Με δυσπιστία αντιμετωπίζουν οι επιχειρηματίες του τουρισμού τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού τόσο για τη ρύθμιση της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων όσο και για την περαιτέρω φορολόγηση του κλάδου. Αξιο λόγου ότι η αύξηση του τέλους κλιματικής αλλαγής και το τέλος κρουαζιέρας αναμένεται να αυξήσουν τα κρατικά έσοδα κατά 250 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με όσα εξήγγειλε από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως προς τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, θα απαγορευτεί τουλάχιστον για ένα χρόνο η ένταξη νέων ακινήτων τύπου Airbnb στις πλατφόρμες για τα τρία κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας (1ο, 2ο και 3ο), ενώ θα δοθεί απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος επί των μισθωμάτων στους ιδιοκτήτες που θα ενοικιάσουν μακροχρόνια τα κλειστά ακίνητά τους και σε εκείνους που θα μετατρέψουν σε μακροχρόνια μία βραχυχρόνια μίσθωση. Επιπλέον, θα ισχύσει νέο, αυξημένο τέλος στις συμβάσεις μέσω πλατφορμών τύπου Airbnb.
Σε ό,τι αφορά τις τουριστικές επιχειρήσεις (ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια) και τα Airbnb, προβλέπεται αναλογική αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση για το διάστημα από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο. Βάσει των εξαγγελιών, μέρος των εσόδων θα είναι ανταποδοτικό και θα κατευθυνθεί στις τοπικές κοινωνίες για την υποστήριξη των υποδομών τους.
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις
Χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα εκτιμούν οι επιχειρηματίες του τουρισμού ότι θα είναι οι παρεμβάσεις που εξαγγέλθηκαν στο πλαίσιο της ρύθμισης της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων (Airbnb).
«Δεν εξαγγέλθηκε κάτι ουσιαστικό. Η ζημιά έχει ήδη γίνει και τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν για απαγόρευση νέων ακινήτων τύπου Airbnb δεν θα βελτιώσουν την κατάσταση που επικρατεί σε περιοχές όπως το Κουκάκι, όπου τα σχολεία κλείνουν επειδή δεν υπάρχουν πλέον μαθητές. Είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με τα μέτρα που λαμβάνουν άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως η Βαρκελώνη. Τα μέτρα είναι πολύ ήπια και πλέον δεν επικεντρωνόμαστε μόνο στον αθέμιτο ανταγωνισμό που αναπτύσσεται σε σχέση με τα ξενοδοχεία, αλλά και στον κοινωνικό αντίκτυπο που έχει η συγκεκριμένη δραστηριότητα», επισημαίνει ο Ευγένιος Βασιλικός, γενικός γραμματέας της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών - Αττικής και Αργοσαρωνικού.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση την έρευνα «Οικονομία Διαμοιρασμού: Βασικές Τάσεις, Κοινωνικοοικονομικές Επιπτώσεις & Ρυθμιστικές Παρεμβάσεις» που εκπόνησε η Grant Thornton για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), ο αριθμός των ξενοδοχειακών κλινών στην Αθήνα το 2023 ανήλθε σε σχεδόν 35 χιλιάδες, τη στιγμή που ο αντίστοιχος αριθμός κλινών που διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις ξεπέρασε τις 63 χιλιάδες.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) και της Ένωσης Ξενοδόχων Κω, Κωνσταντίνα Σβύνου, τονίζει: «Είναι σαν να μην ελήφθη κανένα μέτρο. Δεν λύνεται το πρόβλημα με αυτόν τον τρόπο, ιδιαίτερα σε νησιά που είναι ήδη πολύ επιβαρυμένα».
Την άποψη ότι τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν δεν θα αποδώσουν σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του στεγαστικού ζητήματος και τη μείωση των τιμών ενοικίασης εκφράζει με τη σειρά του στο Euro2day.gr ο Νάσος Γαβαλάς, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA).
«Τα φορολογικά κίνητρα, σε συνδυασμό με άλλες παραμέτρους, θα οδηγήσουν κάποιους ιδιοκτήτες να αποσύρουν τα ακίνητά τους από τη βραχυχρόνια μίσθωση και να τα διαθέσουν στη μακροχρόνια ενοικίαση. Αυτό θα το πράξουν, ωστόσο, εκείνοι που δεν αποκόμισαν τα οφέλη που προσδοκούσαν από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, κάτι το οποίο πραγματοποιείται σε κάθε περίπτωση. Είναι επισφαλές για την ώρα να πούμε ποιος θα είναι αυτός ο αριθμός των ακινήτων που θα μεταφερθεί από τη βραχυχρόνια στη μακροχρόνια μίσθωση», τονίζει. Σημειώνεται ότι τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται με συντελεστές 15%-45%.
«Αυτά τα μέτρα δεν θα αλλάξουν την κατάσταση στην αγορά κατοικίας και δεν θα οδηγήσουν σε μείωση της τιμής των ενοικίων, καθώς αυτό που λείπει από την αγορά κατά βάση είναι η μίσθωση “φθηνών” ακινήτων και τα ακίνητα που ενοικιάζονται βραχυχρόνια είναι κυρίως ανακαινισμένα, κάτι που αυξάνει αυτομάτως το κόστος μίσθωσης», συμπληρώνει ο Ν. Γαβαλάς.
Μάλιστα, όπως επισημαίνει, η απαγόρευση ένταξης νέων ακινήτων στα τρία κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας είναι άνευ ουσίας, αφού «πρόκειται για περιοχές κορεσμένες, στις οποίες ούτως ή άλλως κανείς δεν θα ήθελε να “επενδύσει”».
Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία του STAMA, τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια ανέρχονται σε 90-100 χιλιάδες, εκ των οποίων το 60%-65% αφορά φυσικά πρόσωπα.
Το τέλος κλιματικής κρίσης
Για σαφή υπερφορολόγηση του κλάδου, που ενδέχεται να επηρεάσει τη ζήτηση και την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, κάνουν λόγο οι ξενοδόχοι, σχολιάζοντας την εξαγγελθείσα αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση.
«Για μία ακόμη φορά ακολουθήθηκε η πεπατημένη της περαιτέρω επιβάρυνσης του ξενοδοχείου. Ο ελληνικός τουρισμός βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, έχοντας να αντιμετωπίσει πολλαπλές προκλήσεις, την ίδια στιγμή που κατά την τρέχουσα σεζόν φάνηκαν έντονα τα σημάδια της κόπωσης, ακόμη και σε εξαιρετικά δημοφιλείς προορισμούς της χώρας. Η αγοραστική δύναμη των τουριστών μειώνεται, το κόστος λειτουργίας αυξάνεται, οι προκρατήσεις για το 2025 δείχνουν σημάδια ωρίμανσης. Κανένα βιώσιμο αύριο για την τουρισμό δεν θα προκύψει μέσα από τις αντιγραφές του παρελθόντος και τις εύκολες εισπρακτικές λύσεις που αντιμετωπίζουν το ξενοδοχείο ως “λεφτόδεντρο”», σχολιάζει σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γιάννης Χατζής.
«Είμαστε στο αντίθετο ρεύμα από αυτό που θα έπρεπε. Αντί να ξεκλειδώσουμε τις δυνατότητες του ιδιωτικού τομέα, ο κρατισμός θριαμβεύει βάζοντας όλο και πιο βαθιά το χέρι στα ταμεία των επιχειρήσεων. Ξέρουμε καλά πού οδηγούν αυτές οι πρακτικές. Επιβαρύνσεις χωρίς μέτρο και σχέδιο, σε μια συγκυρία δυσκολιών και προκλήσεων, προοιωνίζονται δυσάρεστες εξελίξεις για τον ελληνικό τουρισμό και συνακόλουθα για την εθνική οικονομία», επισήμανε.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση την υφιστάμενη κλίμακα του τέλους κλιματικής κρίσης, η επιβάρυνση διαμορφώνεται ως εξής:
- Για τα καταλύματα 1-2 αστέρων: 1,50 ευρώ ανά διανυκτέρευση
- Για τα καταλύματα 3 αστέρων: 3 ευρώ ανά διανυκτέρευση
- Για τα καταλύματα 4 αστέρων: 7 ευρώ ανά διανυκτέρευση
- Για τα καταλύματα 5 αστέρων: 10 ευρώ ανά διανυκτέρευση
Ως προς τα ακίνητα που διατίθενται με όρους βραχυχρόνιας μίσθωσης, το αντίστοιχο κόστος διαμορφώνεται σήμερα σε 1,5 ευρώ.
«Το μέτρο για την αύξηση του τέλους κλιματικής κρίσης μπορεί να αποβεί επικίνδυνο για τη ζήτηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και να θέσει σε “κίνδυνο” την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού. Διαπιστώνουμε τελικά ότι η επιτυχής έκβαση ενός κλάδου τιμωρείται. Είναι άκυρο και άκαιρο να επιβαρύνεται ο ξενοδοχειακός κλάδος, ο οποίος αποδίδει. Επί της ουσίας, αποδυναμώνεται ο κλάδος που αποδεδειγμένα είναι εκείνος που έχει τις μεγαλύτερες φορολογικές επιβαρύνσεις σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους της ελληνικής οικονομίας», επισημαίνει η Κ. Σβύνου.
Με βάση τις πληροφορίες, η νέα κλίμακα του τέλους κλιματικής κρίσης από 1/1/2025 θα διαμορφώνεται ως εξής:
- Για τα καταλύματα 1-2 αστέρων: 2 ευρώ ανά διανυκτέρευση
- Για τα καταλύματα 3 αστέρων: 5 ευρώ ανά διανυκτέρευση
- Για τα καταλύματα 4 αστέρων: 10 ευρώ ανά διανυκτέρευση
- Για τα καταλύματα 5 αστέρων: 15 ευρώ ανά διανυκτέρευση
- Για τα ακίνητα που διατίθενται σε βραχυχρόνια μίσθωση το τέλος θα ανέλθει σε 8.
«Τα μέτρα είναι απογοητευτικά. Άλλο ένα 5άστερο ξενοδοχείο στη Μύκονο και άλλο ένα 5άστερο στην Καβάλα. Δεν γίνεται να έχουν την ίδια αντιμετώπιση», τονίζει ο Ευγ. Βασιλικός.
Σχετικά με τη φορολόγηση των τουριστικών επιχειρήσεων, υπενθυμίζεται ότι βρίσκεται σε διαβούλευση σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών η αύξηση του τέλους διαμονής παρεπιδημούντων, το οποίο σήμερα ανέρχεται σε 0,5% επί των ακαθάριστων εσόδων μιας επιχείρησης.
Το τέλος κρουαζιέρας
Σε ό,τι αφορά τα μέτρα που άπτονται της τουριστικής δραστηριότητας, βάσει των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, επιβάλλεται τέλος κρουαζιέρας ανά επιβάτη που θα αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι.
Υψηλότερο αναμένεται να είναι το τέλος στους δύο premium νησιωτικούς προορισμούς της χώρας, στη Σαντορίνη και τη Μύκονο, όπου ο συγκεκριμένος κλάδος αναπτύσσεται γοργά, και χαμηλότερο στα υπόλοιπα λιμάνια.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, το τέλος κρουαζιέρας για Μύκονο και Σαντορίνη θα ανέρχεται στα 20 ευρώ ανά επιβάτη, ενώ για τα υπόλοιπα λιμάνια θα διαμορφώνεται στα 5 ευρώ ανά επιβάτη και θα επιβάλλεται για τους μήνες από τον Ιούνιο έως και τον Σεπτέμβριο.
Στην ίδια κατεύθυνση, με στόχο την αποσυμφόρηση προορισμών που δέχονται μεγάλο αριθμό ταξιδιωτών κατά την περίοδο αιχμής της τουριστικής σεζόν, σχεδιάζεται, όπως είπε ο ίδιος ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ΔΕΘ, να μπει πλαφόν στον αριθμό των κρουαζιερόπλοιων που θα μπορούν να δένουν ταυτόχρονα στα ελληνικά λιμάνια.