Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να επιταχυνθεί ελαφρά, με την ανάπτυξη να συνεχίζει να υπερβαίνει το μακροπρόθεσμο δυναμικό το 2024-2025, επισημαίνει η νέα έκθεση της Κομισιόν για την Ελλάδα, η οποία συντάσσεται στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής παρακολούθησης.
Η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ 2% το 2023, πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ και της ζώνης του ευρώ, 0,4%. Η αύξηση της παραγωγής αναμένεται να ανακτήσει δυναμική, υποστηριζόμενη από την επιτάχυνση των επενδύσεων και τη σταθερή ανάπτυξη της ιδιωτικής κατανάλωσης, φθάνοντας στο 2,2% και 2,3% το 2024 και το 2025, αντίστοιχα.
Μετά από μια περίοδο σταθερών ρυθμών πληθωρισμού από τα μέσα του 2023, ο δείκτης αναμένεται να μειωθεί με μέτριο ρυθμό, φθάνοντας στο 2,8% το 2024 και στο 2,1% το 2025.
Οι πιέσεις στις τιμές, όμως, αναμένεται να υποχωρήσουν μόνο σταδιακά, λόγω του συνεχούς υψηλού πληθωρισμού των τροφίμων και της σταθερής αύξησης των μισθών, η οποία τροφοδοτείται από τις πιο σφιχτές συνθήκες στην αγορά εργασίας και την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού.
Η ανεργία προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται, αν και οι βελτιώσεις στην αγορά εργασίας αναμένεται να επιβραδυνθούν από τον ισχυρό κατακερματισμό της αγοράς εργασίας.
Παρά τη σημαντική μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2023 στο 6,3% του ΑΕΠ, παραμένει υψηλό και αναμένεται να περιοριστεί μόνο μέτρια τα επόμενα χρόνια, λόγω της αναμενόμενης αύξησης των εισαγωγών κεφαλαιουχικών αγαθών, εν μέσω ισχυρότερης επενδυτικής δραστηριότητας.
Το ονομαστικό έλλειμμα του προϋπολογισμού βελτιώθηκε το 2023 και αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω στο 1,2% του ΑΕΠ το 2024 και στο 0,8% το 2025. Η πορεία το 2023 οφείλεται κυρίως στη σταδιακή κατάργηση των μέτρων αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης. Η βελτίωση και τα δύο έτη οφείλεται κυρίως στη συγκρατημένη αύξηση των τρεχουσών δαπανών.
Οι αρχές έχουν λάβει ορισμένα δημοσιονομικά μέτρα το 2024, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης της φορολογίας των αυτοαπασχολούμενων (σ.σ. τεκμήρια), τα οποία θα έχουν ελαφρώς θετικό αντίκτυπο στο συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο.
Το συνολικό απόθεμα ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει αυξηθεί, σχεδόν εξ ολοκλήρου λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών στα νοσοκομεία. Ταυτόχρονα, το απόθεμα των εκκρεμών συντάξεων μειώθηκε περαιτέρω.
Η κερδοφορία του τραπεζικού τομέα ήταν ισχυρή το 2023, ενώ η διευθέτηση των προβληματικών δανείων από τους servicers προχωρά, αλλά συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες. Η κερδοφορία του τραπεζικού τομέα παρέμεινε ισχυρή το δεύτερο εξάμηνο του 2023, καθώς τα καθαρά έσοδα από τόκους παρέμειναν υψηλά, με μικρές μόνο ανατιμήσεις των καταθέσεων.
Το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις τράπεζες μειώθηκε περαιτέρω το 2023, λόγω κυρίως των πωλήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι πωλήσεις χαρτοφυλακίου και οι τιτλοποιήσεις με χρήση του ανανεωμένου Ηρακλή πιθανότατα θα παραμείνουν τα κύρια εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες για τη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων το 2024.
Η διαχείριση του μη εξυπηρετούμενου χρέους από τους servicers προχωρά, αλλά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις και διάφορα χαρτοφυλάκια τιτλοποιημένων δανείων συνέχισαν να υποαποδίδουν. Αυτό οφείλεται ιδίως σε δικαστικά εμπόδια, κυρίως στο πλαίσιο της διαδικασίας ρευστοποίησης. Αυτά επηρεάζουν τη διεξαγωγή των πλειστηριασμών, με αποτέλεσμα εισπράξεις χαμηλότερες από τις αναμενόμενες από ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων.
Οι πολιτικές του χρηματοπιστωτικού τομέα για την αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων από το παρελθόν εφαρμόζονται σε γενικές γραμμές εντός του χρονοδιαγράμματος και πρόκειται να ολοκληρωθούν το 2024.
Η διαδικασία εκκαθάρισης των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας των νοικοκυριών έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, καθώς σχεδόν όλες οι υποθέσεις (99,5%) θα έχουν εκδικαστεί στο δικαστήρια έως τα μέσα του 2024. Η διαδικασία για τη σύσταση του οργανισμού sale & lease back αναμένεται να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2024.
Στην εκκαθάριση των εκκρεμών κρατικών εγγυήσεων, οι αρχές σχεδιάζουν να διεκπεραιώσουν όλες τις απαιτήσεις έως το τέλος του 2024 και έχουν νομοθετήσει μια σειρά διατάξεων για την εκκαθάριση των εναπομενουσών νομικών αβεβαιοτήτων. Ωστόσο, οι πραγματικές πληρωμές για πολλές εγγυήσεις που δίνονται σε εταιρείες θα καθυστερήσουν καθώς θα υπόκεινται σε δικαστικές αποφάσεις.
Οι αναδιαρθρώσεις με εξωδικαστικό συμβιβασμό έχουν αυξηθεί από το τρίτο τρίμηνο του 2023, δείχνοντας ότι η πλατφόρμα έχει κερδίσει περαιτέρω έλξη μετά τις στοχευμένες νομικές τροποποιήσεις. Ωστόσο, υπάρχει περιθώριο περαιτέρω διευκόλυνσης της χρήσης άλλων εργαλείων από τον νέο κώδικα αφερεγγυότητας, όπως η πλατφόρμα δεύτερης ευκαιρίας.
Η κυβέρνηση σκοπεύει επίσης να αρχίσει να εφαρμόζει μια στρατηγική για την ενίσχυση των κεφαλαιαγορών, συμπεριλαμβανομένων ρυθμιστικών και φορολογικών μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και της αποτελεσματικότητας της χρηματοδότησης μέσω της κεφαλαιαγοράς.
Το Υπερταμείο δημοσίευσε τα καλύτερα οικονομικά δεδομένα από τότε που ιδρύθηκε. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα επενδυτικό ταμείο ανάπτυξης υπό την ευθύνη του Υπερταμείου και να βελτιώσει τη λειτουργία των κρατικών επιχειρήσεων στο χαρτοφυλάκιό του αυξάνοντας τη λειτουργική ευελιξία και την εμπορική τους αυτονομία.
Η κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας βρίσκεται σε εξέλιξη και πρέπει ακόμη να ολοκληρωθεί. Η υιοθέτηση του σχετικού προεδρικού διατάγματος θα σηματοδοτήσει την εκπλήρωση της δέσμευσης πολιτικής του Eurogroup, που απαιτούσε την υιοθέτηση του Κώδικα Εργατικού Δικαίου και του Κώδικα Εργατικών Ρυθμιστικών Διατάξεων για τη βελτίωση της ασφάλειας δικαίου και της πρόσβασης στο εργατικό δίκαιο.
Η Ελλάδα διατηρεί την ικανότητα να εξυπηρετήσει το χρέος της. Η Ελλάδα αναβαθμίστηκε σε επενδυτική βαθμίδα από τρίτο μεγάλο οίκο αξιολόγησης τον Δεκέμβριο του 2023. Σύμφωνα με την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, η Ελλάδα θεωρείται ότι αντιμετωπίζει χαμηλούς κινδύνους βραχυπρόθεσμα, υψηλούς κινδύνους μεσοπρόθεσμα και χαμηλούς κινδύνους μακροπρόθεσμα. Οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου για το 2024 και το 2025 είναι χαμηλές, λόγω των προβλεπόμενων πρωτογενών πλεονασμάτων και της μέτριας απόσβεσης του χρέους, η οποία οφείλεται επίσης στην προηγούμενη μερική προπληρωμή του ελληνικού δανείου. Η Ελλάδα διατηρεί ένα σημαντικό απόθεμα μετρητών και έχει διατηρήσει συνεχή πρόσβαση στην αγορά, καταλήγει.