Την επιβολή πλαφόν στις τιμές χονδρικής του ρεύματος εξετάζει η κυβέρνηση, που μπροστά στο ανοδικό σπιράλ των αγορών φοβάται ότι θα ζήσουμε έναν πολύ ακριβό χειμώνα, καθώς δεν έχει εξαλειφθεί κανείς από τους παράγοντες που εκτόξευσαν τις τιμές το περασμένο καλοκαίρι.
Τους φόβους τροφοδοτεί το συνεχιζόμενο ράλι στο φυσικό αέριο, που μόνο χθες έκανε άλμα 6% ξεπερνώντας τα 46 ευρώ η μεγαβατώρα, και η εδώ και μια εβδομάδα «πτήση» των χρηματιστηρίων ενέργειας στην Ελλάδα και στις υπόλοιπες αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ενισχύοντας την ανησυχία για μια νέα περιφερειακή κρίση καταμεσής του χειμώνα.
Αλματα κάνει η τιμή στην ελληνική χονδρεμπορική αγορά που «τρέχει» κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες του Νοέμβρη με αύξηση 105% από την αρχή του μήνα και διαμορφώνεται για σήμερα στα 184,91 ευρώ/ MWh έναντι 90 ευρώ που έκλεισε ο Οκτώβριος. Ανησυχητικά είναι τα σινιάλα σε όλο το γεωγραφικό «τόξο» Ελλάδας - Βουλγαρίας - Ρουμανίας -Ουγγαρίας, αλλά και από τα προθεσμιακά συμβόλαια όλης της περιοχής που δείχνουν υψηλές τιμές και για τις αρχές του επόμενου έτους.
Η κυβέρνηση ανησυχεί ότι θα βρεθούμε αντιμέτωποι με έναν άγριο ενεργειακά Δεκέμβρη, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης πρόκειται να θέσει το θέμα στο κοινοτικό κλιμάκιο που έρχεται την επόμενη Παρασκευή 22 Νοέμβριου στην Αθήνα, και παρότι οι Βρυξέλλες δεν επιτρέπουν παρεμβάσεις στις τιμές, η ελληνική πλευρά δείχνει αποφασισμένη να παρέμβει.
«Το ζήτημα της επιβολής πλαφόν όχι μόνο δεν έχει κλείσει αλλά είναι χίλιες φορές ανοικτό», μεταφέρουν χαρακτηριστικά αρμόδιες πηγές, που εξηγούν ότι ακόμη κι αν η Κομισιόν εκφράσει επιφυλάξεις, η κυβέρνηση δεν θα μείνει με τα χέρια σταυρωμένα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, αυτό που προκρίνεται από την ελληνική πλευρά και θέλει να το συζητήσει με τους κοινοτικούς είναι η επιβολή ενός πλαφόν στις τιμές χονδρεμπορικής του ρεύματος.
Το σχέδιο θα πάρει την οριστική του μορφή μετά τις επαφές της επόμενης εβδομάδας, ωστόσο το ΥΠΕΝ κλίνει προς αυτή τη κατεύθυνση, απορρίπτοντας το ενδεχόμενο επιβολής μιας νέας έκτακτης εισφοράς στο φυσικό αέριο, όπως το καλοκαίρι, αναγνωρίζοντας ότι αυτό θα έπληττε τις επιχειρήσεις, αφού ο φόρος θα μετακυλιόταν αυτόματα στις τιμές χονδρικής του ρεύματος.
Το βέβαιο είναι ότι το θέμα του ρεύματος έχει μπει στην ευρωπαϊκή ατζέντα, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να θυμίζει την περασμένη Παρασκευή μετά την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Βουδαπέστης ότι στην κοινή δήλωση των ηγετών συμπεριελήφθη ρητή αναφορά στις στρεβλώσεις και στις τιμές που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τρόπο κατεπείγοντα.
Σημειωτέον ότι η Ελλάδα, από κοινού με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, έχουν ζητήσει «αντίμετρα» απέναντι στις ακραίες διακυμάνσεις και έκτακτο μηχανισμό για τα ουρανοκατέβατα κέρδη των παραγωγών, που θα ενεργοποιείται υπό συγκεκριμένους όρους. Αν και η πρόταση δεν είχε γίνει δεκτή με ενθουσιασμό από τις Βρυξέλλες, εντούτοις είχαν δεσμευτεί να το εξετάσουν και να καταθέσουν σχετικές προτάσεις.
Η παρέμβαση και η Κομισιόν
Στο θέμα των τιμών αναφέρθηκε χθες, μιλώντας στον Realfm, ο κ. Σκυλακάκης, λέγοντας ότι «το φαινόμενο των τελευταίων τριών ημερών θυμίζει το περασμένο καλοκαίρι, είναι τελείως παράλογο και απαιτεί αντίδραση άμεση», καθώς και ότι θα συζητηθεί στη συνάντηση με την Κομισιόν, χωρίς όμως να μπει σε λεπτομέρειες.
Εκανε λόγο για την επανεμφάνιση δυσλειτουργιών στην αγορά, για τις επιπτώσεις των περιορισμένων διασυνδέσεων και την ανάγκη να υπάρξει ένας μηχανισμός ώστε αυτές οι δυσλειτουργίες της χονδρικής να μην περνούν στη λιανική αγορά, προσθέτοντας ότι η ελληνική πρωτοβουλία έχει μεγάλη δυναμική και εκφράζοντας την πεποίθηση ότι θα ληφθούν μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να μην περάσουν οι υψηλές τιμές ρεύματος στους καταναλωτές.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσουμε αυτές τις τιμές, οι οποίες δεν αντανακλούν τα πραγματικά κόστη στην αγορά, να περάσουν στον καταναλωτή», συμπλήρωσε ο κ. Σκυλακάκης.
«Τοξικό» κοκτέιλ
Τα σήματα ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα «τοξικό» κοκτέιλ που ουδείς γνωρίζει τι διαδρομή έχει ακόμη μπροστά του έρχονται από παντού (traders, προθεσμιακά συμβόλαια, οίκους), και αν επαληθευτούν οι δυσοίωνες εκτιμήσεις, τότε από τον Δεκέμβριο και μετά, τα πράσινα και τα κίτρινα τιμολόγια θα βρεθούν αντιμέτωπα με σημαντικές αυξήσεις, τις οποίες οι πάροχοι δύσκολα θα καταφέρουν να «ισορροπήσουν» με εκπτώσεις.
Ενδεικτική η προ ημερών έκθεση του ICIS, ενός από τους πιο γνωστούς παίκτες στην εξειδικευμένη πληροφόρηση για αγοραστές, πωλητές και αναλυτές γύρω από τις τιμές των commodities. «Αν δεν ληφθούν μέτρα, η Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη πρόκειται να ξαναδούν ισχυρά spikes τιμών, όπως το φετινό καλοκαίρι, ειδικά αν οι ξηρασίες συνεχίσουν να μειώνουν την παροχή υδροηλεκτρικής ενέργειας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Συντρέχουν, με άλλα λόγια, οι ίδιες προϋποθέσεις με εκείνες του καλοκαιριού για μια ισχυρή περιφερειακή ενεργειακή κρίση, δηλαδή αυξημένα φορτία κατανάλωσης λόγω των χαμηλών χειμερινών θερμοκρασιών, μαζί με πολύ χαμηλή ηλιοφάνεια και μεγάλη άπνοια, άρα ταυτόχρονη μικρή παραγωγή φωτοβολταϊκών και αιολικών -που σε χώρες όπως η Ελλάδα υποκαθίσταται από τις ακριβές μονάδες φυσικού αερίου (57,6% σήμερα η συμμετοχή του στο μείγμα) και τον εναπομείναντα λιγνίτη (13%).
Συνυπολογίστε τις ανεπαρκείς διασυνδέσεις της περιοχής που υστερούν σε μεταφορική δυναμικότητα, αλλά που ακόμη και αυτή δεν αξιοποιείται πλήρως, και ένα γενικότερο έλλειμμα ισχύος που τροφοδοτούν μονάδες εκτός λειτουργίας, όπως μια στον γειτονικό μας πυρηνικό σταθμό του Κοζλοντούι.