Σενάρια για προσωρινή επαναφορά του πλαφόν στην χονδρεμπορική τιμή, παρόμοιο με αυτό που ίσχυε ως τα τέλη του 2023, ώστε τα επιπλέον ποσά να «προικίζουν» το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και εφόσον χρειαστεί, να μοιράζονται ως επιδοτήσεις, εξετάζει μεταξύ άλλων η κυβέρνηση για την επιδότηση των λογαριασμών. Στο τραπέζι παραμένει η επιβολή φόρου στα υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών και εναλλακτικά η επιβολή φόρου στο φυσικό αέριο.
Την ίδια στιγμή, στα «κόκκινα» θα είναι και αύριο όλη η Αν. Ευρώπη, όπως και η χονδρεμπορική αγορά (DAM) στην Ελλάδα. Η μέση τιμή στο ελληνικό χρηματιστήριο βρίσκεται στα 218,77 ευρώ/ MWH, κοντά στο ρεκόρ έτους, με τη μέγιστη να «πιάνει» τα 759,92 ευρώ. Στην 4η ακριβότερη θέση πανευρωπαϊκά πάλι η Ελλάδα, πίσω από Ρουμανία, Ουγγαρία και Βουλγαρία.
Το στίγμα των τελικών αποφάσεων θα δώσει σήμερα το βράδυ ο Πρωθυπουργός στη συνέντευξη που θα παραχωρήσει στο δελτίο ειδήσεων του Σκάι, ενώ τα μέτρα θα εξειδικεύσει σε συνέντευξη (11 π.μ.) το πρωί της Τετάρτης ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης.
Ένα είναι βέβαιο. Η κυβέρνηση έχει θορυβηθεί πολύ, ανησυχεί μην τυχόν οι καταναλωτές βρεθούν τους επόμενους μήνες μπροστά σε πολύ σοβαρές αυξήσεις στο ρεύμα και σπεύδει να πάρει προκαταβολικά μέτρα, αν και κάποιοι διακρίνουν μια «υπεραντίδραση», απέναντι σε ένα φαινόμενο όπως η έκρηξη τιμών στις αγορές της Κεντρικής και Αν. Ευρώπης, το οποίο συνδέεται με τον καύσωνα, είναι συγκυριακό και όχι δομικό.
Η κατάσταση στη χονδρεμπορική αγορά, οι μεγάλες αποκλίσεις των τελευταίων ημερών ανάμεσα στην κατώτατη και την ανώτατη τιμή, η εικόνα στις αγορές της Αν. Ευρώπης και τα σενάρια για τα μέτρα στήριξης, όλα αυτά συζητήθηκαν αναλυτικά στην πρωινή σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό, με τη συμμετοχή της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ.
Στην περίπτωση που προκριθεί το πλαφόν στις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς, ώστε τα ποσά από εκεί και πάνω να κατευθύνονται σε έναν ειδικό λογαριασμό, όπως το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ικανό να επιδοτεί, εφόσον χρειαστεί, τους λογαριασμούς των ευάλωτων, θα μιλάμε για επαναφορά του μέτρου που ίσχυε έως και τον Δεκέμβριο του 2023.
Το σχήμα που αποσύρθηκε στο τέλος του περασμένου έτους λόγω της ραγδαίας υποχώρησης των τιμών της χονδρικής, αλλά και της κεντρικής κατεύθυνσης από τις Βρυξέλλες ότι πρέπει να τελειώνουμε πλέον με τις επιδοτήσεις, τώρα εξετάζεται κατά πόσο μπορεί προσωρινά να επανέλθει. Τυχόν επανενεργοποίησή του απαιτεί άδεια από την Κομισιόν.
Στο τραπέζι βρίσκεται πάντα ο φόρος στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών για το διάστημα από 1ης Ιουλίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου, σε μια λογική περισσότερο προειδοποίησης προς τους παραγωγούς να μην εκμεταλλεύονται την αρνητική συγκυρία στην ευρύτερη γειτονιά μας, που εκτινάσσει τις τιμές και μας επηρεάζει άμεσα. Και για το θέμα αυτό χρειάζεται πράσινο φως από τις Βρυξέλλες. Από χθες έχει τεθεί στο τραπέζι και θέμα επιβολής φόρου στο φυσικό αέριο.
Η κοινή συνισταμένη όλων των παραπάνω σεναρίων είναι η ανάγκη συγκέντρωσης χρημάτων από την αγορά, είτε μέσω επιβολής πλαφόν στη χονδρεμπορική, είτε μέσω φόρου στα υπερκέρδη, είτε μέσω άλλων τρόπων, για τη δημιουργία ενός νέου «κουμπαρά», ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί, αν και εφόσον κριθεί απαραίτητο, για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. «Δεν είμαστε ακόμη εκεί, στην ανάγκη στήριξης των καταναλωτών», όπως είπε χθες και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Η αγορά, από την πλευρά της, μιλάει για βεβιασμένες και σπασμωδικές κινήσεις, καθώς η αναταραχή στα χρηματιστήρια της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης οφείλεται στον καύσωνα, προφανώς το φαινόμενο είναι παροδικό και τα πράγματα θα ομαλοποιηθούν. Τα θεμελιώδη άλλωστε δεν έχουν ανατραπεί, το φυσικό αέριο παραμένει στα επίπεδα των 30 ευρώ/MWh, δεν βρίσκεται στα ύψη όπως κάποτε και με βάση τη μεγάλη εικόνα, δεν διαφαίνεται κάποια απότομη ανατροπή στο συγκεκριμένο θέμα.
Τα σινιάλα βέβαια από τα προθεσμιακά συμβόλαια ρεύματος για υψηλές τιμές μέχρι και τον Σεπτέμβριο είναι ανησυχητικά. Ο φόβος είναι ότι μπορεί να βρεθούμε μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις και να ανοίξει ο δρόμος για ένα νέο κύμα, ακόμη πιο ισχυρών αυξήσεων, ωστόσο στην αγορά υπάρχει ποικιλία τιμολογίων και σε χαμηλές τιμές. Ο ανταγωνισμός λειτουργεί, όπως έδειξαν και οι τιμές τον Ιούλιο, και άλλωστε υπάρχει πάντα η επιλογή των μπλε σταθερών 6μηνης ή 8μηνης διάρκειας, για όσο κρατήσει η αναστάτωση.
Η εικόνα που μεταδίδει η κυβερνητική κινητοποίηση ασφαλώς και υποδεικνύει άμεσα αντανακλαστικά, δείχνει μια προσπάθεια και ένα σχέδιο να προληφθούν ενδεχομένως τα χειρότερα, ωστόσο μένει να φανεί κατά πόσο είναι ανάλογη με το πραγματικό μέγεθος του σημερινού τουλάχιστον προβλήματος.