Από εκεί που έχουμε συνηθίσει να κατέχουμε μια από τις πρώτες θέσεις της λίστας με τα ακριβότερα χρηματιστήρια ρεύματος στην Ευρώπη, για σήμερα θα είμαστε ένα από τα φθηνότερα.
Αν και απολύτως συγκυριακό ως φαινόμενο, που δεν ανατρέπει τη μεγάλη εικόνα ότι διαχρονικά έχουμε μια από τις πιο ακριβές αγορές χονδρικής στην ΕΕ, εντούτοις δείχνει πώς η μεγάλη συμμετοχή των αιολικών στο ενεργειακό μείγμα μπορεί να ρίξει απότομα τις τιμές.
Από 3η - 4η ακριβότερη αγορά που είμαστε συνήθως, για σήμερα έχουμε μία από τις χαμηλότερες τιμές χονδρικής πανευρωπαϊκά, όντας κάτω από τα 90 ευρώ η μεγαβατώρα. Η πτώση σε σχέση με χθες πλησιάζει το 20%.
Σήμερα που φυσάει...
Ακριβώς λόγω των ισχυρών ανέμων που θα φτάσουν ακόμη και τα 7 μποφόρ, σήμερα οι ΑΠΕ συμμετέχουν στο ενεργειακό μείγμα της χώρας με σχεδόν 63%, έναντι 31% του φυσικού αερίου. Χθες οι ΑΠΕ ήταν στο 53% του μείγματος, άρα μέσα σε μια μέρα αυξήθηκε η παρουσία τους σχεδόν κατά 20%. Χθες παρήγαγαν 85.482 ΜWh και σήμερα 102.510 ΜWh.
Αν υπήρχε αυτή η παραγωγή τον Σεπτέμβριο, ίσως η τιμή να είχε αποκλιμακωθεί ακόμα περισσότερο. Ακριβώς όμως λόγω της άπνοιας του προηγούμενου μήνα, η μηνιαία παραγωγή ΑΠΕ (1780 GWh) ήταν χαμηλότερη από την αντίστοιχη του προηγούμενου έτους (1,926 GWh). O κύριος λόγος ήταν η μείωση κατά 45,7% της ηλεκτροπαραγωγής από αιολικά.
Επί της ουσίας βιώνουμε αυτό που συμβαίνει και σε άλλες αγορές, όπου καταγράφεται συσχέτιση των αιολικών με τις τιμές: Οπου φυσάει πολύ πέφτουν, όπου δεν φυσάει, ανεβαίνουν. Στο χρηματιστήριο της Γερμανίας για παράδειγμα, η τιμή εκκαθάρισης της χώρας μειώνεται κατά 15,2%, κυρίως λόγω του διπλασιασμού της εκτιμώμενης αιολικής παραγωγής. Επίσης στην Ιβηρική, η τιμή εκκαθάρισης των χωρών αυξάνεται κατά 21% κυρίως λόγω της μείωσης της εκτιμώμενης αιολικής παραγωγής κατά 62%.
Αναζητείται ενίσχυση των αιολικών πάρκων
Τα παραδείγματα παρατίθενται σε μελέτη του Green Tank και ενισχύουν την επιχειρηματολογία του αρμοδίου υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που αναζητά τρόπους να αυξήσει τη συμμετοχή των αιολικών στο ενεργειακό μείγμα. Στόχος, να επέλθει μεγαλύτερη ισορροπία στο εγχώριο «πράσινο» ενεργειακό μίγμα.
Στο υπουργείο γίνονται σκέψεις για πιθανές παρεμβάσεις, ώστε στα επόμενα «κύματα» σταθμών ΑΠΕ που θα αναπτυχθούν, να ενισχυθεί η παρουσία των αιολικών, έναντι των ηλιακών πάρκων, χωρίς να υπάρχουν ακόμη οριστικές αποφάσεις.
Σύμφωνα με κάποια σενάρια έχει εξεταστεί να υπάρξει τροποποίηση της υπουργικής απόφασης με τις σειρές προτεραιότητας για εξέταση νέων αιτημάτων για όρους σύνδεσης στο σύστημα.
Για παράδειγμα να δημιουργηθεί μία νέα ομάδα έργων που θα έχει προτεραιότητα στην παροχή όρων σύνδεσης έναντι άλλων π.χ. της ομάδας με τα αιτήματα για PPAs. Εναλλακτικά, τα αιτήματα της ομάδας αυτής θα μπορούσαν να εξετάζονται εναλλάξ με τις αιτήσεις άλλων ομάδων.
Αν και πρόκειται ακομη για σενάρια, το βέβαιο είναι ότι η ηγεμονία των φωτοβολταϊκών ναι μεν μπορεί να ρίχνει τις τιμές χονδρικής τα μεσημέρια, ωστόσο όταν «σβήνουν» μετά τη Δύση του ηλίου, αυτές εκτινάσσονται. Η απουσία πολλών αιολικών δίνει το πάνω χέρι στις μονάδες φυσικού αερίου.
Πράσινη παραγωγή σε 24ωρη βάση
Το ζητούμενο είναι πώς θα καταφέρει το ελληνικό ενεργειακό σύστημα να παράγει πράσινη φθηνή ενέργεια, όχι μόνο τα μεσημέρια αλλά σε ευρύτερες «ζώνες» του 24ωρου και τα βράδια. Ένα ζητούμενο που είναι απαραίτητο και να γίνουμε εξαγωγική χώρα προς τα Βαλκάνια, τα οποία έχουν γεμίσει με φωτοβολταϊκά. Αν η Ελλάδα θέλει να καταστεί ανταγωνιστική πρέπει να μπορεί να εξάγει ένα προϊόν που δεν διαθέτουν οι αλλοι, δηλαδή να έχει πράσινη παραγωγή επί 24ώρου βάσεως.
Τα σήματα αυτά αρχίζουν και φτάνουν σταδιακά και στην αγορά. Εχει ενδιαφέρον ότι στον κύκλο αιτημάτων του ΑΔΜΗΕ για τον Οκτώβριο παρατηρείται για πρώτη φορά μεγαλύτερο ενδιαφέρον για αιολικά, με 274 MW (25% του συνόλου) να αφορούν τη συγκεκριμένη τεχνολογία και 347 MW φωτοβολταικά (32%). Είναι κάτι που παρατηρήθηκε και στον κύκλο Οκτωβρίου της ΡΑΑΕΥ, με τις αιτήσεις για βεβαίωση παραγωγού, όπου σε σύνολο 165 έργων, τα 30 αφορούσαν φωτοβολταϊκά, τα 69 αιολικά, και τα 62 μικρά υδροηλεκτρικά.
Σήμερα στην Ελλάδα, λειτουργούν ήδη 16 GW έργων ΑΠΕ, εκ των οποίων τα 10 GW φωτοβολταικά και τα υπόλοιπα είναι σε μεγάλο βαθμο αιολικά. Επιπλέον υφίστανται περί τα 15 GW έργων ΑΠΕ με όρους σύνδεσης (στη συντριπτική τους πλειοψηφία φωτοβολταϊκά), απολύτως ώριμα αδειοδοτικά, δηλαδή έτοιμα προς κατασκευή, ενώ 2,4 GW, είναι όσα αφορούν τα βιομηχανικά PPAs, τα οποία άμεσα και κατά προτεραιότητα θα λάβουν όρους σύνδεσης.