα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πορεία της εγχώριας οικοδομικής δραστηριότητας και των επενδύσεων, άρα ήταν αναμενόμενο να πληγεί εντονότατα από την οικονομική κρίση της περιόδου 2009-2019, ιδιαίτερα όταν:
- • Ο κλάδος χαρακτηριζόταν από υπερβάλλουσα παραγωγική δυναμικότητα, με τις εταιρείες του να είχαν υλοποιήσει επενδύσεις που δεν χρειαζόταν πλέον η αγορά.
- • Ο ανταγωνισμός έφτασε στα άκρα, με τα περιθώρια μικτού κέρδους να συρρικνώνονται δραματικά και τις περιόδους πίστωσης να διευρύνονται επικίνδυνα, ακόμη και για πελάτες σχετικά περιορισμένης πιστοληπτικής ικανότητας.
Δεν είναι τυχαίο ότι από τους τέσσερις μεγαλύτερους παίκτες του κλάδου, οι δύο (ΣΙΔΜΑ και Μπήτρος Μεταλλουργική, που συγχωνεύονται) υποχρεώθηκαν το 2019 σε αρνητικά ίδια κεφάλαια, ενώ πέρυσι η διοίκηση της Αφοί Κορδέλλου δήλωνε ιδιαίτερα ικανοποιημένη, επειδή κατάφερε να επιμηκύνει το δανεισμό της, με χαμηλότερα επιτόκια.
Η αναμενόμενη να ολοκληρωθεί μέσα στο καλοκαίρι, συγχώνευση ΣΙΔΜΑ-Μπήτρος Μεταλλουργική (θυγατρική της εισηγμένης Μπήτρος Συμμετοχών) προκάλεσε αντιδράσεις από την πλευρά του ανταγωνισμού, ωστόσο ελπίζεται ότι τελικά θα εκλογικεύσει ως ένα βαθμό τον άκρατο ανταγωνισμό που επικρατεί σήμερα στην εγχώρια αγορά.
Και ενώ όλοι περίμεναν πως θα βλέπαμε μια ανάκαμψη στον κλάδο κατά τη διετία 2019-2020, δύο απρόβλεπτες εξελίξεις ήρθαν και άλλαξαν το σκηνικό.
Η πρώτη αφορά στην πτώση της διεθνούς τιμής του χάλυβα (χαμηλότεροι ρυθμοί διεθνούς οικονομικής ανάκαμψης, εμπορικοί πόλεμοι), η οποία συμπιέζει τα περιθώρια μικτού κέρδους των εταιρειών. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του πίνακα, όπου εμφανίζονται τα οικονομικά αποτελέσματα των τεσσάρων εισηγμένων εταιρειών του κλάδου στο χρηματιστήριο για το 2019:
Υποχώρηση κύκλου εργασιών παρά την κάποια τόνωση του όγκου των πωλήσεων, ζημίες για το σύνολο των εταιρειών, ενώ η βελτίωση του EBITDA είναι αποτέλεσμα μη λειτουργικών παραγόντων σε μία εταιρεία.
Η δεύτερη εξέλιξη αφορά την πανδημία covid-19, η οποία διάκοψε την ανοδική πορεία του πρώτου φετινού διμήνου και όλα δείχνουν πως οι επιδόσεις στο σύνολο της χρονιάς θα κυμανθούν σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά του 2019.
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Έλαστρον Αθανάσιος Καλπίνης στα πλαίσια της πρόσφατης τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων της εταιρείας του:
«Ως κλάδος και ως εταιρεία δεν επηρεαστήκαμε από την πανδημία τόσο όσες άλλες δραστηριότητες. Ως Έλαστρον αναμένουμε μια πτώση του όγκου των πωλήσεων κατά 17%-18% στο πρώτο εξάμηνο, η οποία ελπίζω ότι στο σύνολο της χρονιάς θα περιοριστεί κοντά στο 10%, καθώς η κατάσταση από τον Ιούνιο έχει αρχίσει να βελτιώνεται. Αυτά σε ότι αφορά τον όγκο των πωλήσεων, καθώς οι αξίες των πωλήσεων επηρεάζονται και από την τιμή του μετάλλου, η οποία έχει υποχωρήσει λόγω της Covid-19 κατά περίπου 20%. Αυτό είναι βραχυπρόθεσμα αρνητικό (επηρεάζει το μικτό περιθώριο κέρδους), αλλά μακροπρόθεσμα θετικό, γιατί έχουμε φορτώσει τα αποθέματά μας με χαμηλό κόστος κτήσης, ενώ η πτώση των τιμών ενθαρρύνει τους πελάτες μας να ξεκινήσουν νέες εργασίες».
Αντίθετα, ο κ. Καλπίνης εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος για την πορεία του κλάδου από το έτος 2021, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Η επόμενη χρονιά αναμένεται να είναι αρκετά καλή, τουλάχιστον σε ότι αφορά το κομμάτι των υποδομών καθώς υπάρχουν σχετικά κονδύλια διαθέσιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έτσι, υπάρχουν συζητήσεις για την υλοποίηση έργων από ελληνικής πλευράς, ενώ παράλληλα χορηγούνται σχετικά και χαμηλότοκα δάνεια προς τις επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά βέβαια, αμφιβάλλω αν και πόσες επενδύσεις θα γίνουν σε συγκεκριμένους ιδιωτικούς κλάδους, όπως πχ στα ξενοδοχεία και στα airbnb. Σε ότι αφορά το πρόγραμμα της «χρυσής βίζας» ακούμε πως θα συνεχιστεί».
Κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας εκφράστηκε και από τον Παναγιώτη Μπήτρο, πρόεδρο της Μπήτρος Συμμετοχών. «Η επόμενη μέρα μετά τη συμφωνία με τη ΣΙΔΜΑ θα βρει τον όμιλό μας με διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά και μεγέθη, έτοιμο να δώσει τη μάχη όχι πια της συντήρησης αλλά μιας νέας ανάπτυξης» ανέφερε χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας:
«Με ικανοποίηση παρακολουθούμε την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης και την επίσπευση της έναρξης κατασκευής αρκετών μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων, που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα επί σειρά ετών, και αναμένουμε με ανυπομονησία την έναρξη των δρομολογημένων μεγάλων έργων υποδομής (Καστέλι, Πάτρα - Πύργος, Β.Ο.Α.Κ., επέκταση μετρό Αθήνας κ.λπ.).
Το σημαντικότερο στοιχείο, όμως, που αξιολογούμε στο πλαίσιο των προβλέψεών μας για την εξέλιξη της εγχώριας οικονομίας και της αγοράς χάλυβα μεσοπρόθεσμα, είναι η ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην τεράστια πρόκληση που συνιστά η άνευ προηγουμένου ύφεση της ευρωπαϊκής οικονομίας λόγω της Covid-19, η οποία προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στη χώρα. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, σε συνδυασμό με το νέο Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό και το εκτεταμένο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, μπορεί να αποτελέσει μοχλό μεταμόρφωσης της ελληνικής οικονομίας, χρηματοδοτώντας όχι μόνον τις απαραίτητες υποδομές αλλά και την -περιβόητη και τόσο αναγκαία- αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.
Από μια τέτοια εξέλιξη, η εγχώρια αγορά χάλυβα και οι ελληνικές επιχειρήσεις επεξεργασίας και εμπορίας χαλυβουργικών μπορούν να αντλήσουν τεράστια οφέλη».