Την συζήτηση για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες αναζωπυρώνει η παραχώρηση μετά από πολλά χρόνια ενός νέου μπλοκ, του οικοπέδου «South Peloponnese», όπως ονομάζεται, για το οποίο εκδήλωσε ενδιαφέρον για έρευνες η Chevron, ο δεύτερος μεγαλύτερος παίκτης παγκοσμίως για έρευνες, σε μια έκταση που ανέρχεται στα 11.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η αμερικανική εταιρεία «βλέπει» την πιθανότητα να υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου στο συγκεκριμένο οικόπεδο, που εκτείνεται από την περιοχή νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου έως τα δυτικά της Κρήτης, δεν έχει μέχρι σήμερα βγει σε διαγωνισμό και συνορεύει με τα υφιστάμενα που έχουν παραχωρηθεί στην κοινοπραξία της Exxon Mobil και της Helleniq Energy.
Η έκταση του «μπλοκ» το καθιστά μια από τις μεγαλύτερες μέχρι σήμερα παραχωρήσεις που έχει κάνει η ελληνική πολιτεία, αυξάνοντας τις υπό παραχώρηση περιοχές στην Ελλάδα κατά 25%.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το πρώτο σημαντικό στοιχείο είναι ότι η αύξηση κατά 11.000 τ. χλμ. ή κατά 25% των υπό διερεύνηση περιοχών σημαίνει ότι αυξάνεται και η πιθανότητα να εντοπιστούν κοιτάσματα.
Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι με βάση και την εμπειρία, όταν σε μια περιοχή δραστηριοποιούνται δύο πολύ μεγάλοι παίκτες αυξάνεται ο ανταγωνισμός, άρα και οι πιθανότητες επιτυχίας.
Το γεγονός ότι όλα αυτά συμπίπτουν με την έλευση Τραμπ και τα μηνύματα που έχει στείλει για ώθηση στις έρευνες υδρογονανθράκων, έχει τη σημασία του, όπως σημειώνουν οι ίδιες πήγες.
Τι είναι το μπλοκ «Α2» που αποκτά η Helleniq Energy
Στο χάρτη που παρουσίασε το ΥΠΕΝ με τα νέα οικόπεδα, μαζί με αυτό της «Νότιας Πελοποννήσου», εμφανίζεται άλλο ένα, μικρότερο στην ίδια περιοχή, με την επονομασία «Α2», για το οποίο εκδήλωσε ενδιαφέρον η Helleniq Energy.
Το αίτημα της ελληνικής εταιρείας, πέραν του γεγονότος ότι οι αναλύσεις που έχει στα χέρια της συνηγορούν υπέρ της παρουσίας πιθανών κοιτασμάτων, συνδέεται με το τμήμα που έπρεπε να δώσει πίσω στο Δημόσιο από ένα άλλο μπλοκ, στο οποίο είναι παραχωρησιούχος, το «οικόπεδο 10», για τις ανάγκες του υπό δημιουργία «Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο του Ιονίου».
Το επισημαίνει και η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, τονίζοντας ότι «...απελευθερώνονται ήδη αδειοδοτημένες θαλάσσιες περιοχές έρευνας υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος, οι οποίες θα διευρύνουν χωρικά και θα καταστήσουν συνεχές το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο του Ιονίου, για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων του..», προσθέτοντας ότι «για την απελευθέρωσή των αποσπασθέντων τμημάτων έχει ήδη υπάρξει συμφωνία με τη μισθώτρια εταιρεία». Εν προκειμένω η Helleniq Energy δέχτηκε να αφήσει ένα τμήμα από την παραχωρηθείσα εδώ και καιρό έκταση και σε αντάλλαγμα εκδήλωσε ενδιαφέρον και πήρε, ένα άλλο κομμάτι στη περιοχή, το «Α2».
Ταυτόχρονα, υπάρχει και μια τρίτη εξέλιξη στη περιοχή, η Energean, επιστρέφει στο Δημόσιο τη παραχώρηση «Κατάκολο» που αφορά σε μικρό κοίτασμα πετρελαίου κοντά στη δυτική ακτή της Πελοποννήσου και το οποίο επίσης πρόκειται να απελευθερωθεί και να συμπεριληφθεί στο νέο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο. Ένα κοίτασμα με πιστοποιημένα δυνητικά αποθέματα πετρελαίου 14 εκατομμυρίων βαρελιών, αλλά που ποτέ δεν προχώρησε η αξιοποίηση του, καθώς η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να αποστασιοποιηθεί οριστικά από το συγκεκριμένο καύσιμο.
Το ενδιαφέρον της Chevron
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, της κίνησης της Chevron να εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη περιοχή είχε προηγηθεί η απόκτηση των περισσότερων διαθέσιμων σεισμικών δεδομένων για τον ελλαδικό χώρο.
Επίσης είχε προηγηθεί μια μακρά περίοδο διεργασιών και συζητήσεων για είσοδο στο παιχνίδι των ελληνικών υδρογονανθράκων, και ενώ τα κατά καιρούς σενάρια ήθελαν την εταιρεία να συμπράττει με την κοινοπραξία Exxon Mobil και της Helleniq Energy.
Σε αυτές τις επαφές, η αμερικανική εταιρεία είχε ζητήσει και λάβει από την κυβέρνηση διαβεβαιώσεις ότι αυτή τη φορά τα πάντα θα προχωρήσουν με γρήγορες διαδικασίες, χωρίς τις καθυστερήσεις στην έκδοση των περιβαλλοντικών μελετών και άλλων αδειοδοτήσεων, που κατά το παρελθόν είχαν φτάσει στο σημείο ακόμη και την αποχώρηση κάποιων από τους ενδιαφερόμενους.
Η προεργασία
Καθόλου τυχαίο και δείγμα ακριβώς της προεργασίας και των επαφών που είχαν προηγηθεί μεταξύ της αμερικανικής εταιρείας και της ελληνικής πλευράς είναι το γεγονός ότι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) καταθέτει σήμερα τη σχετική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Επίσης, το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεσμεύεται να προχωρήσει εντός της εβδομάδας στην έκδοση της σχετικής απόφασης, που θα προβλέπει την ακριβή έκταση και την άμεση προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού, ενώ στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα θα αξιολογηθεί και η χωρική επέκταση των ερευνών.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι αμέσως μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού, υπάρχει περιθώριο 90 ημερών για την κατάθεση των προσφορών όπου εκτός από τη Chevron, μπορούν να συμμετάσχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι για να αποκτήσουν τα δικαιώματα.
Στην περίπτωση της κοινοπραξίας Exxon Mobil και της Helleniq Energy, μένει να φανεί πότε μέσα στους επόμενους μήνες θα ληφθεί η τελική απόφαση για ερευνητική γεώτρηση.
Τον Οκτώβριο του 2024 η ExxonMobil είχε αποφασίσει να προχωρήσει στη δεύτερη φάση των ερευνών για την παράκτια παραχώρηση «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», ζητώντας παράλληλα την παράταση της πρώτης φάσης για το άλλο θαλάσσιο μπλοκ που έχει μισθώσει και φέρει την ονομασία «Δυτικά της Κρήτης».
Το αίτημα είχε γίνει αποδεκτό από την ΕΔΕΥΕΠ και η παράταση δόθηκε μέχρι τις 9 Απριλίου του 2025.