Τη δυνατότητα να εκδίδει πράξεις με εκτιμώμενο προσδιορισμό φόρου εισοδήματος ακόμα και από τις 16 Ιουλίου κάθε έτους απέκτησε η ΑΑΔΕ, μετά την ψήφιση των νέων φορολογικών διατάξεων οι οποίες δημοσιεύθηκαν στο ΦΕΚ.
Με προσθήκη στις ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ορίζεται πλέον πως εάν ο φορολογούμενος δεν υποβάλλει εμπροθέσμως φορολογική δήλωση, ο προσδιορισμός του φόρου δύναται να γίνεται με έκδοση πράξης εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου, με βάση κάθε στοιχείο που έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση (εκτιμώμενος προσδιορισμός φόρου), και αφορά ιδίως στο επίπεδο διαβίωσης του φορολογούμενου, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητάς του ή ομοειδείς επιχειρηματικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες.
Εάν, μετά την έκδοση της πράξης αυτής, ο φορολογούμενος υποβάλει φορολογική δήλωση, η πράξη αυτή παύει να ισχύει αυτοδικαίως.
Πρακτικά, όσοι για οποιονδήποτε λόγο δεν υποβάλλουν τις φορολογικές τους δηλώσεις εντός της σταθερής και προκαθορισμένης ημερομηνίας (15 Μαρτίου με 15 Ιουλίου κάθε έτους) κινδυνεύουν να έρθουν αντιμέτωποι με εκτιμώμενο προσδιορισμό φόρου, ο οποίος ακυρώνεται απευθείας με την υποβολή της -εκπρόθεσμης πλέον και με προσαυξήσεις- φορολογικής δήλωσης.
Με τις νέες διατάξεις, ο εκτιμώμενος προσδιορισμός του φόρου γίνεται και με φορολογική δήλωση που έχει προσυμπληρωθεί αυτοματοποιημένα με βάση όλα τα στοιχεία που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση και έχει κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο. Η προσυμπληρωμένη δήλωση οριστικοποιείται αυτόματα, εφόσον ο φορολογούμενος δεν αντιταχθεί στο περιεχόμενο της δήλωσης μέχρι την προθεσμία υποβολής της.
Ειδικά για τον προσδιορισμό φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, αν ο φορολογούμενος δεν αντιταχθεί στο περιεχόμενο της προσυμπληρωμένης δήλωσης εντός 30 ημερών από την έναρξη της προθεσμίας για την υποβολή της, η οριστικοποίηση λαμβάνει χώρα την επόμενη εργάσιμη ημέρα.
Έτσι, για τις προσυμπληρωμένες δηλώσεις, το χρονικό περιθώριο διορθώσεων περιορίζεται στις 30 ημέρες από την ημερομηνία έναρξης της περιόδου υποβολής τους, πιέζοντας έτσι τους φορολογούμενους να τσεκάρουν από νωρίς τα στοιχεία που έχει ενσωματώσει μόνη της η ΑΑΔΕ.
Μετά τις αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, το περιθώριο εκτείνεται κάθε χρόνο από τις 15 Μαρτίου έως και τις 15 Ιουλίου.
Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος αποβιώσει ή μεταφέρει την κατοικία του στο εξωτερικό, η δήλωση υποβάλλεται από τους κατά περίπτωση υπόχρεους, καθ’ όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους και συνοδεύεται από δικαιολογητικά και στοιχεία που καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Εξαιρετικά, τα φυσικά πρόσωπα που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, μπορούν να υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος μέχρι και την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου.
Η καταβολή του φόρου γίνεται σε οκτώ ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου και οι υπόλοιπες επτά μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων επτά μηνών.
Οι εκπτώσεις
Αλλαγές έρχονται και στις εκπτώσεις εφάπαξ εξόφλησης του φόρου εισοδήματος, με το μεγαλύτερο μπόνους να κερδίζουν όσοι κάνουν από τους πρώτους τη φορολογική τους δήλωση.
Με βάση τις νέες διατάξεις, όταν ο φόρος που οφείλεται με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση καταβάλλεται μέχρι την καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης (έως το τέλος Ιουλίου), παρέχεται στο συνολικό ποσό του φόρου και των λοιπών συμβεβαιούμενων με αυτόν οφειλών έκπτωση 4%, εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι την 30ή Απριλίου, 3% εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι τη 15η Ιουνίου και 2%, εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι τη 15η Ιουλίου.