Το ερώτημα «τι χρώμα τιμολόγιο να διαλέξω» επανέρχεται επιτακτικά ενόψει των επικείμενων αυξήσεων από τον Ιούλιο στην αγορά ρεύματος, όχι μόνο στα πράσινα και κίτρινα, αλλά και στη νέα γενιά των μπλε (σταθερών) που ετοιμάζονται να λανσάρουν κάποιοι πάροχοι αντικαθιστώντας τα υφιστάμενα.
Το σήμα που δείχνει νέες αυξήσεις είναι η μέση χονδρική τιμή του Ιουνίου, η οποία κινείται 18%-20% πάνω από εκείνη του Μαΐου, (δηλαδή άνω των 94 ευρώ / MWh, έναντι 81 ευρώ του προηγούμενου μήνα), ωστόσο, όπως έχει γράψει το Euro2day.gr, ο δείκτης που επιτρέπει πιο ασφαλείς προβλέψεις είναι τα προθεσμιακά συμβόλαια στο ρεύμα. Αυτά που χρησιμοποιούν οι προμηθευτές ρεύματος για να προαγοράζουν ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας για τους πελάτες τους που θέλουν να «κλειδώσουν» ένα σταθερό συμβόλαιο 6μηνης ή 12μηνης διάρκειας.
Τα συμβόλαια αυτά στέλνουν ξεκάθαρα αυξητικά σήματα τόσο για τον Ιούλιο, όσο και για τους επόμενους μήνες, όπως δείχνει ανάλυση της ιστοσελίδας σύγκρισης τιμών Allazorevma για το Euro2day.gr.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα ανατραπεί η αποκρυσταλωμένη εικόνα των τελευταίων μηνών, ίσα- ίσα θα ενισχυθεί. Τα πράσινα τιμολόγια θα συνεχίσουν να είναι ακριβότερα τόσο από τα κίτρινα, όσο και από τα σταθερά, τουλάχιστον τα 6μηνης διάρκειας, τα οποία αρχίζουν να προτιμώνται απ’ όλο και περισσότερους καταναλωτές που θέλουν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο. Αποδεικνύονται, όπως και τα κίτρινα, ελαφρώς φθηνότερα από τα πράσινα κι ας έχουν υψηλότερο πάγιο. Και ίσως, ακριβώς επειδή το τελευταίο διάστημα καταγράφεται αυξητικό ενδιαφέρον από καταναλωτές για κίτρινα και μπλε, αρκετοί πάροχοι για να μην ανακόψουν αυτή τη τάση και να επιλέξουν τον Ιούλιο, όπως έκαναν και τον Ιούνιο, μεγαλύτερες αυξήσεις στα πράσινα και μικρότερες στις άλλες κατηγορίες.
Τα ακριβά «πράσινα»
Ακτινογραφώντας κανείς την εικόνα του Ιουνίου για μια μέση κατανάλωση 300 κιλοβατώρες το μήνα, ο έχων πράσινο κυμαινόμενο τιμολόγιο, με μια μεσοσταθμική τιμή 15,2 σεντς / KWh και ένα μέσο πάγιο στα 5 ευρώ, πλήρωσε γύρω στα 50 ευρώ. To μακράν φθηνότερο τιμολόγιο της κατηγορίας ήταν της ΔΕΗ, στα 11,898 λεπτά ανά kWh. Η επιχείρηση παρείχε τη μεγαλύτερη έκπτωση που έχει ποτέ δώσει έως σήμερα (38%), απορροφώντας μεγάλο μέρος του άλματος της χονδρεμπορικής τιμής.
Σε ό,τι αφορά τώρα τον Ιούλιο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Allazorevma, οι οποίες στηρίζονται στις τάσεις των προθεσμαικών συμβολαίων στο ρεύμα, τα πράσινα τιμολόγια θα κυμανθούν από 14 έως και 18 λεπτά / KWh. Και ο καταναλωτής του παραδείγματος θα κληθεί να πληρώσει από 46 έως 59 ευρώ το μήνα, αναλόγως τον πάροχο που θα επιλέξει.
«Κίτρινα», τα φθηνότερα της αγοράς
Κάνοντας την ίδια άσκηση, για αυτόν που επέλεξε τον Ιούνιο κίτρινο κυμαινόμενο τιμολόγιο «ex ante», δηλαδή με προαναγγελία τιμής, όπου ο καταναλωτής γνωρίζει τη χρέωση στην αρχή του μήνα κατανάλωσης, (όπως συμβαίνει και στα πράσινα τιμολόγια), τότε με μια μέση τιμή 11,6 σεντς/ KWh και ένα πάγιο επίσης στα 5 ευρώ, προκύπτει ένα ποσό 40 ευρώ. Τέτοια τιμολόγια διαθέτουν η ΔEΗ (myHome4All) και η Protergia (Protergia Value Fair & Protergia Value Simple) τα οποία κάθε μήνα είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχα πράσινα προϊόντα τους. Εδώ, μακράν το φθηνότερο είναι το οικιακό Protergia Value Simple, με τελική τιμή στα 9,1 λεπτά ανά kWh, διατηρώντας την τιμή του Μαΐου και τον Ιούνιο.
Στην πλειοψηφία τους, ωστόσο, οι καταναλωτές που επιλέγουν κίτρινα τιμολόγια, προτιμούν τα ex post, δηλαδή αυτά στα οποία η χρέωση κλειδώνει στο τέλος του μήνα εφαρμογής, εν προκειμένω στα τέλη Ιουνίου. Η εμπειρία των τελευταίων μηνών έχει δείξει ότι είναι ελαφρώς φθηνότερα όλων των κυμαινόμενων.
Κρίνοντας από τα στοιχεία του Μαίου, με μια μέση τιμή 11,9 λεπτά / KWh και ένα πάγιο 3,50 ευρώ, το τελικό ποσό για τον καταναλωτή του παραδείγματος είναι 38-39 ευρώ. Στο ερώτημα που οφείλεται αυτή η ελαφρώς χαμηλότερη τιμή, η απάντηση είναι ότι δεν περιλαμβάνουν ρίσκο πρόβλεψης ως προς τα που θα κινηθεί η αγορά χονδρικής.
Ενσωματώνουν απλώς στο τέλος του μήνα όλη την αυξομείωση. Στον αντίποδα, το πράσινο τιμολόγιο εμπεριέχει το ρίσκο της πρόβλεψης, αφού ο πάροχος πρέπει να ανακοινώνει τιμή για τον τρέχοντα μήνα βάσει της μέσης χονδρεμπορικής τιμής των δύο προηγούμενων μηνών. Αντίστοιχα λειτουργούν και τα κίτρινα με προαναγγελία τιμής, (ex ante).
Σε ό,τι αφορά τώρα τον Ιούλιο, σύμφωνα με τη πρόβλεψη του Allazorevma, οι χρεώσεις για το σύνολο των κίτρινων, με ή χωρίς προαναγγελία χρέωσης, θα κυμανθούν μεταξύ 10 και 17,2 σεντς/ KWh αναλόγως τον πάροχο. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ένας πελάτης με μέση κατανάλωση 300 κιλοβατώρες, θα πληρώσει μεταξύ 32 και 55 ευρώ. Κατά τι δηλαδή λιγότερο από το κάτοχο πράσινου τιμολογίου, όπως συνέβη και τον Ιούνιο.
Τα ελκυστικά πάντα «μπλε»
Σχετικά με τα μπλε σταθερά 6μηνης διάρκειας, μπορεί κάνεις να βρει ακόμη και σήμερα χρεώσεις κάτω των 10 σεντς/ KWh, παρά το υψηλότερο πάγιο. Εδώ συγκαταλέγονται το Fix Genius home της ΗΡΩΝ (χρέωση 9,92 λεπτά / kWh με την έκπτωση συνέπειας και μηνιαίο πάγιο 9,5 ευρώ), το Value Safe της Protergia (τιμή 9,5 λεπτά ανά kWh και πάγιο 9,9 ευρώ), το Bright Up της Elpedison (τιμή 8,9 λεπτά ανά kWh και πάγιο 9,8 ευρώ) και το Blue Fixed της Volton (χρέωση 8,8 λεπτά ανά kWh με την έκπτωση συνέπειας και πάγιο 9,9 ευρώ).
Για μια μέση μηνιαία κατανάλωση 300 κιλοβατωρών, με μέση χρέωση 9,3 σεντς / KWh και πάγιο 9,8 ευρώ, προκύπτει τελικό ποσό 38 ευρώ. Κάποια από τα παραπάνω προιόντα θα αντικατασταθούν, όπως είπαμε, με τα επόμενης γενιάς μπλε 6μηνης διάρκειας. Οι φθηνές ποσότητες που είχαν «χετζάρει» αρκετές εταιρείες έχουν τελειώσει, άρα τα επόμενα σταθερά προγράμματα θα κλείσουν σε υψηλότερες τιμές.
Στο ερώτημα τι θα συμβεί τον Ιούλιο, με βάση πάντοτε τις εκτιμήσεις του Allazorevma, η απάντηση είναι ότι οι χρεώσεις θα κινηθούν μεταξύ 12,2 και 17,7 σεντς / KWh, αναλόγως πάντα τον πάροχο. Αυτό σημαίνει για τον μέσο καταναλωτή που «καίει» 300 κιλοβατώρες το μήνα, ένα τελικό ποσό ανάμεσα στα 39 και τα 56 ευρώ.
Συμπερασματικά, και με τη παραδοχή ότι πρόκειται για εκτιμήσεις που βασίζονται ωστόσο στις τάσεις των προθεσμιακών συμβολαίων ρεύματος, τα μπλε (σταθερά) και τα κίτρινα (κυμαινόμενα) τιμολόγια, θα συνεχίσουν να αποτελούν τις φθηνότερες επιλογές, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι διάφορες με τα πράσινα είναι μεγάλες.
Ειδικά για τα σταθερά τιμολόγια μικρής διάρκειας, ο κανόνας είναι ότι συμφέρουν για όσους δεν θέλουν να ασχολούνται κάθε μήνα με τη πορεία των τιμών, όταν οι τιμές τους είναι πολύ κοντά σε εκείνες των κυμαινόμενων, όπως δείχνουν και τα παραπάνω παραδείγματα.
Σε ποια περίπτωση δεν θα συνέφεραν; Εάν οι τιμές καταρρεύσουν, οπότε ο καταναλωτής θα βρεθεί εγκλωβισμένος και για να ακυρώσει το πρόγραμμα, ώστε να επωφεληθεί από τη γενικότερη πτωτική πορεία της αγοράς θα πρέπει να πληρώσει ποινή (ρήτρα πρόωρης αποχώρησης). Τέτοιες πάντως έντονα πτωτικές τάσεις τιμών στην αγορά ρεύματος διεθνώς δεν διαφαίνονται.