Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για 50.000 επιχειρήσεις και τουλάχιστον 700.000 εργαζόμενους σε τουρισμό και επισιτισμό, καθώς από 1η Μαρτίου ξεκινά η καθολική, υποχρεωτική εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας.
Οι παραβάτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με βαρύτατες ποινές, με το νόμο να προβλέπει ότι όσοι δεν τηρούν τις υποχρεώσεις του νέου συστήματος θα έχουν διοικητικές κυρώσεις και πρόστιμα από 2.000 έως και 10.500 ευρώ, ανά περίπτωση.
Να σημειωθεί πως, σταδιακά, έχουν ενταχθεί στο σύστημα τουλάχιστον 750.000 εργαζόμενοι σε περισσότερες από 75.000 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε Τράπεζες, Σούπερ Μάρκετ, Εταιρείες Φύλαξης, Ιδιωτικές Εταιρείες Φύλαξης, Φορείς του Δημοσίου, Βιομηχανία και Λιανεμπόριο.
Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Εργασίας δημοσίευσε έναν αναλυτικό οδηγό (είναι διαθέσιμος στο psifiakikarta.gov.gr) στον οποίο για πρώτη φορά καταγράφεται ψηφιακά όλο το ισχύον θεσμικό πλαίσιο που ρυθμίζει την ψηφιακή κάρτα εργασίας. Αποσκοπεί στην επίλυση πρακτικών θεμάτων, καθώς και στην παροχή πληροφοριών για θέματα που αφορούν τις νομοθετικές προβλέψεις, για ζητήματα όπως η ευέλικτη προσέλευση και το απολογιστικό σύστημα, οι ειδικοί κανόνες οριζόντιας εφαρμογής και οι οριζόντιες εξαιρέσεις.
Ο οδηγός αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον κυρίως για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους του τουρισμού και του επισιτισμού, καθώς από την 1η Μαρτίου, όλες οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτούς, εντάσσονται υποχρεωτικά, στην Ψηφιακή Κάρτα.
Όπως μάλιστα ισχύει για όλες τις υπόλοιπες ήδη ενταγμένες επιχειρήσεις, μπορούν να κάνουν χρήση της ευέλικτης προσέλευσης και του απολογιστικού συστήματος. Στην πράξη, έχουν τη δυνατότητα, κατόπιν ρητής συμφωνίας του εργοδότη με τον εργαζόμενο, για ευέλικτη προσέλευση μέχρι 120 λεπτά, η οποία εκκινεί από τη δηλωθείσα έναρξη του ωραρίου στην ψηφιακή οργάνωση του χρόνου απασχόλησης.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ευέλικτη προσέλευση να έχει δηλωθεί από τον εργοδότη ως επιλογή, για κάθε εργαζόμενο, στο ΕΡΓΑΝΗ. Όσο για το απολογιστικό σύστημα, οι εργοδότες που θα επιλέξουν να το χρησιμοποιούν, θα πρέπει να δηλώνουν, έως και την τελευταία ημέρα του τρέχοντος ημερολογιακού μήνα, ότι για τουλάχιστον ένα μήνα, θα καταχωρίζουν τις αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και των υπερωριών απολογιστικά.
Έτσι, κάθε αλλαγή θα περνά στο σύστημα Εργάνη, έως και έναν ημερολογιακό μήνα, μετά τον μήνα πραγματοποίησής τους.
Οι εξαιρέσεις εργοδοτών και εργαζομένων
Από την υποχρέωση εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας εξαιρούνται και μάλιστα οριζόντια, οι εξής περιπτώσεις:
- Ο κύριος ΚΑΔ επιχείρησης δεν ανήκει στους κλάδους που έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας. Αυτό ισχύει ακόμα και αν τα υποκαταστήματα έχουν ΚΑΔ που με βάση τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις εντάσσονται στον Μηχανισμό της Κάρτας Εργασίας.
- Ο κύριος ΚΑΔ εργοδότη στο taxis δεν παράγει οικονομική δραστηριότητα (δηλαδή αυτή είναι μηδέν) γεγονός που αποδεικνύεται από το έντυπο Ε3 και ο δευτερεύων ΚΑΔ, ο οποίος αποτελεί την κυρίαρχη οικονομικά επιχειρηματική δραστηριότητα, δεν είναι ενταγμένος ΚΑΔ.
- Οι φορείς του Δημοσίου και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, εν γένει, που απασχολούν υπάλληλους Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου ή Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου, εφόσον ισχύουν για αυτούς οι ρυθμίσεις του Ενιαίου Μισθολογίου και δεν έχουν εφαρμογή σε αυτούς οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για την υπερεργασία και την υπερωριακή απασχόληση.
Σε επίπεδο εργαζομένων, η μη χρήση Ψηφιακής Κάρτας δικαιολογείται σε διευθυντικά στελέχη, εργαζόμενους με τηλεργασία, εργαζόμενους με μη σταθερό τόπο εργασίας (ιατρικοί επισκέπτες, επιθεωρητές πωλήσεων, περιοδεύοντες πωλητές, τεχνικοί, οδηγοί, εργαζόμενοι που επισκέπτονται τους πελάτες του εργοδότη τους, διαφημιστές), εργαζόμενους σε «Επιχειρήσεις-Παρόχους» (Εργολάβους), Εργάτες γης, αλιεργάτες και εργαζόμενους σε οικοδομοτεχνικά έργα καθώς και σε δικηγόρους που αμείβονται με πάγια αντιμισθία.
Παραβάσεις και πρόστιμα
Καθώς μάλιστα, σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία της Επιθεώρησης Εργασίας, η Ψηφιακή Κάρτα αποτελεί τη δεύτερη συνηθέστερη εργασιακή παράβαση, όπως προκύπτει από τους ελέγχους, στον Οδηγό ξεκαθαρίζεται ότι αν κατά την ελεγκτική διαδικασία διαπιστωθούν παραβάσεις σχετιζόμενες με τις υποχρεώσεις που απορρέουν για τις επιχειρήσεις από τον Μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις, με επιβολή προστίμων τα οποία μπορεί να ανέρχονται και στα 10.500 ευρώ ανά θιγόμενο άτομο.
Αναλυτικά, οι παραβάσεις είναι:
1. Γενικές παραβάσεις με επιβολή προστίμου ανεξάρτητα από τον αριθμό θιγομένων:- Παράβαση της υποχρέωσης του εργοδότη να διαθέτει και να λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας, σε πραγματικό χρόνο, ή να λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα που διατίθεται από το υπουργείο Εργασίας, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό με το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, για το σύνολο των εργαζομένων του με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, οι οποίοι απασχολούνται στην επιχείρηση με φυσική παρουσία, συμπεριλαμβανόμενου και του δανειζόμενου προσωπικού.
- Παράβαση υποχρέωσης εργοδότη να ειδοποιήσει αμέσως, με κάθε πρόσφορο τρόπο, την οικεία Επιθεώρηση Εργασίας αμέσως μόλις λήξει η κατάσταση ανωτέρας βίας ή αντικειμενικής αδυναμίας που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη, και η οποία εμποδίζει τη λειτουργία του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων ή τη διαβίβαση των στοιχείων στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
2. Παραβάσεις Ατομικού Χαρακτήρα με επιβολή προστίμου ανά θιγόμενο:
- Μη ενεργοποίηση ψηφιακής κάρτας εργασίας εργαζομένου (10.500 ευρώ).
- Υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζόμενου που τελούν σε απόκλιση με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης (3.000 ευρώ).
- Μη προβλεπόμενη μη υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζομένου για την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης (3.000 ευρώ).
- Εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου σε εργαζόμενο για τον οποίο δεν έχει ενεργοποιηθεί η ευέλικτη προσέλευση και η ψηφιακή κάρτα εργασίας αν και υπάρχει υποχρέωση (2.000 ευρώ).
- Μη τήρηση για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 10 ετών των στοιχείων του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας, εφόσον παρεμποδίζεται ο έλεγχος και η επαλήθευση οικονομικών απαιτήσεων εργαζομένου σε εν γένει εργατική διαφορά (2.000 ευρώ).
- Αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας ή υπερωριακή απασχόληση από τον εργαζόμενο χωρίς αυτή να ταυτοποιείται από τη σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας για επιχειρήσεις που έχουν επιλέξει το απολογιστικό σύστημα (10.500 ευρώ).