Με δύο ταχύτητες κινείται φέτος ο ελληνικός τουρισμός, παρά το γεγονός πως τα μεγέθη σε ότι αφορά αφίξεις και εισπράξεις το α’ πεντάμηνο του έτους, όπως αποτυπώνονται στο ταξιδιωτικό ισοζύγιο που δημοσιεύει σε μηνιαία βάση η Τράπεζα της Ελλάδος, παραπέμπουν σε νέα υψηλά.
Κεφάλι παίρνουν τουριστικοί προορισμοί πρώτης γραμμής που καταφέρνουν να διατηρήσουν τη δυναμική τους, τη στιγμή που κάποιοι άλλοι, ακόμη και πρωτοκλασάτοι, υστερούν και μετρούν απώλειες, οι οποίες κατά κύριο λόγο οφείλονται στην περιορισμένη αγοραστική δύναμη των ευρωπαίων ταξιδιωτών.
Και μπορεί η σεζόν να βρίσκεται στο peak της, ωστόσο, υπάρχουν ακόμη για αυτή την περίοδο διαθέσιμα δωμάτια σε αρκετούς προορισμούς της χώρας, με τους επιχειρηματίες να προχωρούν σε γενναίες εκπτώσεις προκειμένου να δουν τα καταλύματά τους να γεμίζουν.
Στο πλαίσιο αυτό, οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής έχουν επανέλθει στο προσκήνιο, με τους τουρίστες που δεν έκλεισαν τις διακοπές τους αρκετούς μήνες νωρίτερα να αναζητούν προσφορές, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό μπορούν να καθορίσουν και τον τελικό προορισμό.
Την τιμητική τους έχουν φέτος και τα all inclusive ξενοδοχεία, με δεδομένο ότι όλο και περισσότεροι είναι οι ταξιδιώτες με «σφιχτό» προϋπολογισμό που θέλουν να κρατήσουν το budget των διακοπών τους σε χαμηλά επίπεδα, ειδικά σε μια σεζόν που οι τιμές στα ξενοδοχεία έχουν αυξηθεί κατά 15%-20%.
Βέβαια, η άνοδος των τιμών δεν συνεπάγεται αντίστοιχη κερδοφορία για τους ξενοδόχους, οι οποίοι, όπως υποστηρίζουν, εκτός από το υψηλό λειτουργικό και μισθολογικό κόστος, καλούνται να διαχειριστούν και τις ανταγωνιστικές τιμές των υπόλοιπων μεσογειακών τουριστικών προορισμών. Σε αστάθμητο παράγοντα, πάντως, για τα αποτελέσματα των ξενοδοχείων έχουν αναδειχθεί και οι επιδόσεις των καταλυμάτων τα οποία διατίθενται με όρους βραχυχρόνιας μίσθωσης και προσελκύουν πλέον μεγάλο μερίδιο τουριστών.
Ως προς τις πηγές ξένων επισκεπτών, η πολωνική κάνει φέτος τη διαφορά, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη δυναμική και καλύπτοντας το κενό που αφήνουν άλλες δεξαμενές τουριστών σε αρκετούς προορισμούς της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση, η έκβαση της φετινής σεζόν θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από τις επιδόσεις που θα καταγραφούν το τρίμηνο Σεπτεμβρίου - Νοεμβρίου, με την επιτυχή επιμήκυνση ή όχι της τουριστικής περιόδου να αποτελεί βαρόμετρο για τον τελικό απολογισμό.
Οι κερδισμένοι και χαμένοι
Τον θετικό ρυθμό του 2023 διατηρεί η Κρήτη, η οποία, παρά τα σκαμπανεβάσματα που καταγράφονται ανά αγορά και επιμέρους προορισμό, εκτιμάται ότι θα καταγράψει μία ακόμη χρονιά υψηλών επιδόσεων. Η πληρότητα στα ξενοδοχεία της μεγαλονήσου κινείται στο 90%, σε επίπεδα λίγο χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι, ωστόσο, τις μικρές απώλειες που διαπιστώνονται στην καρδιά του καλοκαιριού εκτιμάται ότι θα αντισταθμίσουν τα υψηλά νούμερα που θα καταγραφούν, βάσει κρατήσεων, ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος.
Δυνατή σεζόν αναμένεται να είναι η φετινή για τα Δωδεκάνησα, με την Κω και τη Ρόδο να δίνουν τον τόνο. Το νησί των Ιπποτών έχει ανακάμψει πλήρως από τις περσινές καταστροφικές πυρκαγιές του Ιουλίου με την πληρότητα, βάσει των προκρατήσεων, να διαμορφώνεται για τον Αύγουστο σε επίπεδα άνω του 92%. Ευοίωνη είναι η εικόνα και για τους δύο πρώτους φθινοπωρινούς μήνες, τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, με την παράταση της σεζόν μέχρι τις 20 Νοεμβρίου να είναι πλέον ορατή.
Με υψηλή πληρότητα που υπερβαίνει το 90% θα κινηθεί ο Αύγουστος στη Χαλκιδική, η οποία, ωστόσο, κατά την εκκίνηση της φετινής σεζόν, τον Μάιο, δεν υπερέβη σε επίπεδο πληρότητας το 65%. Υψηλά νούμερα αναμένεται να καταγραφούν και το δίμηνο Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου. Με βάση τα δεδομένα, η πληρότητα, βάσει κρατήσεων, για τον Σεπτέμβριο κινείται στο 60%-70%, ενώ πέριξ του 50% διαμορφώνεται το αντίστοιχο ποσοστό για τον Οκτώβριο.
Ως προς τις αγορές, Γερμανοί, Βρετανοί, Ολλανδοί, Βέλγοι, Ιταλοί και Πολωνοί -οι οποίοι καταγράφουν άνοδο 10%-12% σε ετήσια βάση- συνθέτουν το παζλ των από αέρος αφίξεων της Χαλκιδικής, ενώ σε ό,τι αφορά τον οδικό τουρισμό, Ρουμάνοι και Βούλγαροι δίνουν τον τόνο, με τους ταξιδιώτες από το Κόσοβο να κάνουν την παρθενική τους εμφάνιση στη Χαλκιδική και τους Τούρκους να επιστρέφουν δριμύτεροι.
Η υποτονικότητα χαρακτηρίζει την τουριστική σεζόν στην Πελοπόννησο, η οποία, παρά το γεγονός ότι έχει το ατού της οδικής πρόσβασης από τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, καταγράφει απώλειες. Σε ό,τι αφορά τον εισερχόμενο τουρισμό, το πρόσημο τόσο σε επίπεδο αφίξεων, όσο και σε επίπεδο εισπράξεων από τις αγορές του εξωτερικού είναι θετικό. Γερμανοί, Βρετανοί με σκαμπανεβάσματα, Γάλλοι, Ολλανδοί και Ελβετοί δίνουν το «παρών» στους τουριστικούς προορισμούς της Πελοποννήσου, με τους Τσέχους και τους Πολωνούς να αντισταθμίζουν τις απώλειες από τη Ρωσία, την Ουκρανία και το Ισραήλ. Τη διαφορά, πάντως, κάνουν οι Αμερικανοί, οι οποίοι είναι τουρίστες υψηλής δαπάνης.
Ως προς τον εσωτερικό τουρισμό, που αντιστοιχεί στο 70% των αφίξεων της Πελοποννήσου, καταγράφεται σημαντική πτώση που δε δύναται να αντισταθμιστεί από την ενίσχυση του ρεύματος από το εξωτερικό. Μπορεί τον πρώτο 15νθήμερο του Αυγούστου να καταγράφονται πληρότητες που αγγίζουν το απόλυτο (100%), ωστόσο, η πρόβλεψη για παράταση της σεζόν μέχρι τον Οκτώβριο δεν φαίνεται να επαληθεύεται βάσει των προκρατήσεων, δεδομένου ότι μετά τις 20 Αυγούστου το ποσοστό πληρότητας κάνει βουτιά στο 50%-60%.
Αντίστοιχη είναι και η εικόνα στα Επτάνησα, τα οποία φαίνεται ότι έχουν χάσει μέρος της δυναμικής της περσινής σεζόν. Η πληρότητα στα ξενοδοχεία των νησιών δεν κινείται στα αναμενόμενα, με τους επιχειρηματίες σε κάποια νησιά να προχωρούν σε προσφορές της τελευταίας στιγμής προκειμένου να γεμίσουν τα δωμάτιά τους. Σε επίπεδο αγορών, η βρετανική διατηρεί τα πρωτεία, με την πολωνική να καταγράφει έντονη κινητικότητα και να αποτελεί την ευχάριστη έκπληξη της σεζόν. Πάντως, πολύ καλή είναι η δυναμική του διμήνου Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου, με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής να εκτιμάται ότι μπορεί να παίξουν καθοριστικό ρόλο στο τελικό ταμείο.
Οι έντονες αυξομειώσεις χαρακτηρίζουν τη φετινή σεζόν στην ευρύτερη περιοχή της Πιερίας. Αν και μέχρι στιγμής το πρόσημο είναι αρνητικό σε σχέση με πέρυσι, οι επιχειρηματίες εκτιμούν πως ακόμη υπάρχει περιθώριο για να αντισταθμιστούν οι απώλειες μέχρι τη λήξη της σεζόν.
Σαντορίνη και Μύκονος
Σε ό,τι αφορά τους δύο premium νησιωτικούς προορισμούς της χώρας, τη Σαντορίνη και τη Μύκονο, φαίνεται ότι ανήκουν στους χαμένους της φετινής σεζόν, αφού διατηρούν την… κόπωση και το αρνητικό πρόσημο του 2023.
Η Σαντορίνη μετρά απώλειες ως προς την κίνηση που φτάνουν το 15% σε ετήσια βάση, με την εικόνα για το δίμηνο Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου να εμφανίζεται καλύτερη, λόγω της τάσης που ενισχύεται σταδιακά και θέλει όλο και περισσότερους ταξιδιώτες να κάνουν διακοπές τους μήνες που προηγούνται ή έπονται της περιόδου υψηλής ζήτησης, τους λεγόμενους «shoulder months», όπως έχει επικρατήσει να λέγονται διεθνώς.
Απώλειες μετρά τουλάχιστον μέχρι στιγμής και η Μύκονος σε ό,τι αφορά τις από αέρος διεθνείς αφίξεις, με το αεροδρόμιο του νησιού να είναι το μοναδικό μεταξύ των 14 ελληνικών περιφερειακών αερολιμένων που διαχειρίζεται η Fraport Greece, το οποίο ολοκλήρωσε το εξάμηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου καταγράφοντας οριακή πτώση 0,4% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Μάλιστα, η διεθνής κίνηση σημείωσε υστέρηση 4,8% για το α’ εξάμηνο, ενώ υστέρηση 3,7% σε σχέση με πέρυσι καταγράφηκε σε επίπεδο διεθνούς κίνησης και τον Ιούνιο.