Με «κράχτη» ένα νέο καλάθι 100 επώνυμων προϊόντων πρώτης ανάγκης, η Κυβέρνηση επιχειρεί να αντιμετωπίσει -επικοινωνιακά, υποστηρίζουν αρκετοί- την ακρίβεια των τροφίμων και να δείξει, αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο, ενόψει και της ΔΕΘ, ότι οι τιμές αποκλιμακώνονται.
«Θέλω να πέσουν οι τιμές. Θέλω να λέω ότι έχω νέα. Να λέω ότι τον προηγούμενο μήνα ήταν 10 ευρώ το καλάθι και σήμερα είναι 9 ευρώ», φέρεται να είπε ο υπουργός, στην πρώτη συνάντηση που είχε τέλη Ιουλίου με εκπροσώπους από τη βιομηχανία και τα σούπερ μάρκετ.
Στη σύντομη συνάντηση -σ.σ. διήρκησε κάτι λιγότερο από 45 λεπτά- ο υπουργός Ανάπτυξης, τρίτος στη σειρά από το 2019, οπότε η ΝΔ ανέλαβε την Κυβέρνηση, ζήτησε από τους παρευρισκόμενους να βάλουν πλάτη, να κάνουν ακόμη μεγαλύτερες προσφορές και να τις επικοινωνούν.
Η προσέγγιση του νέου υπουργού Ανάπτυξης έχει αρκετά κοινά αλλά και κάποιες διαφορές σε σχέση με το μείγμα πολιτικής που ακολούθησαν οι προκάτοχοί του και δη ο Κώστας Σκρέκας. Εν αντιθέσει με τον κ. Σκρέκα, ο κ. Θεοδωρικάκος δεν φαίνεται, όπως προκύπτει από τις επαφές που έχει κάνει μέχρι στιγμής με στελέχη της αγοράς, διατεθειμένος να παίξει με το «καλημέρα» το χαρτί των προστίμων, κάτι στο οποίο βασίστηκε ο προκάτοχός του. Όχι ότι δεν θα το πράξει αν θεωρήσει ότι έτσι θα έχει αποτέλεσμα, άλλωστε έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι το ανώτατο όριο των προστίμων για την παράβαση των διατάξεων του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους αυξάνεται από 1 σε 5 εκατ. ευρώ και από 2 σε 6 εκατ. ευρώ για παράβαση των διατάξεων περί απαγόρευσης προωθητικών ενεργειών όταν έχει προηγηθεί ανατίμηση.
Όμως αυτό που θέλει είναι γρήγορες νίκες. Και μια πρώτη, τουλάχιστον επικοινωνιακά, φαίνεται να την πετυχαίνει με το καλάθι των σχολικών ειδών που κάνει πρεμιέρα σε λίγες ώρες από τώρα.
Το εν λόγω καλάθι ξεκινά στις 28 Αυγούστου και θα ισχύσει έως τις 15 Οκτωβρίου. Μάλιστα μετά τη συνάντηση με τους εκπροσώπους του κλάδου, αρκετοί ήταν εκείνοι που βγήκαν να στηρίξουν την προσπάθεια. Όπως ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος (ΣΕΛΠE), ο οποίος δια στόματος του προέδρου του κ. Κώστα Γεράρδρου δήλωσε: «Θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατό ώστε να ελαφρύνουμε τον οικογενειακό προϋπολογισμό ενόψει της φετινής σχολικής χρονιάς».
Βέβαια το καλάθι των σχολικών αποτελεί μια σχετικά «εύκολη» πίστα και απευθύνεται σε μικρή μερίδα καταναλωτών. Αυτό που καίει τους καταναλωτές στην καθημερινότητά τους και την Κυβέρνηση δημοσκοπικά, είναι η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης όπως είναι τα τρόφιμα και οι υπηρεσίες.
Τον Ιούλιο, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο +2,7%. Σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα, πέραν του ελαιόλαδου με ανατίμηση 56,7% σε ένα χρόνο, αυξήσεις καταγράφηκαν στα δημητριακά (7,4%), τα ψάρια (8,4%) και στο μεταλλικό νερό/αναψυκτικά (8,6%). Αντίθετα μειώσεις σε ετήσια βάση υπάρχουν στο αλεύρι (-8,9%) και στα νωπά φρούτα (-9,2%).
Συνολικά ο πληθωρισμός στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» αυξήθηκε 2,4% λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί, δημητριακά για πρωινό, κρέατα (γενικά), νωπά ψάρια, ελαιόλαδο, λαχανικά νωπά, λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα, ζάχαρη-σοκολάτες γλυκά-παγωτά, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων.
Στην εξίσωση σε ό,τι αφορά τις ανατιμήσεις μπήκε τον προηγούμενο μήνα το φυσικό αέριο με αύξηση 23,4%, που δεν σημαίνει μόνο υψηλότερο πληθωρισμό ενέργειας αλλά και ακριβότερα αγαθά και τρόφιμα μακροπρόθεσμα, αν συνεχισθεί η άνοδος των τιμών στα καύσιμα.
Η πραγματικότητα είναι ότι από το 2020 μέχρι και τον περασμένο Μάιο τον πληθωρισμό τον έχουμε πληρώσει ακριβά. Το μέσο επίπεδο των τιμών των ειδών διατροφής, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, έχει αυξηθεί κατά 29,3% ενώ χωρίς την επίπτωση της αύξησης των τιμών του ελαιόλαδου (+139%), η άνοδος του επιπέδου τιμών των υπόλοιπων ειδών διατροφής είναι +25,7% σε σύγκριση με το 2020.
Την ίδια στιγμή, ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης στην Ελλάδα, αν και βελτιώθηκε ελαφρά στις -42,7 μονάδες το τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου του 2024, είναι κάτω από το περσινό (-36,7 μον.) και πολύ πιο κάτω από τον αντίστοιχο μέσο δείκτη στην ΕΕ που διαμορφώθηκε στις -13,3 μονάδες και στην Ευρωζώνη -14,3 μονάδες. Με το ποσοστό εκείνων που είναι απαισιόδοξοι για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους το επόμενο 12μηνο να διαμορφώνεται στο 54% (από 59%), όπως προκύπτει από την τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ.
Το 62% (από 61%) των καταναλωτών στην Ελλάδα διατυπώνουν δυσοίωνες προβλέψεις σχετικά με την οικονομική κατάσταση της χώρας, ενώ το ποσοστό εκείνων που αναφέρουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα» εξασθένισε ελαφρά στο 63% και το ποσοστό των νοικοκυριών που αναφέρουν ότι «αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους» διαμορφώθηκε στο 10% (από 11%), με το αντίστοιχο ποσοστό για το 2023 να κυμαίνεται στο 13%.