Αγριες διαθέσεις δείχνουν τα προθεσμιακά συμβόλαια ρεύματος, αλλά και τα δεδομένα της αγοράς για τον Αύγουστο, όσο και για το Σεπτέμβριο.
Τα μηνύματα από τα προθεσμιακά συμβόλαια, αυτά που χρησιμοποιούν οι προμηθευτές για να προαγοράζουν ποσότητες ρεύματος, μαρτυρούν, ανοδικές τιμές μέχρι και τα μέσα Σεπτεμβρίου, οπότε και η ζήτηση θα αρχίσει λογικά να κάνει κοιλιά. Τα σινιάλα, ωστόσο, δείχνουν ότι μέχρι τότε δεν πρέπει να περιμένουμε αποκλιμάκωση των τιμών.
Σήματα ανησυχητικά έρχονται και από τις συνθήκες «ισχυρού καύσωνα» που επικρατούν στις χονδρεμπορικές αγορές της Κεντρικής και Αν. Ευρώπης, κρατώντας σε πρωτοφανή ψηλά επίπεδα για Σάββατο, και τη μέση τιμή στην Ελλάδα. Αν και μη εργάσιμη, το κοντέρ δείχνει για τη σημερινή ημέρα μέση τιμή χονδρικής στα 152,69 ευρώ/ MWh, την 4η υψηλότερη σε όλη την Ευρώπη, με τη μέγιστη να φτάνει το βράδυ σε επίπεδα καθημερινής, δηλαδή στα 447,97 ευρώ. Είχαμε να δούμε τέτοια τιμή, ημέρα Σάββατο, από την εποχή της ενεργειακής κρίσης του 2022.
Και μπορεί η προθεσμιακή αγορά στην Ελλάδα να είναι «ρηχή», ωστόσο τα ίδια μηνύματα εκπέμπουν και τα χρηματιστήρια αγορών με μεγαλύτερο βάθος, όπως η Ουγγαρία. Το άλμα στις χονδρικές της τιμές, η έκρηξη τιμών σε όλη τη Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη εξαιτίας των μειωμένων εμπορικών ροών, των προβλημάτων στις διασυνδέσεις και της απουσίας κρίσιμων μονάδων στη Βουλγαρία, δείχνουν πόσο εύκολο είναι να δημιουργηθεί ένα «ντόμινο» που συμπαρασύρει τα κόστη σε όλη τη περιοχή, ειδικά τα βράδια, όταν η τροφοδοσία μας στηρίζεται στο ακριβό φυσικό αέριο.
Την ίδια εικόνα εκπέμπουν και τα θεμελιώδη, το φυσικό αέριο που κινείται σταθερά πάνω από τα 30 ευρώ / MWh, η μέση χονδρική τιμή στο ρεύμα, που στα μισά του Ιουλίου κινείται στα 136 ευρώ η μεγαβατώρα, αυξημένη κατά 35% έναντι του προηγούμενου μήνα, καθώς και το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης της εγχώριας αγοράς. Εχει αποδειχθεί ιστορικά ότι όταν η προσφορά ισορροπεί με τη ζήτηση, οι πιθανότητες είναι οι τιμές να κινηθούν ανοδικά.
«Ούτε συνθήκες υπερπροσφοράς (oversupply) που συνήθως οδηγούν σε μείωση τιμών, ούτε τάσεις βουτιάς στη ζήτηση, αναμένουμε», όπως εξηγεί στέλεχος με μακρά εμπειρία στον χώρο. Απουσιάζουν δηλαδή στη παρούσα φάση, εκείνα τα στοιχεία που θα δικαιολογούσαν μια οποιαδήποτε μείωση τιμών.
Στην ουσία, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, υπάρχουν όλα εκείνα τα στοιχεία που συνηγορούν ότι θα δούμε λογαριασμούς τόσο τον Αύγουστο, όσο και τον Σεπτέμβριο, με περισσότερες και ακριβότερες κιλοβατώρες. Εκτιμάται δηλαδή ότι η τάση που εγκαινίασε ο Ιούνιος και συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό μέσα στον Ιούλιο, θα διατηρηθεί τον Αύγουστο και σε μεγάλο μέρος του Σεπτεμβρίου, με την αγορά να επιστρέφει πιθανόν σε λογικότερα επίπεδα από τον Οκτώβριο και μετά.
Αυτά όλα βέβαια ισχύουν με βάση την εικόνα από τα προθεσμιακά συμβόλαια, και τα τωρινά δεδομένα, δηλαδή με τη παραδοχή ότι δεν θα προστεθούν στην εξίσωση απρόβλεπτοι παράγοντες, όπως για παράδειγμα μια αναταραχή διαρκείας στις χονδρεμπορικές αγορές της ευρύτερης γειτονιάς μας.
Το πόσο ευμετάβλητα και ρευστά είναι όλα, παραδέχθηκε εμμέσως πλην σαφώς και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας χθες στον Real FM. Αν και εκτίμησε ότι η κατάσταση στη περιοχή θα έχει εξομαλυνθεί μέσα στις επόμενες ημέρες, ωστόσο προσέθεσε ότι αν αυτό δεν συμβεί, τότε θα πρέπει να λάβουμε τα μέτρα μας.
Ο καύσωνας και η υψηλή ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια που εμφανίστηκε προ ημερών στη Κεντρική και Αν. Ευρώπη μετατράπηκε άμεσα σε καύσωνα τιμών στις χονδρεμπορικές αγορές, από ένα συνδυασμό μείωσης των ροών ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ουγγαρία, πτώσης της μεταφορικής ικανότητας στις διασυνδέσεις Σερβίας-Ουγγαρίας και Βουλγαρίας-Ρουμανίας, απότομης υποχώρησης της αιολικής παραγωγής στη Ρουμανία, μαζί με διακοπή λειτουργίας μιας μονάδας στο πυρηνικό σταθμό του Κοζλοντούι (Βουλγαρία).
Την ίδια στιγμή είχαμε ρεκόρ ζήτησης σε Κροατία και Τουρκία με ολόκληρη την Αν. Ευρώπη να έχει βρεθεί σε ένα σπιράλ πολύ μεγάλης μεταβλητότητας.
Καθόλου τυχαίο ότι και σήμερα, παρ’ ότι Σάββατο, δηλαδή μια μη εργάσιμη ημέρα, όπου κανονικά λόγω μειωμένης ζήτησης, οι τιμές θα έπρεπε να είναι πολύ χαμηλότερες, εντούτοις σε όλες τις χώρες της περιοχής διατηρούνται ψηλά.
Στον σχετικό χάρτη, η Αλβανία και το Κόσοβο βρίσκονται στα 195,54 ευρώ / MWh, δηλαδή κατέχουν την πρωτιά, πανευρωπαικά, ακολουθούμενες από τη Σερβία (169,50), τη Ρουμανία (162,78) και την Ελλάδα στην 4η θέση, με 152,69 ευρώ. Συγκρίνοντας κανείς την απόκλιση ανάμεσα στη σημερινή χαμηλότερη τιμή ημέρας (30,15) και την ανώτατη (447,17), διαπιστώνει ότι είχαμε πολύ καιρό να δούμε σε ένα μη εργάσιμο 24ωρο, τόσο μεγάλη διαφορά, όπως τα 417,82 ευρώ.
Τέτοιες αποκλίσεις καταγράφονται όλη την εβδομάδα που πέρασε και αυτός είναι και ο λόγος που διεξάγει έρευνα η Ρυθμιστική Αρχή, για να διαπιστώσει τι ακριβώς συμβαίνει με τις προσφορές των παικτών στην αγορά ενέργειας και κατά πόσο τα κοστολογικά στοιχεία και τα υπόλοιπα δεδομένα δικαιολογούν αυτό το «ασανσέρ».
Τώρα πάντως που έχουμε μπει για τα καλά σε ανατιμητική φάση, όπου αυξάνονται όσοι μετακινούνται σε μπλε σταθερά τιμολόγια και επανέρχεται επιτακτικά το ερώτημα «τι χρώμα να διαλέξω», έρχεται και η ώρα της αλήθειας για τα χρωματιστά τιμολόγια, για το τι πραγματικά προσφέρει ο κάθε πάροχος και πόσο τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά δημιουργούν πράγματι συνθήκες διαφάνειας και ανταγωνιστικότητας.