Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα οποία επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης, οι εξαγωγές της Κρήτης σημείωσαν καθοδική πορεία κατά το διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου 2024. Συγκεκριμένα, έφτασαν τα 262,3 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 176,7 εκατ. ευρώ ή 40,3% σε σύγκριση με τα 439 εκατ. ευρώ που καταγράφηκαν την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Παράλληλα, καταγράφηκε και μείωση στην ποσότητα των εξαγωγών κατά 7,9%. Οι εξαγωγές έφτασαν τους 172.619 τόνους έναντι των 187.333 τόνων το 2023. Αυτά τα στοιχεία καταδεικνύουν μια σημαντική πτώση στις εξαγωγικές δραστηριότητες της Κρήτης τόσο σε αξία όσο και σε ποσότητα, αντικατοπτρίζοντας ενδεχομένως διάφορους οικονομικούς και γεωπολιτικούς παράγοντες που επηρέασαν την αγορά κατά την περίοδο αυτή.
Κλάδοι
Ο κλάδος των Τροφίμων και Ποτών, ο οποίος αποτελεί το 59,5% του συνόλου των κρητικών εξαγωγών με 156,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζει μείωση ίση με 53,5%. Ο κλάδος των Χημικών & Πλαστικών έρχεται δεύτερος, με μερίδιο περίπου 24,4% επί του συνόλου των εξαγωγών της Κρήτης και αύξηση της τάξεως του 4,2%. Ακολουθούν οι κλάδοι του Αγροτικού Εξοπλισμού (μερίδιο 5,6% και μείωση 9,9%), της Κλωστοϋφαντουργίας & Ένδυσης (μερίδιο 3,4% και μείωση 6,3%) και με μικρότερα μερίδια οι Μηχανές & Συσκευές, τα Δομικά Υλικά και τα λοιπά βιομηχανικά προϊόντα.
Τρόφιμα & Ποτά
Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε οριακά τα 96,3 εκατ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 61,7% στην κατηγορία των Τροφίμων & Ποτών, με μείωση 63,2% σε αξία και 77,4% σε ποσότητα, σε σχέση με το περσινό αντίστοιχο διάστημα.
Τα Κηπευτικά έφτασαν τα 42,1 εκατ. ευρώ με μείωση 21,8%, τα Ψάρια & Θαλασσινά τα 4,2 εκατ. ευρώ και αύξηση 13,5%, τα Φρούτα τα 3 εκατ. ευρώ και μείωση 11,8% και με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν η κατηγορία των Νερών - Αναψυκτικών - Χυμών, τα Γαλακτοκομικά, το Κρασί, το Κρέας & Παρασκευάσματά του και το Μέλι.
Να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο ότι για το κυριότερο εξαγώγιμο προϊόν της Κρήτης, το ελαιόλαδο, με βάση τις προβλέψεις που είχαμε κάνει ήταν αναμενόμενη η τεράστια μείωση που παρατηρείται. Η εξαιρετικά χαμηλή παραγωγή της τελευταίας ελαιοκομικής περιόδου και η ασυνήθιστα υψηλή τιμή είναι οι κύριοι λόγοι που ευθύνονται για τη μείωση των εξαγωγών του συγκεκριμένου προϊόντος και κατ’ επέκταση του συνόλου των εξαγωγών της Κρήτης.
Νομοί
Κατά την εξεταζόμενη περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου 2024 ανά Νομό, τα στοιχεία μάς δίνουν τα παρακάτω αποτελέσματα:
- Νομός Ηρακλείου: 170,9 εκατ. ευρώ, έναντι των 291,5 το 2023. Μείωση 41,4%
- Νομός Λασιθίου: 13,5 εκατ. ευρώ, έναντι των 46,6 το 2023. Μείωση 71%
- Νομός Ρεθύμνου: 11,1 εκατ. ευρώ, έναντι των 32,6 το 2023. Μείωση 66%
- Νομός Χανίων: 66,8 εκατ. ευρώ, έναντι των 68,3 το 2023. Μείωση 2,2%
Ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, δήλωσε: «Η περίοδος Ιανουαρίου - Απριλίου 2024 όπως είχαμε προβλέψει δεν αποτέλεσε καλή περίοδο για τις εξαγωγές της Κρήτης, και αυτό οφείλεται όπως αναφέραμε ήδη, στον μεγαλύτερο βαθμό, στην τεράστια μείωση των εξαγωγών του ελαιολάδου. Επιτακτική λοιπόν κρίνεται η ανάγκη, όπως διαχρονικά τονίζει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης, να διευρυνθεί η παραγωγική βάση και να δοθεί βαρύτητα και στα υπόλοιπα προϊόντα που παράγει και εξάγει η Κρήτη.
Όπως φαίνεται, η κατάσταση θα αρχίσει να ομαλοποιείται το 2025 και οι Κρήτες εξαγωγείς θα πρέπει να ξεπεράσουν τους εαυτούς τους, αλλά παράλληλα απαιτείται υποστήριξη από την Πολιτεία με την παροχή υποστηρικτικών εργαλείων, διευκόλυνση της εξαγωγικής διαδικασίας, προκήρυξη επιχειρησιακών προγραμμάτων (όπως π.χ. ο σχεδιασμός νέου προγράμματος ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ), εκπαίδευση και κατάρτιση νέας γενιάς εξαγωγέων, φορολογικά κίνητρα εστιασμένα στις εξαγωγικές εταιρείες, διεύρυνση εξαγωγικής βάσης, άνοιγμα σε Τρίτες Χώρες κ.α.
Αυτά είναι τα κλειδιά που θα πρέπει να αποτελούν έναν μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό προκειμένου οι εξαγωγές μας να επανέλθουν σε ανοδική πορεία, όπως κατέγραφαν τα τελευταία χρόνια, καταρρίπτοντας κάθε χρόνο και νέο ρεκόρ».