Στο μικροσκόπιο εξειδικευμένης ομάδας που έχει συσταθεί στο Υπουργείο Υγείας βρίσκονται τα οικονομικά των νοσοκομείων. Η ομάδα τα παρακολουθεί ανά μήνα με βάση συγκεκριμένους στόχους, οι οποίοι συνδέονται με την αξιολόγηση των διοικητών των νοσοκομείων. Από το 2025 θα εφαρμοστεί νέος τρόπος χρηματοδότησης των νοσοκομείων, μέσω του διεθνώς αναγνωρισμένου συστήματος DRG.
Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, αναφέρεται εκτενώς στο νέο σύστημα χρηματοδότησης κάνοντας λόγο για πιο δίκαιη, ορθολογική και ισότιμη κατανομή των διαθέσιμων πόρων, οι οποίοι θα διατίθενται στη βάση της δραστηριότητας των νοσοκομείων.
Προσθέτει ότι θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη, από την έγκαιρη τιμολόγηση, την απλοποίηση των διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας. Επιπλέον με αυτό τον τρόπο, τα νοσοκομεία θα έχουν κίνητρο να βελτιώνουν τις υπηρεσίες τους και να εξυπηρετούν πιο αποτελεσματικά τους ασθενείς, αναφέρει.
Σε ερώτηση, αν τα νοσοκομεία της περιφέρειας «αδικηθούν» με το νέο σύστημα χρηματοδότησης ο κ. Θεμιστοκλέους απαντά ότι «με το σύστημα των DRG δεν μιλάμε για αδικία των περιφερειακών νοσοκομείων, καθώς όλα τα νοσοκομεία θα μετριούνται με ίσους όρους» ενώ αποκαλύπτει ότι μελετάται δείκτης για την επιδότηση νοσοκομείων που βρίσκονται σε νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές.
«Οι αλλαγές στα οικονομικά των νοσοκομείων, σε συνδυασμό με το σύστημα DRG, φέρνουν μια νέα εποχή διαφάνειας και αποδοτικότητας για το Εθνικό Σύστημα Υγείας», τονίζει ο υφυπουργός.
Σε ποια κατάσταση βρίσκονται σήμερα τα οικονομικά των νοσοκομείων και ποιες προσπάθειες είναι σε εξέλιξη για την καλύτερη οικονομική διαχείριση;
Εδώ έχουμε επιτύχει πολύ σημαντικές αλλαγές. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες τα νοσοκομεία της χώρας κατέθεσαν προϋπολογισμό στην αρχή του έτους. Αυτό τους έχει επιτρέψει να έχουν ορθότερο οικονομικό προγραμματισμό. Από την αρχή του έτους έχουμε δημιουργήσει στο Υπουργείο Υγείας εξειδικευμένη ομάδα που παρακολουθεί ανά μήνα τα νοσοκομεία με βάση συγκεκριμένους στόχους, τους οποίους και έχουμε συνδέσει με την αξιολόγηση των διοικητών των νοσοκομείων. Έτσι παρακολουθούμε τον ρυθμό εκτέλεσης του προϋπολογισμού, πληρωμής των ληξιπρόθεσμων, ενώ παράλληλα έχει καταρτιστεί σχέδιο για να επιλύσουμε το θέμα της μη έγκαιρης καταχώρησης των τιμολογίων.
Σε αυτό προστίθεται σημαντικές αλλαγές και αναβαθμίσεις, όπως η ενδυνάμωση και η ψηφιακή αναβάθμιση της ΕΚΑΠΥ (Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας) και του ΚΕΤΕΚΝΥ (Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών), που σταδιακά θα μας οδηγήσουν σε ένα εντελώς νέο και σύγχρονο μοντέλο οικονομικής διαχείρισης.
Τα νοσοκομεία από το 2025 θα χρηματοδοτούνται με το σύστημα DRG. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό;
Η έναρξη της αποζημίωσης των νοσοκομείων με το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα DRG σημαίνει πιο δίκαιη, ορθολογική και ισότιμη κατανομή των διαθέσιμων πόρων. Το νέο σύστημα συνδέει τα έσοδα με το κόστος της νοσοκομειακής περίθαλψης και τον όγκο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ιδιαίτερα στη χώρα μας, που έως τώρα οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων του ΕΣΥ καταρτίζονται με βάση απολογιστικά στοιχεία, με την εφαρμογή του νέου συστήματος θα υπάρξει μετάβαση σε ένα σύστημα χρηματοδότησης βάσει της δραστηριότητας των νοσοκομείων (activity-based funding). Επιπρόσθετα, θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη από την έγκαιρη τιμολόγηση, την απλοποίηση των διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας. Το σύστημα DRG επιδιώκει να συνδέσει την αποζημίωση με την αποδοτικότητα, την ποιότητα των υπηρεσιών και την προσαρμογή στις ανάγκες των ασθενών. Με αυτόν τον τρόπο, τα νοσοκομεία έχουν κίνητρο να βελτιώνουν τις υπηρεσίες τους και να εξυπηρετούν πιο αποτελεσματικά τους ασθενείς.
Το DRG δεν είναι ένα εργαλείο ελέγχου της δαπάνης. Το σύστημα των DRG είναι ένα εργαλείο που προσφέρει μια συνοπτική και περιεκτική μέτρηση της νοσοκομειακής δραστηριότητας ή, με άλλα λόγια, τα DRG προσδιορίζουν το παραγόμενο έργο των νοσοκομείων. Συνεπώς, καθιστούν εφικτή τη συγκριτική αξιολόγηση (benchmarking) μεταξύ νοσοκομείων σε όρους κόστους, ποιότητας και αποδοτικότητας, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της διαφάνειας στα νοσοκομεία.
Επιπρόσθετα, τα DRG παρέχουν ισχυρά κίνητρα για βελτίωση της αποδοτικότητας των νοσοκομείων μέσω της συγκράτησης του κόστους ανά νοσηλεία, της μείωσης της διάρκειας νοσηλείας και της αύξησης της παραγωγικότητας. Τέλος, το σύστημα DRG συμβάλλει στον αποτελεσματικό σχεδιασμό των υπηρεσιών υγείας και στην τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων για την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού, συμβάλλοντας στο «νοικοκύρεμα» των οικονομικών των νοσοκομείων, όπως αναφέρατε στην αρχική σας ερώτηση.
Άρα τα νοσοκομεία θα αποζημιώνονται με βάση το τι παράγουν. Μπορείτε να μας το εξηγήσετε με παραδείγματα;
Όπως είπαμε, το νέο αυτό σύστημα χρηματοδότησης στηρίζεται στην ποσότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που παρέχουν τα νοσοκομεία στους ασθενείς. Αντί τα νοσοκομεία να λαμβάνουν χρηματοδότηση με βάση έναν προκαθορισμένο προϋπολογισμό ή μια σταθερή επιχορήγηση, αποζημιώνονται για τις υπηρεσίες που προσφέρουν, όπως εξετάσεις, επεμβάσεις, νοσηλείες κ.λπ.
Για παράδειγμα, εάν ένα νοσοκομείο πραγματοποιεί 50 αρθροσκοπήσεις τον μήνα, θα αποζημιωθεί για αυτές τις 50 αρθροσκοπήσεις. Εάν η ζήτηση για αυτές τις επεμβάσεις αυξηθεί και το νοσοκομείο πραγματοποιήσει περισσότερες επεμβάσεις, η αποζημίωση θα αυξηθεί αντίστοιχα. Αυτό το σύστημα χρηματοδότησης έχει στόχο να ενθαρρύνει την αποδοτικότητα και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών, καθώς το νοσοκομείο πληρώνεται ανάλογα με τις ανάγκες των ασθενών που καλύπτει και τις θεραπείες που παρέχει.
Τα μεγάλα νοσοκομεία του ΕΣΥ παράγουν και κλινικό και ερευνητικό έργο. Αντίθετα τα νοσοκομεία της περιφέρειας δεν έχουν τον ίδιο φόρτο εργασίας. Τι θα σημάνει για τα δεύτερα ο νέος τρόπος χρηματοδότησης;
Με το σύστημα των DRG δεν μιλάμε για αδικία των περιφερειακών νοσοκομείων, καθώς όλα τα νοσοκομεία θα μετριούνται με ίσους όρους. Δηλαδή, με τα στοιχεία που θα αντληθούν από το σύστημα, θα θεσπιστεί επιπλέον δείκτης ή συντελεστής προσαρμογής μέσα στο 2025, που θα εφαρμοστεί, ώστε να διασφαλίζεται η εκπαίδευση και η ποιότητα της έρευνας. Αντίστοιχος δείκτης μελετάται για την επιδότηση νοσοκομείων που βρίσκονται σε νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές, καθώς το κόστος λειτουργίας σε αυτές τις περιοχές μπορεί να διαφοροποιείται ή να απαιτεί αυξημένη χρηματοδότηση έτσι ώστε να είμαστε σίγουροι ότι καλύπτουμε όλες τις περιοχές της χώρας.
Τι είναι οι συντελεστές βαρύτητας κόστους;
Τα νοσοκομεία αποζημιώνονται βάσει των συντελεστών βαρύτητας κόστους. Ο κάθε συντελεστής βαρύτητας κόστους αντιστοιχεί σε ένα DRG και εκφράζει την αναλογία των πόρων που απαιτούνται για την περίθαλψη ασθενών σε αυτή την ομάδα DRG σε σύγκριση με τους πόρους που απαιτούνται για τη θεραπεία του μέσου περιστατικού. Για να ταξινομηθεί μια νοσηλεία σε ένα DRG, απαιτείται μια αυτοματοποιημένη διαδικασία μέσω ενός ειδικού λογισμικού, που συλλέγει δεδομένα από τον ιατρικό και διοικητικό φάκελο ασθενών κατά την έξοδό τους από το νοσοκομείο. Αυτό σημαίνει πως για πρώτη έχουμε ποιοτικά δεδομένα από τα νοσοκομεία σε σχέση με τις νοσηλείες και την πραγματική εικόνα του ασθενούς.
Για να μπορέσει ένα νοσοκομείο να αποζημιωθεί θα πρέπει να συμπληρωθεί ο ιατρικός φάκελος στο μέγιστο δυνατό. Έχει προχωρήσει αυτό το έργο στα νοσοκομεία;
Στο σύνολο των νοσοκομείων και κέντρων υγείας το έργο είναι έτοιμο και έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες διαδικασίες στα πληροφοριακά συστήματα του ιατρικού φακέλου, ώστε να μπορούν να περιγράφουν στο μέγιστο βαθμό την εκάστοτε νοσηλεία βάσει των ιατρικών πράξεων και διαγνώσεων που έχουν διενεργήσει.
Αντίστοιχα, έχουν πραγματοποιηθεί στο σύνολό τους οι αλλαγές που απαιτούνται για τον διοικητικό φάκελο. Αυτά θα μετακινηθούν στον ατομικό ηλεκτρονικό φάκελο υγείας, έργο το οποίο έχει ενταχθεί το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2026.
Μετά το ΕΣΥ τα DRG, θα εφαρμοστούν και στον ιδιωτικό τομέα;
Ο αρμόδιος φορέας του Υπουργείου Υγείας για την εφαρμογή του συστήματος των DRG, ΚΕΤΕΚΝΥ, έχει υπογράψει ήδη μνημόνια συνεργασίας με τους περισσότερους παρόχους υγείας του ιδιωτικού τομέα, ώστε να μπορούν να συλλεχθούν τα απαραίτητα δεδομένα για την έναρξη του συστήματος των DRG και στον ιδιωτικό τομέα. Υπάρχουν μια σειρά βημάτων που θα πρέπει να δρομολογηθούν από τον φορέα ώστε να υπάρχει μια ομαλή μετάβαση στο νέο σύστημα. Η βούληση της κυβέρνησης είναι να γίνει η έναρξη του συστήματος των DRG στο ιδιωτικό τομέα, μέσα στο 2025.
Κλείνοντας θα ήθελα να σας ρωτήσω, πώς οι αλλαγές στα οικονομικά των νοσοκομείων και η εισαγωγή του συστήματος DRG θα συμβάλλουν στην αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και στη βελτίωση της εξυπηρέτησης των ασθενών;
Οι αλλαγές στα οικονομικά των νοσοκομείων, σε συνδυασμό με το σύστημα DRG, φέρνουν μια νέα εποχή διαφάνειας και αποδοτικότητας για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το σύστημα DRG, το οποίο αποζημιώνει τα νοσοκομεία βάσει του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών, επιτρέπει για πρώτη φορά να συνδέσουμε άμεσα τη χρηματοδότηση με τις πραγματικές ανάγκες των ασθενών και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η βελτίωση αυτή δεν είναι απλώς οικονομική. Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι κάθε πολίτης, είτε βρίσκεται σε ένα μεγάλο νοσοκομείο του κέντρου είτε σε ένα μικρότερο στην περιφέρεια, θα έχει πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας φροντίδα. Εργαζόμαστε για να προσφέρουμε ένα ανθρώπινο και δίκαιο σύστημα υγείας, που σέβεται τις ανάγκες του κάθε ασθενούς και τους ανθρώπους που βρίσκονται στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Έτσι, χτίζουμε το μέλλον ενός αναβαθμισμένου ΕΣΥ που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις.