Ενα μπαράζ επενδύσεων σε μπαταρίες, πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων, που μπορεί να φτάσει σωρευτικά και σε έργα 3 GW, θα εκδηλωθεί πιθανότατα τους επόμενους μήνες στην αγορά.
Κατ' αρχάς, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πρόκειται σύντομα να απευθύνει «ανοικτή» πρόσκληση σε επενδυτές με ώριμα έργα για αυτόνομες μπαταρίες, standalone, ισχύος 1-1,5 GW, χωρίς λειτουργική ενίσχυση, ανοίγοντας περαιτέρω το παιχνίδι. Είναι περίπου το 35% του σωρευτικού εθνικού στόχου που έχει τεθεί στις μπαταρίες μέχρι το 2030 και φτάνει στα 4,3 GW.
Το τάιμινγκ της είδησης που ανακοίνωσε χθες ο ΓΓ Ενέργειας Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, μιλώντας στο «6ο Renewables & Storafe Forum», έχει τη σημασία του.
Συμπίπτει με την ψήφιση σήμερα στη Βουλή του νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ για τα απόβλητα και άλλες ενεργειακές ρυθμίσεις, μεταξύ των οποίων και για την εγκατάσταση μπαταριών σε φωτοβολταϊκά, χωρίς κανενός είδους επιδότηση, παρά με μοναδικό κίνητρο για τους επενδυτές, τις fast track αδειοδοτικές διαδικασίες και στόχο τις μαζικές επενδύσεις στην αποθήκευση, κλειδί για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης.
Είναι το πρώτο από τα τρία μέτρα στην επιθετική πολιτική για την αποθήκευση που ακολουθεί το υπουργείο. Τα άλλα δύο αφορούν:
- Τους τρεις διαγωνισμούς για επιδοτούμενες standalone μπαταρίες, συνολικής ισχύος 900 MW, οι οποίες χρηματοδοτούνται με κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης.
- Το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά για Επιχειρήσεις», ύψους 160 εκατ. ευρώ, που αφορά την επιδότηση εμπορικών καταναλωτών αποκλειστικά για την εγκατάσταση μπαταριών.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου που ψηφίζεται σήμερα προβλέπει ότι θα ακολουθήσει υπουργική απόφαση για μπαταρίες, που όπως είπε χθες ο κ. Αϊβαλιώτης, θα κυμαίνονται σε ένα εύρος 1.000-1.500 MW και θα αφορούν ώριμα έργα, γι’ αυτό θα υπάρχει ως προϋπόθεση η ηλέκτρισή τους σε στενό χρονικό ορίζοντα, 11 με 18 μήνες.
Κοινός παρονομαστής για τις μονάδες αποθήκευσης όσων δώσουν το «παρών» στην πρόκληση θα είναι πως θα αποκομίζουν έσοδα αποκλειστικά μέσω της συμμετοχής στην αγορά. Στόχος είναι να «τρέξουν» οι επενδύσεις σε αποθήκευση που θα επιτρέψουν τη μεταφορά μέρους της παραγωγής ΑΠΕ στα μεσημέρια, όπου υπάρχει ζήτηση για να καλύψει, αντί όπως σήμερα να «πετιέται στα σκουπίδια», γεγονός που με τη σειρά του θα συμβάλει να μειωθούν οι χονδρεμπορικές τιμές.
«Αν έχεις υπερβολικές επενδύσεις ΑΠΕ ή βραδύτερη ζήτηση, τότε χρειάζεσαι μπαταρίες για να μην έχεις περικοπές. Κάναμε την απελευθέρωση μόλις υπήρξε η μεγάλη πτώση τιμών στην αποθήκευση. Θεωρούμε ότι θα υπάρξει ενδιαφέρον και η αγορά θα εκφραστεί από μόνη της. Αν δεν ανταποκριθεί, τότε κάτι θα μας πει αυτό», είπε χθες από το βήμα του ίδιου συνεδρίου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης.
Αντίδοτο στις περικοπές
Κρίνοντας από τις πρώτες αντιδράσεις, η ανταπόκριση της αγοράς αναμένεται ισχυρή, παρότι για πρώτη φορά η επένδυση σε μπαταρίες δεν θα συνοδεύεται από κανενός είδους λειτουργική ή επενδυτική ενίσχυση.
Η εκτίμηση του υπουργείου είναι ότι αν και θα απουσιάζει το κίνητρο της επιδότησης, εντούτοις η πτώση των τιμών στις μπαταρίες μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον. Την εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνουν και στελέχη της αγοράς, που βλέπουν τις μπαταρίες, δηλαδή την αποθήκευση ενέργειας και τη διοχέτευσή της στο σύστημα όταν δεν φυσάει ή δεν έχει ήλιο, ως το μόνο «αντίδοτο» σε ένα τοπίο με αυξανόμενες περικοπές και μηδενικές τιμές.
Τα παραπάνω βέβαια μένει να αποδειχθούν και στην πράξη. Κατά πόσο δηλαδή θα επαναληφθεί ο συνωστισμός επενδυτών που έτρεξαν να προλάβουν να εντάξουν τα έργα τους στους διαγωνισμούς για το επιδοτούμενο χαρτοφυλάκιο των 900 ΜW του Ταμείου Ανάκαμψης. Κρίνοντας ωστόσο από τις αντιδράσεις και το γεγονός ότι τα αιτήματα για μπαταρίες που περιμένουν στην «ουρά» του ΑΔΜΗΕ φτάνουν ακόμη και τα 17 GW έναντι εθνικού στόχου για 4,3 GW το 2030, η προσέλευση αναμένεται ψηλή.
Σήμερα, ακριβώς επειδή απουσιάζουν μπαταρίες από το ηλεκτρικό σύστημα, μετά το απόγευμα, οπότε και «σβήνουν» μαζικά τα φωτοβολταϊκά, οι τιμές χονδρικής εκτινάσσονται. Επομένως η διείσδυση της αποθήκευσης θα αντιμετωπίσει τόσο τις αυξανόμενες περικοπές ή τις μηδενικές και αρνητικές τιμές ρεύματος στη χονδρική όσο και τα υψηλά επίπεδα τιμών στην αγορά ρεύματος.
Το άθροισμα
Συνυπολογίζοντας τις επιδοτούμενες standalone μπαταρίες 900 GW, οι οποίες έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και πρόκειται να υλοποιηθούν μέσω των τριών διαγωνισμών, καθώς και τις μονάδες 500- 600 MW που εκτιμάται πως θα δρομολογηθούν μέσω του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις», προϋπολογισμού 161 εκατ ευρώ, αθροίζεται ένα χαρτοφυλάκιο 2,4- 3 GW, πολύ κοντά στους εθνικούς στόχους. Η διαφορά μέχρι τα 4,3 GW, όπου έχει μπει ο πήχης για το 2030, θα καλυφθεί με υβριδικά συστήματα.
Μένει να φανεί και η υποδοχή που θα έχει το πρόγραμμα των μπαταριών «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις», με τον κ. Αιβαλιώτη να εκτιμά ότι η ανταπόκριση μπορεί να φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα, που να αντιστοιχούν σε 350 - 400 MW, ενδεχομένως και ακόμη ψηλότερα, στα 500-600 MW, ανάλογα με το είδος των επιχειρήσεων που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον.
Σχετικά με την επικείμενη υπουργική απόφαση για μπαταρίες 1-1,5 GW χωρίς λειτουργική ενίσχυση, αυτή, όπως είπε ο ΓΓ Ενέργειας, θα βγει σύντομα και εκτός από το κριτήριο της ηλέκτρισης, θα προβλέπει και με ποιο τρόπο θα γίνεται η σταχυολόγηση, δηλαδή κατά πόσο θα είναι με τη σειρά προτεραιότητας ή με τεχνικά χαρακτηριστικά, κάτι που θα αποφασιστεί σε συνεννόηση με τους φορείς της αγοράς.