Ένα νέο δείκτη, αυτόν της μεταβολής μισθών στον ιδιωτικό τομέα, σχεδιάζει η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) προκειμένου, από την έναρξη της επόμενης χρονιάς, να καθορίζει το ύψος αναπροσαρμογής των ασφαλιστικών εισφορών για πάνω από 800.000 μη μισθωτούς.
Αναλυτικά, σημαντικές αλλαγές έρχονται από τον επόμενο χρόνο, στον τρόπο υπολογισμού των αυξήσεων στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών. Από το 2025, η αύξηση των εισφορών για περίπου 800.000 μη μισθωτούς θα αποσυνδεθεί από την πορεία του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή και θα συνδεθεί με τον ρυθμό αναπροσαρμογής των μισθών.
Το νέο σύστημα καθορισμού των εισφορών θα εφαρμοστεί βάσει της ήδη ψηφισμένης διάταξης του νόμου Κατρούγκαλου (Ν. 4387/2015) όπως αναπροσαρμόστηκε το 2020 (Ν. 4670/2020) που καθιερώνει την αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών σε μη μισθωτούς με βάση έναν νέο Δείκτη, τον Δείκτη Μεταβολής Μισθών. Πρόκειται για τον ίδιο δείκτη που αναμένεται να σχεδιάσει η Στατιστική Αρχή προκειμένου να αναπροσαρμόζονται σε ετήσια βάση οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων.
Σύμφωνα μάλιστα με ασφαλείς πληροφορίες, στο υπουργείο Εργασίας επικρατεί η άποψη ότι η αύξηση των εισφορών στους μη μισθωτούς θα πρέπει να αποσυνδεθεί από την πορεία των μισθών στον δημόσιο τομέα, καθώς αυτοί δεν συνδέονται πάντα με την πορεία της πραγματικής οικονομίας. Για τον λόγο αυτό, έχει ζητηθεί από την ΕΛΣΤΑΤ η δημιουργία ενός ξεχωριστού δείκτη αναπροσαρμογής μισθών, μόνο του ιδιωτικού τομέα, ώστε οι αλλαγές από το 2025 στις εισφορές των επαγγελματιών να γίνονται με βάση αυτόν. Κάτι, που αποτελεί άλλωστε και αίτημα των εκπροσώπων των μη μισθωτών.
Έτσι, οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολουμένων και των αγροτών, αντί να αυξάνονται κάθε χρόνο κατά το ποσοστό αύξησης του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους, από το 2025 και εφεξής θα συνδεθούν με τις αυξήσεις των μισθών - αποκλειστικά του ιδιωτικού τομέα - του προηγούμενου έτους. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως, εάν για παράδειγμα, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα αυξηθούν κατά μέσο όρο σε ποσοστό 3% με 3,5% για το 2024, τότε θα αυξηθούν κατά 3-3,5% και οι εισφορές των επαγγελματιών για το 2025. Με το νέο σύστημα εκτιμάται ότι θα προκύψουν μεγαλύτερες αυξήσεις εισφορών αν οι μισθοί αυξάνονται πιο πάνω από τον πληθωρισμό.
Η ανάσα
Να σημειωθεί ότι, του χρόνου, αναμένεται ανάσα σε περισσότερες από μισό εκατομμύριο επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, μέσω και της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή ποσοστιαία μονάδα από την 1η Ιανουαρίου του 2025.
Βάσει του σχεδιασμού, οι συνολικές εισφορές, εργοδότη και εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέα θα διαμορφωθούν στο 35,66% του εκάστοτε μισθού, από 36,16% που είναι σήμερα, και θα απομένει ένα 0,5 της μονάδας, το οποίο βάσει του σχεδιασμού, θα μειωθεί εντός του 2027.
Αν και δεν έχει αποφασιστεί ακόμη, στο οικονομικό επιτελείο εξετάζεται ως ιδιαίτερα ισχυρό, το ενδεχόμενο η πρώτη μείωση, κατά 0,5 της μονάδας, να γίνει αποκλειστικά στις εισφορές που καταβάλλουν οι εργοδότες, προκειμένου από 22,29% που είναι σήμερα, να διαμορφωθούν σε 21,79% το 2025.
Το σενάριο αυτό στηρίζεται στο γεγονός ότι, οι αυξήσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά το κόστος για τις επιχειρήσεις, καθώς ήδη είναι αδικαιολόγητα υψηλή στην Ελλάδα η «φορο-ασφαλιστική σφήνα» (tax wedge) δηλαδή το τι κοστίζει στην επιχείρηση συνολικά ο εργαζόμενος σε σχέση και με το τι τελικά αυτός εισπράττει καθαρά (ως διαθέσιμο εισόδημα).