«Αντισυνταγματική» χαρακτηρίζει, μεταξύ άλλων, ο Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (Stama) τη διάταξη η οποία αποκλείει από τη βραχυχρόνια μίσθωση τα ακίνητα που άλλαξαν χρήση μετά το 2011, ζητώντας την άμεση και πλήρη κατάργησή της.
Η συγκεκριμένη διάταξη περιλαμβάνεται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού, το οποίο επιχειρεί να θέσει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας για τα ακίνητα τύπου Airbnb που μισθώνονται βραχυχρόνια, εγείροντας τις αντιδράσεις των ιδιοκτητών των καταλυμάτων.
Με σχόλιο που υπέβαλε στη δημόσια διαβούλευση του εν λόγω νομοσχεδίου, ο Σύνδεσμος αντιτίθεται στη διάταξη βάσει της οποίας τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια πρέπει να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης κατοικίας και να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό.
«H διάταξη περιέχει διάφορες τεχνικές κυρίως προδιαγραφές για τις κατοικίες που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση, η πλέον περιοριστική των οποίων είναι ο τυπικός χαρακτηρισμός του χώρου στον οποίο βρίσκονται, ως κύριας χρήσης κατοικίας, ήτοι να έχει εξ αρχής συνυπολογιστεί στο συντελεστή δόμησης του κτιρίου ή να έχει νομιμοποιηθεί η χρήση του χώρου βάσει των διατάξεων του ν.4495/2017 που, σημειωτέον, λήγει στις 31.3.2026, με τη βασική προϋπόθεση η αλλαγή χρήσης να έχει συντελεστεί μέχρι τις 28.7.2011», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, αυτή η διάταξη ανατρέπει βίαια τον επενδυτικό σχεδιασμό χιλιάδων ιδιοκτητών που επένδυσαν με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και δημιουργεί αθέμιτες διακρίσεις μεταξύ ακινήτων, βασιζόμενη αποκλειστικά στο χρονικό σημείο αλλαγής χρήσης.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον Stama, επιφέρει καταστροφικές οικονομικές συνέπειες στο επιχειρείν, αφού οδηγεί στην απαξίωση επενδύσεων εκατομμυρίων ευρώ σε ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις ακινήτων, σε σημαντική μείωση των φορολογικών εσόδων του κράτους, στην αποθάρρυνση μελλοντικών επενδύσεων στην αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος και σε απώλεια θέσεων εργασίας στον κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και σε συναφείς κλάδους.
Όπως επισημαίνεται, δε, επιφέρει «πρακτική αδυναμία εναλλακτικής αξιοποίησης για τα συγκεκριμένα ακίνητα, γιατί έχουν μετατραπεί με σημαντικό κόστος για να εξυπηρετούν αποκλειστικά βραχυχρόνιες μισθώσεις και αδυνατούν λόγω σχεδιασμού να λειτουργήσουν ως συμβατικές κατοικίες».
Είχε προηγηθεί η αντίδραση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), η οποία με ανακοίνωσή της τόνισε ότι η συγκεκριμένη διάταξη στο νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού οδηγεί σε οικονομικό «στραγγαλισμό» ασχολούμενους με τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων.
«Η διάταξη αυτή προβλέπει αμφίβολης συνταγματικότητας υποχρεωτικούς ελέγχους των ιδιωτικών κατοικιών από μεικτά συνεργεία κρατικών οργάνων, με δυνατότητα διοργάνωσης αστυνομικών εφόδων και επιβολής βαρυτάτων προστίμων.
Ανοίγει συνεπώς μοιραία νέο λαμπρό πεδίο δυνατότητας διαφθοράς και καταπίεσης των πολιτών, ενώ είναι γνωστή η προσπάθεια η ΑΑΔΕ να απαλλάξει τους φορολογουμένους από τη δυνατότητα που είχαν τα φορολογικά όργανα για προσωπική επαφή και συναλλαγή μαζί τους», είχε επισημάνει η ΠΟΜΙΔΑ, υπογραμμίζοντας πως ένας μεγάλος αριθμός ακινήτων θα τεθεί εκτός αγοράς.
Οι προδιαγραφές
Βάσει του νομοσχεδίου του υπουργείου Τουρισμού, τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια οφείλουν να ευθυγραμμίζονται με τις κάτωθι προδιαγραφές:
- Να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης κατοικίας και να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό.
- Να διαθέτουν ασφάλιση έναντι αστικής ευθύνης για ζημιές ή ατυχήματα που μπορεί να προκληθούν.
- Να διαθέτουν υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, πυροσβεστήρες και ανιχνευτές καπνού, ρελέ διακοπής ή ρελέ αντιηλεκτροπληξιακό και ενδείξεις σήμανσης διαφυγής και
- Να διαθέτουν πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης, φαρμακείο με είδη πρώτων βοηθειών, καθώς και οδηγό με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης.
Υπόμνημα στην κυβέρνηση
Ο Stama κατέθεσε και υπόμνημα στον πρωθυπουργό και τα υπουργεία σχετικά με το θέμα:
Αξιότιμε Πρωθυπουργέ, κυρία και κύριοι υπουργοί,
Με το παρόν υπόμνημα εκφράζουμε την έντονη αντίθεσή μας στη διάταξη που αποκλείει από τη βραχυχρόνια μίσθωση τα ακίνητα που άλλαξαν χρήση μετά το 2011 και ζητούμε την πλήρη κατάργησή της.
Συγκεκριμένα αναφερόμαστε στο Άρθρο 3 Προδιαγραφές ακινήτων που μισθώνονται βραχυχρόνια και το οποίο αναφέρει:
- Τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια, σύμφωνα με το άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (Α’ 240) πληρούν τις κάτωθι προδιαγραφές:
α) αποτελούν χώρους κύριας χρήσης κατοικίας της παρ. 95 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012 (Α’ 79) και διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό.
H νέα διάταξη περιέχει διάφορες τεχνικές κυρίως προδιαγραφές για τις κατοικίες που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση, η πλέον περιοριστική των οποίων είναι ο τυπικός χαρακτηρισμός του χώρου στον οποίο βρίσκονται, ως κύριας χρήσης κατοικίας, ήτοι να έχει εξ αρχής συνυπολογιστεί στο συντελεστή δόμησης του κτιρίου ή να έχει νομιμοποιηθεί η χρήση του χώρου βάσει των διατάξεων του ν.4495/2017 που, σημειωτέον, λήγει στις 31.3.2026, με τη βασική προϋπόθεση η αλλαγή χρήσης να έχει συντελεστεί μέχρι τις 28.7.2011.
Πιστεύουμε ότι η διάταξη αυτή προκαλεί διάφορα θέματα όπως:
1. Αντισυνταγματική Παρέμβαση στην Επιχειρηματική Ελευθερία
Η συγκεκριμένη διάταξη:
Παραβιάζει ευθέως το Άρθρο 5 του Συντάγματος περί οικονομικής και επαγγελματικής ελευθερίας
- Ανατρέπει βίαια τον επενδυτικό σχεδιασμό χιλιάδων ιδιοκτητών που επένδυσαν με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο
- Δημιουργεί αθέμιτες διακρίσεις μεταξύ ακινήτων, βασιζόμενη αποκλειστικά στο χρονικό σημείο αλλαγής χρήσης.
2. Καταστροφικές Οικονομικές Συνέπειες στο επιχειρείν και η εφαρμογή της η θα επιφέρει:
- Απαξίωση επενδύσεων εκατομμυρίων ευρώ σε ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις ακινήτων
- Σημαντική μείωση των φορολογικών εσόδων του κράτους
- Αποθάρρυνση μελλοντικών επενδύσεων στην αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος
- Απώλεια θέσεων εργασίας στον κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και σε συναφείς κλάδους
3. Πρακτική Αδυναμία Εναλλακτικής Αξιοποίησης για τα συγκεκριμένα ακίνητα:
- Έχουν μετατραπεί με σημαντικό κόστος για να εξυπηρετούν αποκλειστικά βραχυχρόνιες μισθώσεις
- Αδυνατούν λόγω σχεδιασμού να λειτουργήσουν ως συμβατικές κατοικίες
- Συμβάλλουν στην αναβάθμιση υποβαθμισμένων περιοχών
- Αποτελούν πρότυπα αστικής ανάπλασης
Κεντρικό αίτημά μας:
Ζητούμε την άμεση και πλήρη κατάργηση της διάταξης που αποκλείει από τη βραχυχρόνια μίσθωση τα ακίνητα που άλλαξαν χρήση μετά το 2011. Η διάταξη αυτή:
1. Είναι αντισυνταγματική
2. Πλήττει την επιχειρηματικότητα
3. Μειώνει τα δημόσια έσοδα
4. Αποθαρρύνει τις επενδύσεις
5. Υπονομεύει την αστική ανάπλαση
Προτείνουμε αντ' αυτού:
- Διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος για όλα τα νομίμως αδειοδοτημένα ακίνητα
- Θέσπιση κινήτρων για περαιτέρω αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος
- Δημιουργία πλαισίου συνεργασίας μεταξύ πολιτείας και επιχειρηματιών του κλάδου
Η θέσπισή της θα έχει αποτέλεσμα την αναδρομική αχρήστευση καταλυμάτων στα οποία έχουν επενδυθεί χρήματα και εργασία και τα οποία διατίθενται ευφήμως στις πλατφόρμες επί πολλά χρόνια, ενώ διαθέτουν όλα τα υπόλοιπα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Εξάλλου, η διάταξη αυτή αποκλείει μεγάλο αριθμό διαθέσιμων χώρων σε κενά και εγκαταλελειμμένα από ετών, επαγγελματικά κτίρια γραφείων και βιοτεχνικών χώρων στο κέντρο της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων, τα οποία ουδέποτε χρησιμοποιούνταν για κατοικία, και τα οποία ανακαινίστηκαν προκειμένου να διατεθούν για βραχυχρόνια μίσθωση, συμβάλλοντας στην αισθητική αναβάθμιση υποβαθμισμένων, πρώην βιοτεχνικών περιοχών!
Για τον λόγο αυτό η συγκεκριμένη αυτή προδιαγραφή θα πρέπει να καταργηθεί.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για εποικοδομητικό διάλογο που θα οδηγήσει σε λύσεις προς όφελος όλων χωρίς αποκλεισμούς.