Μέτρα που θα επιφέρουν έστω και μικρή τόνωση των εισοδημάτων σε εκατομμύρια ασφαλισμένους, συνταξιούχους και ευάλωτες κοινωνικά ομάδες περιλαμβάνει το φορολογικό νομοσχέδιο, με την ενσωμάτωση τεσσάρων ασφαλιστικών διατάξεων.
Πρόκειται για αυτές που αφορούν τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα το 2025, την αναπροσαρμογή των κλιμακίων της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης, την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά, αλλά και τη στήριξη ειδικών κοινωνικών ομάδων.
Οι έκτακτες ενισχύσεις συνολικού ύψους 243 εκατ. ευρώ αναμένεται να καταβληθούν σε 1,9 εκατ. ωφελούμενους λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, ενώ οι αναπροσαρμογές σε εισφορές και συντάξεις αφορούν το 2025.
Η μείωση στις εισφορές υγείας
Αναλυτικά, μειώνονται επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2025, οι ασφαλιστικές εισφορές μισθωτών του ΕΦΚΑ, με τη νέα ελάφρυνση να προέρχεται από την περικοπή μίας ποσοστιαίας μονάδας από τις εισφορές του κλάδου υγείας.
Να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια, οι εισφορές έχουν μειωθεί ήδη κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ αναμένεται και επιπλέον μείωση έως το 2027.
Ειδικότερα, η νέα ελάφρυνση αναλύεται σε μείωση 0,5% στις εισφορές των εργαζόμενων και 0,5% στις εργοδοτικές εισφορές, με το ετήσιο καθαρό κόστος για το 2025 να ανέρχεται σε 440 εκατ. ευρώ.
Από την επιπλέον μείωση, εργοδότες και εργαζόμενοι θα μοιραστούν το «κέρδος», αφού για τους μεν εργοδότες θα μειωθεί κατά μισή ποσοστιαία μονάδα το μη μισθολογικό κόστος, για τους δε εργαζόμενους του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα θα αυξηθούν, επίσης κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, οι καθαρές αποδοχές τους.
Οι εισφορές υγείας θα διαμορφωθούν στο 6,10% επί των πάσης φύσεως αποδοχών. Θα κατανέμονται κατά ποσοστό 5,45% για παροχές σε είδος, εκ του οποίου 1,65% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 3,80% τον εργοδότη, και ποσοστό 0,65% για παροχές σε χρήμα, εκ του οποίου 0,40% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 0,25% βαρύνει τον εργοδότη.
Έτσι, για παράδειγμα, ένας μισθωτός που λαμβάνει τον κατώτατο μισθό, που σήμερα είναι 830 ευρώ και παίρνει στο χέρι περίπου 706 ευρώ καθαρά, από την 1η Ιανουαρίου, με τη μείωση των εισφορών κατά μισή μονάδα, ο μισθός του θα αυξηθεί κατά 3,24 ευρώ τον μήνα, φθάνοντας τα 709 ευρώ.
Για τον εργοδότη, η μείωση που θα καρπωθεί θα είναι της τάξης των 9,13 ευρώ, καθώς οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει θα υποχωρήσουν από 22,29% σε 21,69%.
Η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ)
Όσον αφορά την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, σύμφωνα με την οριστική διάταξη του υπουργείου Εργασίας, οι κλίμακες της ΕΑΣ θα αυξάνονται κατά ανάλογο ποσοστό με εκείνο που αντιστοιχεί στην ετήσια αύξηση που θα δίνεται στις συντάξεις.
Έτσι, για το 2025 οι κλίμακες θα αυξηθούν κατά 2,4%. Στην πράξη, αυτό οδηγεί, από το 2025, σε ουσιαστική κατάργηση της ΕΑΣ για ένα μικρό μέρος συνταξιούχων, που θα λάβουν, μετά την αύξηση του 2,4%, κύρια σύνταξη έως 1.433,9 ευρώ.
Συνεπώς οι συνταξιούχοι με εισόδημα έως 1.434 ευρώ δεν θα δουν καμία περικοπή, ενώ όσοι λαμβάνουν από 1.434 ευρώ έως 1.470 ευρώ θα δουν μικρότερη μείωση.
Σύμφωνα με το υπουργείο, η ΕΑΣ αναπροσαρμόζεται έτσι ώστε να αυξάνεται ετησίως το κατώφλι κάθε κλιμακίου αναλογικά με το ετήσιο ποσοστό αύξησης των συντάξεων, με γνώμονα τη διασφάλιση της ενίσχυσης των συνταξιούχων.
Μάλιστα, ο αρμόδιος υφυπουργός Πάνος Τσακλόγλου επεσήμανε πρόσφατα ότι οι συνταξιούχοι δεν θα επιβαρυνθούν περαιτέρω από την Εισφορά Αλληλεγγύης σε σχέση με τα προηγούμενα δύο χρόνια, αλλά αντιθέτως θα υπάρξει ευνοϊκή αντιμετώπιση για σχεδόν το 25% των συνταξιούχων που πληρώνουν ΕΑΣ.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό, το νέο σύστημα ελαφρύνει τους συνταξιούχους κατά 32 εκατ. ευρώ, επηρεάζοντας ευνοϊκά, σε σχέση με το 2024, περίπου το ένα τέταρτο των συνταξιούχων.
Η έκτακτη ενίσχυση
Με ξεχωριστή διάταξη θεσμοθετείται η καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης 100-200 ευρώ για περίπου 700.000 συνταξιούχους με προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ έκαστος. Το ποσό θα χορηγηθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2024, με τις εκτιμήσεις να θέλουν την πληρωμή του το αργότερο έως τις 22 Δεκεμβρίου, δηλαδή πριν από τα Χριστούγεννα.
Το κόστος εκτιμάται σε 100 εκατ. ευρώ και θα μοιραστεί σε περίπου 670.000 συνταξιούχους, που δεν θα λάβουν αύξηση επειδή η προσωπική διαφορά τους είναι μεγαλύτερη των 10 ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα εισοδήματά τους από συντάξεις να μην υπερβαίνουν τα 1.600 ευρώ μικτά τον μήνα. Το επίδομα θα ανέρχεται:
- Σε 200 ευρώ για συνταξιούχους του e-ΕΦΚΑ, στους οποίους καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Νοεμβρίου 2024, αθροιστικά, συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού έως και 700 ευρώ.
- Σε 150 ευρώ για συνταξιούχους του e-ΕΦΚΑ, στους οποίους καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Νοεμβρίου 2024, αθροιστικά, συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού από 700,01 ευρώ έως και 1.100 ευρώ.
- Σε 100 ευρώ για συνταξιούχους του e-ΕΦΚΑ, στους οποίους καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Νοεμβρίου 2024, αθροιστικά, συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού από 1.100,01 ευρώ έως και 1.600 ευρώ.
Για το ίδιο διάστημα, πριν από τα Χριστούγεννα, προγραμματίζεται και η πληρωμή της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης ύψους 200 ευρώ, που βάσει της οριστικής διάταξης που περιλαμβάνεται στο φορολογικό νομοσχέδιο θα δοθεί σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Αναλυτικά, οι δικαιούχοι είναι όσοι:
- Λαμβάνουν επιδόματα αναπηρίας του ΕΦΚΑ,
- επίδομα απολύτου αναπηρίας που αφορά συνταξιούχους του πρώην ΟΓΑ με μόνη σύνταξη την βασική και ποσοστό αναπηρίας 100%,
- επίδομα νόσου και ανικανότητας (αφορά συνταξιούχους του Δημοσίου),
- εξωιδρυματικό επίδομα,
- επίδομα ΑμεΑ (το χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ), καθώς και
- ανασφάλιστοι υπερήλικες.
Ειδικά:
- Οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ θα λάβουν μία επιπλέον δόση, ενώ παροχή επιπλέον 50% του μηνιαίου επιδόματος προβλέπεται για τους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Ανοίγει ο δρόμος για την απασχόληση συνταξιούχων σε θέσεις ευθύνης
Μια σημαντική διάταξη, που ανοίγει τον δρόμο για την απασχόληση συνταξιούχων σε θέσεις ευθύνης ανεξάρτητων αρχών, οργανισμών αλλά και φορέων του Δημοσίου και τον Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, περιλήφθηκε στο φορολογικό νομοσχέδιο και προβλέπει ότι για τον υπολογισμό του ανώτατου ορίου αποδοχών που καταβάλλονται σε λειτουργούς, υπαλλήλους και ένστολους, σύμφωνα με το ενιαίο μισθολόγιο, δεν θα συνυπολογίζονται εφεξής οι κύριες και επικουρικές συντάξεις που μπορεί να λαμβάνουν.
Η διάταξη ενσωματώθηκε στο φορολογικό νομοσχέδιο με την επισήμανση ότι τυχόν πρόσθετες αμοιβές που δεν καταβλήθηκαν, θα πρέπει να χορηγηθούν, ενώ ποσά αχρεωστήτως καταβληθέντα επιστρέφονται. Το μέτρο αφορά κατά κύριο λόγο εργαζόμενους συνταξιούχους που καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης σε:
- Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές,
- Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) και Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ),
- Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού (ΝΠΙΔ) και Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και ΔΕΚΟ.
- Στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και του Λιμενικού Σώματος.