Έναν πλήρη χάρτη με τις πραγματικές τιμές αγοραπωλησιών ακινήτων δημιουργεί η κυβέρνηση, φιλοδοξώντας πως η αύξηση της διαφάνειας στην αγορά θα οδηγήσει και σε πτώση των ζητούμενων τιμών.
Το πρότζεκτ υλοποιεί το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και με τη συνεργασία της ΑΑΔΕ εξετάζεται η επέκτασή του και στην καταγραφή των πραγματικών τιμών ενοικίασης ακινήτων.
Με δεδομένο ότι στα ενοίκια τα «μαύρα» εκτιμάται πως είναι πολλαπλάσια και εντοπίζονται δύσκολα -τουλάχιστον μέχρι τώρα-, το εγχείρημα της επέκτασης στα μισθώματα συγκεντρώνει πολλαπλάσιες προκλήσεις.
Η πλατφόρμα
Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η κυβέρνηση υποδεικνύουν μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στις ζητούμενες τιμές πώλησης ακινήτων μέσω αγγελιών και στις τιμές που αποτυπώνονται στα συμβόλαια.
Σύμφωνα με τον υπουργό Επικρατείας Άκη Σκέρτσο (μίλησε στην ΕΡΤ), η λειτουργία της πλατφόρμας θα οδηγήσει σε εξορθολογισμό των τιμών, βλέποντας ένα περιθώριο της τάξης του 10-15% στις πραγματικές τιμές αγοράς.
Η πλατφόρμα «χτίζεται» ήδη και αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στις αρχές του 2025. Θα καταγράφει όλες τις τιμές πώλησης ακινήτων ανά περιοχή, με τα στοιχεία να αντλούνται από το Κτηματολόγιο, όπου αναρτώνται πλέον τα συμβόλαια.
Θα είναι ανώνυμα, δεν θα υπάρχει δηλαδή αναφορά στα στοιχεία πωλητή και αγοραστή, παρά μόνο η ταυτότητα του ακινήτου με στοιχεία τετραγωνικών, ορόφου, παλαιότητας και περιοχής, μαζί με το τίμημα πώλησης.
Έτσι για παράδειγμα ένας αγοραστής ο οποίος αναζητά ακίνητο και έχει μέχρι τώρα ως μπούσουλα τις αντικειμενικές αξίες και τις ζητούμενες τιμές πώλησης στις αγγελίες, θα μπορεί να έχει εικόνα για το πραγματικό εύρος τιμών πώλησης ακινήτων στη συγκεκριμένη περιοχή.
Οι πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες χωρίς κόστος στους ενδιαφερόμενους αγοραστές, αλλά και τους πωλητές οι οποίοι θα έχουν μια πιο ρεαλιστική εικόνα για τις τιμές αγοράς, αλλά στην περίπτωση πολλών data τα οποία θα είναι χρήσιμα για παράδειγμα σε τράπεζες, μεσίτες και servicers τα δεδομένα θα παρέχονται επί πληρωμή.
Πλησιάζουν... το 2008 τα διαμερίσματα
Οι τιμές των ακινήτων συνεχίζουν να αυξάνονται με αλματώδεις ρυθμούς, με τον δείκτη τιμών διαμερισμάτων που καταρτίζει η Τράπεζα της Ελλάδος να φτάνει τις 99,7 μονάδες, πολύ κοντά στο ανώτερο σημείο των 102,2 μονάδων που είχε φτάσει το τρίτο τρίμηνο του 2008. Ο ίδιος δείκτης είχε κατρακυλήσει στις 58,9 μονάδες το τρίτο τρίμηνο του 2017, την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Το πρώτο εξάμηνο του έτους, στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν αγοραπωλησίες 27.760 ακινήτων, με τη συνολική αξία, σύμφωνα με τα συμβόλαια, στα 2,52 δισ. ευρώ και τα έσοδα για το δημόσιο να αγγίζουν τα 314 εκατ. ευρώ, έναντι 260,92 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Στην πρώτη θέση των αγοραπωλησιών ακινήτων βρίσκεται ο Δήμος Αθηναίων με 3.921 μεταβιβάσεις ακινήτων στο εξάμηνο και τη συνολική τους αξία να ξεπερνά τα 327 εκατ. ευρώ. Οι εμπορικές τιμές υπερβαίνουν κατά πολύ -σε ορισμένες περιπτώσεις- τις αντικειμενικές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πώληση διαμερίσματος 213 τετραγωνικών, πρώτου ορόφου στο Κολωνάκι, με ημερομηνία κατασκευής το 1953, το οποίο πωλήθηκε έναντι 1,8 εκατ. ευρώ. Η τιμή αυτή αντιστοιχεί σε 8.450 ευρώ το τετραγωνικό, όταν η αντικειμενική αξία στην περιοχή είναι 4.250 ευρώ.
Στη Γλυφάδα, ακίνητο 246 τετραγωνικών, του 2012, στον τέταρτο όροφο, πωλήθηκε έναντι 1,6 εκατ. ευρώ με την εμπορική τιμή στα 6.533 ευρώ ανά τετραγωνικό, όταν η αντικειμενική είναι στα 4.250 ευρώ.
Αντίστοιχα στα Εξάρχεια, ένα διαμέρισμα 119 τ.μ. του 4ου ορόφου που κατασκευάστηκε το 1967 πουλήθηκε στην τιμή των 405.000 ευρώ ή 3.403 ευρώ το τετραγωνικό, ενώ στην περιοχή η αντικειμενική αξία έχει οριστεί στα 2.200 ευρώ ανά τετραγωνικό.
Είναι άγνωστο, όμως, ποιες ήταν οι ζητούμενες τιμές πώλησης στις αγγελίες, ενώ άγνωστο παραμένει κατά πόσο η απαγόρευση χρήσης μετρητών στις αγοραπωλησίες ακινήτων έχει περιορίσει τα «μαύρα» κάτω από το τραπέζι, χωρίς να φαίνονται στα συμβόλαια.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών, οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων θα μείνουν παγωμένες και το 2025.